เรื่องย่อละคร
“บทเรียนที่ผ่านมาของวันคืนที่สูญเสีย
มันจะต้องไม่หวนกลับมาอีก
เราทุกคนที่ผ่านวันเวลาทุกข์ยากของแผ่นดินมาถึงยามนี้
เหมือนได้รับชีวิตใหม่ ภายใต้ท้องฟ้าผืนเดียวกัน”
ในรัชสมัยของพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศแห่งกรุงศรีอยุธยา เป็นยุคสมัยที่สงบสุข ปราศจากศึกใหญ่มาหลายปี แต่ก็ยังมีภัยจากพวกขุนนางทุจริตฉ้อราษฎร์บังหลวง ที่คอยรังแกประชาชนตาดำๆอยู่ แต่ก็ยังโชคดีที่มี เสือขุนทอง คอยช่วยเหลือพวกชาวบ้านจากเงื้อมมือขุนนางชั่ว และปล้นพวกเศรษฐีหน้าเลือดมาช่วยคนยากจน เป็นเหมือนวีรบุรุษของเหล่าคนยาก
ขุนทองมีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่ว และได้รับความช่วยเหลือจากชาวบ้านทำให้พ้นเงื้อมมือของทางการมาได้ตลอด จนกระทั่งวันหนึ่ง ขุนทองก็ได้พบกับ พระสมุทรวาณิช ขุนนางใหญ่ผู้ร่ำรวยซึ่งเป็นชาวโต้ระกี่ (ตุรกี) ซึ่งขุนทองจำได้แม่นยำ ว่าพระสมุทรวาณิชก็คือคนเดียวกับ “โจรสลัดตาเขียว” ผู้โหดเหี้ยม ที่เคยฆ่าล้างครอบครัวของตน ทำให้ชีวิตตนต้องพลิกผันมาเป็นจอมโจรขุนทองอย่างทุกวันนี้ ขุนทองตั้งใจจะล้างแค้น ก่อนจะสืบได้ว่าพระสมุทรวาณิชจะจัดงานแต่งงานให้ลูกสาวคนสวยชื่อ สาลิกา กับ หลวงเทพทินกร ขุนนางหนุ่มรูปงาม ขุนทองเลยคิดจะบุกฆ่าพระสมุทรในงานนี้
แต่แผนการของขุนทองก็เกิดผิดพลาด ทำให้ต้องจับตัวสาลิกาเป็นตัวประกันเพื่อช่วยให้ตนหนีรอดมาได้ ขุนทองได้รับบาดเจ็บสาหัส แต่ก็ยังพาสาลิกาหนีเข้าป่าไปจนได้ สาลิกาเห็นขุนทองอาการหนัก เลยคอยดูแลด้วยความเป็นห่วง ในขณะเดียวกันขุนทองก็คอยปกป้องสาลิกาจากพวกโจรที่คิดร้าย จนเกิดเป็นความผูกพันกันขึ้นอย่างไม่รู้ตัว แต่ทั้งคู่ก็ต้องหักห้ามใจไว้ เพราะสาลิกามีหลวงเทพทินกรแล้ว ส่วนขุนทองก็ท่องขึ้นใจตลอดเวลาว่าสาลิกาเป็นลูกสาวของศัตรูที่ฆ่าครอบครัวของตน
ขุนทองพาสาลิกากลับมาส่งบ้านอย่างปลอดภัยโดยที่ทั้งคู่ต้องจากกันด้วยความสับสนในใจ สาลิกาพยายามไม่คิดฟุ้งซ่าน และคิดจะเป็นภรรยาที่ดีของหลวงเทพทินกร แต่หลวงเทพกลับรังเกียจสาลิกาเพราะสาลิกาหายไปกับโจรหลายวัน เป็นหญิงมีมลทินซะแล้ว สาลิกาเสียใจที่หลวงเทพไม่เชื่อในความบริสุทธิ์ของตน จนถึงกับคิดจะฆ่าตัวตายเพื่อหนีความอับอาย แต่ขุนทองกลับช่วยชีวิตสาลิกาเอาไว้ได้ทัน ทำให้ทั้งคู่เปิดใจให้กัน และตกลงที่จะใช้ชีวิตอยู่ร่วมกัน
ขุนทองตัดสินใจใช้ชีวิตอย่างเงียบๆกับสาลิกาจนมีลูกด้วยกันคือ ขันทอง วัย 5 ขวบ พระสมุทรวาณิชก็ตามตัวเจอ และฉวยโอกาสที่ขุนทองพาลูกไปหาของป่า ก็บุกลักพาตัวลูกสาวกลับไป ขุนทองรู้เรื่องก็พาลูกชายออกตามหาสาลิกา โดยบุกไปที่เรือนของพระสมุทร แต่กลับเจอพระสมุทรกับหลวงเทพฆ่ากันตายจนหมด เพราะทั้งคู่หักหลังกันเรื่องผลประโยชน์การค้า ขุนทองไม่ติดใจความแค้นเก่าอีกเพราะถือว่ากรรมตามสนองแล้ว แต่ก่อนตายพระสมุทรก็สารภาพผิด และบอกว่าตนได้ส่งสาลิกาเข้าวังไปเป็นคุณท้าวในวังแล้ว
ขุนทองมาขอความช่วยเหลือจาก มิ่ง อดีตชาวบ้านยากจนที่ตนเคยช่วยไว้ ซึ่งตอนนี้กลายเป็นเศรษฐีไปแล้ว มิ่งช่วยขุนทองสุดความสามารถ จนรู้ข่าวร้ายว่าสาลิกาได้ฆ่าตัวตายอยู่ในวังไปแล้ว ขุนทองเสียใจถึงที่สุด แต่ไม่เชื่อว่าสาลิกาจะฆ่าตัวตาย เลยพาขันทองไปฝากพระภิกษุไว้ ก่อนที่ตนเองจะหาทางสืบความจริงเกี่ยวกับการตายของสาลิกาให้ได้ แต่นั่นกลับเป็นครั้งสุดท้าย ที่ขันทองได้เห็นพ่อ เพราะขุนทองไม่ได้กลับมาหาลูกอีกเลย
กาลเวลาผ่านไปในรัชสมัยของพระเจ้าเอกทัศแห่งกรุงศรีอยุธยา ไม่กี่ปีหลังจากพระเจ้าอลองพญาแห่งกรุงอังวะทรงยกทัพมาล้อมอยุธยาแต่กลับสิ้นพระชนม์ไปก่อนจะทำสงครามจบ กรุงศรีอยุธยาก็กลับสู่ความสงบสุขอีกครั้งหนึ่ง ประเทศต่างๆ พากันส่งเรือสำเภา บรรทุกเครื่องราชบรรณาการมายังกรุงศรีอยุธยา เช่นเดียวกับเรือสำเภาจากเมืองโต้ระกี่ (ตุรกี) ที่ส่งเครื่องราชบรรณาการมาพร้อมกับ สิขันทิน ขันทีคนใหม่ ที่ได้รับมอบหมายให้เข้าไปทำหน้าที่อยู่ในฝ่ายในของวังหลวง
สามปีผ่านไป แมงเม่า ลูกสาวของเศรษฐี มิ่ง แห่งบ้านนางเลิง กำลังอยู่ในวัยแตกเนื้อสาว มีชายหนุ่มมากมายหมายปองสาวน้อยคนนี้ แต่ว่าแมงเม่าไม่เคยยอมตกลงปลงใจรับหมั้นผู้ชายคนใด เศรษฐีมิ่งก็ไม่สามารถบังคับแมงเม่าได้ เพราะแมงเม่ามีนิสัยแก่นแก้ว ดื้อรั้น เอาแต่ใจ ไม่ยอมคน อีกทั้ง กรมขุนวิมล (เม่า) เชื้อพระวงศ์ชั้นสูงผู้มีบุญคุณกับแมงเม่าและครอบครัว เคยขอร้องไว้ว่าอย่าบังคับใจแมงเม่า เศรษฐีมิ่งจึงไม่กล้าขัดพระทัย แมงเม่ามีความสามารถอ่านออกเขียนได้ผิดจากหญิงสาวทั่วไป เนื่องจากที่บ้านเศรษฐีมิ่งเป็นโรงทำกระดาษและซ่อมแซมสมุดหนังสือต่างๆ สิ่งที่แมงเม่าสนใจเป็นพิเศษก็คือกลอักษร แมงเม่ามักจะใช้เวลาว่างศึกษาหาความรู้เรื่องกลบทเหล่านั้นจาก ม่วง พี่ชายแท้ๆ อยู่เสมอ
ม่วงเป็นลูกชายคนโตของเศรษฐีมิ่ง เศรษฐีมิ่งจึงหวังจะให้ม่วงมีบุตรสืบสกุลและสืบทอดกิจการทำกระดาษของครอบครัว แต่ม่วงกับ อิน เมียสาว ไม่เคยมีความสัมพันธ์กันเลยแม้แต่ครั้งเดียว เพราะทุกครั้งอินมักจะโวยวายว่าผีของอิ่ม พี่สาวแท้ๆ ของอินที่เป็นเมียคนแรกของม่วงจะมาหักคอเธอ ความสัมพันธ์ของทั้งคู่จึงไม่ค่อยราบรื่นนัก ม่วงจึงมักจะไปพักค้างคืนอยู่กับ ยี่สุ่น โสเภณีในโรงรับชำเราเป็นประจำ ม่วงมักจะมีเรื่องราวชกต่อยกับ กล้า นักเลงหัวไม้จากบ้านริมโรงฆ้อง แต่กล้าก็มักจะแพ้ม่วงเสมอ กล้าแค้นมากและคิดจะหยามม่วงด้วยการเอาแมงเม่าเป็นเมียให้ได้
ระหว่างเที่ยวเล่นอยู่ในเมือง แมงเม่าเห็นที่หน้าร้านขายเครื่องหอมมีทหารมายืนคุ้มกันใครบางคนอยู่ จึงหยุดรอดู แต่กลับถูกพวกทหารไล่ แมงเม่าไม่พอใจมาก จึงมีเรื่องทะเลาะเบาะแว้งกัน ออกพระศรีขันทิน ขันทีหนุ่มที่อยู่ในร้านเครื่องหอมได้ยินเสียงเอะอะ ก็ออกมาดูและได้ช่วยเหลือแมงเม่าไว้ก่อนที่จะถูกทำร้าย เมื่อเห็นหน้าแมงเม่า ออกพระศรีฯ ก็รู้สึกคุ้นเคยกับแมงเม่าอย่างประหลาด ลูกน้องทั้งสองของแมงเม่าเห็นหน้าออกพระศรีฯ ก็ตกใจ รีบลากแมงเม่ากลับไปทันที แมงเม่าไม่เข้าใจว่าทำไม จึงไปถามกับม่วง ม่วงบอกว่าออกพระศรีขันทินเป็นขันทีที่ใหญ่ที่สุดในวัง มีหน้าที่คอยควบคุมเหล่านางในอยู่ที่ฝ่ายใน แมงเม่าได้ยินเช่นนั้นก็รู้สึกหวาดกลัวออกพระศรีฯ ที่ไม่รู้ว่าจะเป็นชายหรือหญิงกันแน่
แต่ความจริงแล้วออกพระศรีขันทินก็คือ ขันทอง จารบุรุษที่จำเป็นต้องปลอมตัวเป็นขันทีแทนสิขันทินที่เสียชีวิต และเข้าไปยังฝ่ายในเพื่อสืบหาสาเหตุการตายอย่างเป็นปริศนาของพ่อและแม่ของเขาในวังด้วย โดยมี พันหาญ คอยให้ความช่วยเหลืออย่างลับๆ อยู่ภายนอกวัง เมื่อสมัยที่ขันทองเป็นเด็กก็เคยเจอกับแมงเม่ามาแล้ว และยังได้ช่วยชีวิตแมงเม่าที่แอบไปว่ายน้ำเล่นคนเดียวไม่ให้จมน้ำด้วย จึงไม่แปลกที่แมงเม่ารู้สึกเหมือนคุ้นเคยกับขันทีหนุ่ม เพียงแต่แมงเม่ายังนึกไม่ออกว่าขันทีหนุ่มคือคนเดียวกับพี่ขันทองของเธอ ขันทองเองก็คลับคล้ายคลับคลาแมงเม่าเช่นกัน แต่ตอนที่เขาเจอกับแมงเม่าสมัยเด็กนั้น แมงเม่ายังใช้ชื่อเก่าว่า หลง หญิงสาวเพิ่งจะมาเปลี่ยนชื่อแก้เคล็ดภายหลังเพราะป่วยหนัก ณ เวลานั้น ทั้งคู่จึงยังจดจำกันไม่ได้
แมงเม่าปลอมตัวเป็นชาย ก่อนจะแอบหนีจากเรือนเพื่อหนีการดูตัว และไปสมทบกับพวกของม่วงที่ไปเที่ยวงานสมโภชพระนคร ระหว่างนั้น แมงเม่ากับ ติ่น และ ผล ลูกน้องคนสนิท เห็นฉนวนที่สร้างไว้ให้เหล่านางในมาส่องดูงานสมโภชภายนอกพระราชวัง ก็พากันไปแอบดูเหล่านางใน ทันใดนั้น เหล่าขันทีก็ออกมาจากฉนวนแล้วลงมือทุบตีคนที่แอบดูเหล่านางในอย่างไม่ปรานี แมงเม่ากำลังจะวิ่งหนี แต่กลับสะดุดหกล้ม ขันทีคนหนึ่งกำลังเงื้อกระเบนหวายใส่แมงเม่า แต่ออกพระศรีฯ เห็นเข้า ก็ร้องห้ามไว้เพราะจำแววตาของแมงเม่าได้ว่าเป็นหญิงคนเดียวกับที่เจอที่ร้านเครื่องหอม แมงเม่าเห็นออกพระศรีฯ ก็ตกใจ รีบพาติ่นกับผลวิ่งหนีไปโดยไม่ได้ขอบคุณชายหนุ่มที่ช่วยเธอไว้ได้อีกหน