ตอนที่ 1
“แล้วนี่คุณหลวงจะไปดูทำเลสร้างหอส่องโจรไหมขอรับ กระผมจะได้นำทางไปถูก”
หลวงบำรุงนึกได้ว่าตนต้องมาตรวจราชการ กำนันจึงพาไปไปอีกทางเพื่อดูทำเลสร้างหอส่องโจร
ooooooo
ที่มุมหนึ่งในตลาดเจ๊กฮง ชายสองคนเดินสวนกับกำนันและหลวงบำรุง คนหนึ่งท่าทางเหมือนคนไม่เคยเดินตลาดมาก่อน
ชายสองคนนั้นคือหลวงราชกับมุดลูกน้องคนสนิท หลวงราชถามตื่นๆว่านี่หรือตลาดเจ๊กฮง มุดบอกว่าใช่ แต่ก่อนหน้านี้สักสี่ห้าปี ตนคงไม่กล้าพาคุณหลวงมา
ที่นี่ หลวงราชถามว่าทำไม โจรชุมนักหรือ
“มิใช่เรื่องนั้นขอรับ แต่ผู้เฒ่าผู้แก่ท่านว่าเมืองสุพรรณเป็นเมืองต้องห้ามของเจ้านาย หากใครมาเยือนท่านว่าจะมีอันเป็นไป กระทั่งล้นเกล้าเสด็จประพาสต้นจากบางปะอินมาถึงที่นี่ พวกเจ้านายท่านถึงเลิกกลัว”
หลวงราชไหว้ท่วมหัวบอกว่าเป็นพระมหากรุณาธิคุณ จริงๆ ถามว่าแล้วเรื่องที่หลับที่นอนคืนนี้ล่ะ? มุดว่าเห็นทีต้องผูกเรือนอนที่ท่าน้ำ ตนบอกกล่าวเจ้าของเรือนไปแล้ว
หลวงราชถามว่าเรือนใคร เกรงจะเป็นเกลอเก่าของพ่อเดี๋ยวจะทำให้แผนหนีเที่ยวของเราจบกันพอดี
มุดบอกว่าไม่ใช่ เพราะถ้าแผนของคุณหลวงพังไอ้มุดก็อดเที่ยวไปด้วย
หลวงราชมองไปรอบตลาดยิ้มมีความสุข บอกมุดว่า มาบ้านนอกอย่างนี้มันตื่นใจอย่างกับเห็นเมืองนอกเลย หลวงราชตื่นตาตื่นใจกับตลาดจนไม่ได้สังเกตว่ามีนักเลงสองคนมองอยู่อย่างเป็นเป้าหมาย
หลวงราชชวนมุดว่ามาต่างถิ่นแบบนี้เราไปหาของดีคู่บ้านคู่เมืองไว้ยึดเหนี่ยวจิตใจกันก่อนดีไหม มุดโมทนาสาธุล่วงหน้า บอกให้คุณหลวงตามมาเลย
ooooooo
ที่เรือนจางวางพ่วง พิกุลซ้อมปี่อยู่กับวง ถูกพ่อสั่งให้หยุด บอกว่าเมื่อเช้าเป่ายังพอฟังได้ แต่ตอนบ่ายเป่าเหมือนคนหมดเรี่ยวแรง ไม่เคยเห็นเป็นอย่างนี้มาก่อน เอื้อยแก้ต่างให้ว่าพิกุลไม่ได้เป็นอะไรหรอก
จางวางถามว่ามันจะไม่เป็นได้ยังไง เอื้อยพยายามจะอธิบายแต่พูดไม่ออก เพียรเลยแทรกขึ้นว่า
“พิกุลมันหมดใจจะเป่าน่ะสิพี่พ่วง”
“อย่าบอกนะว่าเอ็งหลงเสียงปี่ไอ้คุณหลวงนั่น” จางวางตาลุก พิกุลบอกว่าเปล่า “ไอ้หัวงูสั่นมันทำเอ็งเคลิ้มได้ขนาดนี้เลยเหรอพิกุล” เพียรบอกว่าลูกไม่ได้เคลิ้มแต่มันกลัว กลัวจนไม่อยากจับปี่ขึ้นมาเป่า “งั้นก็ไม่ต้องเป่ามันแล้ว เก็บปี่ของเอ็งไปเสีย คืนนี้ข้าจะเรียกไอ้เชยมาเป่าแทนเอ็ง”
พิกุลตกใจรีบบอกว่าตนเป่าได้ ให้ตนเป่าเถอะ จางวางกลัวพิกุลจะทำให้ตนเสียหน้า พิกุลรับรองว่า
ไม่ทำให้พ่อเสียหน้า จางวางเสียงเข้มว่า “เอ็งต้องฟังคำสั่งพ่อ”