เปิดข้อมูลงบประมาณทำหมันลิงเขตเมืองลพบุรี 4 ปี 5 ล้าน 9 แสนบาท พร้อมประมาณการค่าอาหาร ถ้าเลี้ยง 1,000 ตัว จะใช้งบประมาณต่อปีเกือบ 6 ล้านบาท!...
ติดตามกันอย่างต่อเนื่องสำหรับ 'วิกฤติลิงลพบุรี' และตอนนี้เดินทางสู่สกู๊ปตัวที่ 7 แล้ว ในวันนี้เราจะพาไปไขข้อสงสัยของคำถามถึงเรื่องงบประมาณการทำหมันลิง หลังจากพยายามหาคำตอบ ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ ก็ได้รับข้อมูลชี้แจงเรื่องนี้จาก 'สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 สาขาสระบุรี'
นอกจากนั้นยังได้พูดคุยกับ 'นายสุทธิพงษ์ แกมทับทิม' ผู้อำนวยการส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 สาขาสระบุรี เพื่อสอบถามถึงการคาดการณ์งบประมาณสำหรับการเลี้ยงดูลิง ในกรณีถูกจับไปเลี้ยงที่นิคมลิง
บอกได้เลยว่าแค่คาดการณ์ 'งบอาหาร' ก็ต้องอึ้งแล้ว...
...
ทำหมันลิงเขตเมืองเก่าลพบุรี ตกปีละประมาณ 300 ตัว :
หลังจาก ผอ.ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า รับสายโทรศัพท์ เราก็ขอเข้าประเด็นทันทีด้วยคำถาม "งบประมาณทำหมันลิงอยู่ที่เท่าไรเหรอครับ"
ผอ.บอกว่า ถ้ามาช่วงหลัง เฉพาะในเขตเมืองเก่าลพบุรี ได้ปีละประมาณ 300 ตัว แต่ก่อนหน้านี้มีขึ้นๆ ลงๆ ไม่ใช่ว่าจำนวนจะเสมอเท่ากันทุกปี แล้วแต่งบที่จะขอได้ เพราะบางปี กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ของบจากส่วนกลางได้เยอะ มีอยู่ปีนึงได้งบทำหมันประมาณ 900 ตัว
อย่างไรก็ตาม นายสุทธิพงษ์ กล่าวอธิบายเพื่อต้องการสร้างความเข้าใจเบื้องต้นว่า จะได้งบประมาณมาเป็นก้อน และทีมงานไม่ได้แก้ปัญหาลิงในเขตเมืองเก่าลพบุรีที่เดียว แต่ต้องกระจายงบไปทำที่อื่นด้วยใน จ.ลพบุรีด้วย เช่น เขาสมอคอน อ.ท่าวุ้ง, เขาสนามแจง อ.บ้านหมี่
"นอกจากนั้นต้องมองภาพรวมของปัญหาในพื้นที่ การรับผิดชอบของ สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 สาขาสระบุรี ซึ่งมีอยู่ 7 จังหวัด หากที่ไหนมีปัญหา เราก็ต้องไปทำหน้าที่เหมือนกัน การทำงานจึงไม่ได้จำกัดอยู่ในแค่เขตเมืองเก่าลพบุรี ใน จ.สระบุรี ก็มี เช่น วัดถ้ำโพธิสัตว์ และ วัดพระพุทธบาทน้อย อ.แก่งคอย"
งบประมาณทำหมันลิง ตกตัวละ 2,000 บาท จริงหรือ? :
"เราต้องบอกก่อนว่าทำหมันลิงปีนึงไม่เกิน 400 ตัวนะ ทำตามงบประมาณจากกรมอุทยานฯ ปีที่แล้วถ้าจำไม่ผิด ได้งบประมาณมาทำประมาณ 300 ตัว เป็นเงิน 6 แสนบาท ตัวละ 2,000 บาท" บางส่วนจากบทสนทนาเกี่ยวกับงบประมาณทำหมันลิงลพบุรี ระหว่างทีมข่าวฯ กับ 'นายปรัชญา เปปะตัง' รองผู้ว่าราชการจังหวัดลพบุรี
อ่านเพิ่มเติม : 90% คนลพบุรี หนุนลดจำนวนลิง ความปรารถนาที่รอกรมอุทยานฯ
หลังจากสกู๊ปข่าวถูกปล่อยไป ก็เกิดความสงสัย และการตั้งคำถามจากประชาชนว่า "ตัวละ 2,000 บาทเลยเหรอ! ทำไมแพงจัง" ซึ่งข้อมูลจากรองผู้ว่าฯ และความสงสัยจากประชาชน ด้าน ผอ. ของเรายืนยันว่า "เป็นเรื่องจริง"
"การทำหมันลิง ต้องรวมค่ายา ซึ่งก็ไม่ใช่แค่ยาสลบ แต่ยังมีพวกน้ำเกลืออีกด้วย รวมไปถึงค่าที่พักเจ้าหน้าที่ เบี้ยเลี้ยง ค่ายานพาหนะ ค่าน้ำมันรถ ค่าดำเนินการจับ เราไม่สามารถเดินเข้าไปจับลิงได้เลยทันที แต่ต้องตั้งกรงซื้ออาหารไปล่อ ทำให้งบประมาณที่ใช้จึงมีหลายส่วน"
...
นายสุทธิพงษ์ กล่าวต่อว่า เรามีการประชาสัมพันธ์ทุกครั้งเวลาทำหมันลิง เพื่อเปิดให้เห็นว่าทำงานจริงๆ ไม่เคยปิดบัง อย่างงานที่แล้วเราก็ประชาสัมพันธ์ในไลน์กลุ่มแก้ไขปัญหาลิง แต่ก็ไม่มีใครมาดู ส่วนตอนจับลิงเราก็แจ้งวันและเวลาทุกครั้ง ก็ยังไม่มีใครมาเหมือนเดิม
2563-2566 จ่ายเงินแก้ปัญหาลิงลพบุรีไปแล้วเท่าไร? :
จากข้อมูลงบประมาณทำหมันลิงในเขตเทศบาลเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี ระหว่างปี 2563-2566 โดย สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 สาขาสระบุรี พบว่า
ปี 2563 : งบประมาณ 1,797,030 บาท : ทำหมันลิง : 916 ตัว
ปี 2564 : งบประมาณ 345,000 บาท : ทำหมันลิง : 307 ตัว
ปี 2565 : งบประมาณ 1,200,000 บาท : ทำหมันลิง : 624 ตัว
ปี 2566 : งบประมาณ 595,000 บาท : ทำหมันลิง : 322 ตัว
รวมเป็นเงิน : 3,937,030 บาท
จำนวนลิงที่ถูกทำหมันทั้งหมด : 2,169 ตัว
...
ประมาณการค่าอาหารลิง '1 ตัว = 15 บาท' :
แล้วหากนำเหล่าเจ้าจ๋อเข้ากรงขึ้นมาจริงๆ จะต้องใช้งบประมาณค่าอาหารเท่าไร?
ผอ.ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า บอกกับทีมข่าวฯ ว่า ทีมสัตวแพทย์ของกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เคย 'ลอง' คำนวณประมาณการค่าอาหารที่ต้องใช้เลี้ยงลิง 1 ตัว ต่อ 1 วัน ซึ่งเป็นการคำนวณจากลิงในกรงเลี้ยง ณ สถานีเพาะเลี้ยง หรือศูนย์ช่วยเหลือสัตว์ป่า พบว่า ลิง 1 ตัว จะใช้งบเลี้ยงอาหารอยู่ที่ประมาณ 15 บาท ต่อ 1 วัน (2 มื้อ)
'ฮะ! แค่ตัวละ 15 บาทต่อวันเองเหรอ? แค่นี้จิ๊บๆ เองนี่' อาจจะมีใครสักคนคิดแบบนี้ก็ได้ ตอนที่อ่านมาถึงตรงนี้
แต่… หยุดก่อน ที่คุณเห็นนั่นมันแค่ '15 บาท / 1 ตัว / 1 วัน' ทีนี้มาลองคิดเล่นๆ กันดีกว่า ว่าหากเพิ่มจำนวนน้องจ๋อจาก 'หลักหน่วย' ไปสู่จำนวนหลักร้อย หรือ 'หลักพัน' งบอาหาร 1 ปี จะต้องใช้เงินประมาณกี่บาท?
...
ลิงพันตัว ค่าอาหารเกือบ 6 ล้านบาท! :
อ้างอิงจากผลสำรวจประจำปีงบประมาณ 2566 ของ "ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า สำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 1 สาขาสระบุรี" ซึ่งได้มีการอัปเดตข้อมูลล่าสุดพบว่า จำนวนประชากรลิงลพบุรีในเขตเมืองเก่า อยู่ที่ 2,206 ตัว
อ่านเพิ่มเติม : อัปเดตประชากรลิงลพบุรี รหัสแรกสู่การแก้ไขปัญหา
ทีมข่าวฯ ชวนผู้อ่านมาลองคิดเลขกันง่ายๆ ว่า ถ้าตอนนี้จับลิงเข้ากรงสักครึ่งหนึ่ง ตีเป็นเลขกลมๆ จำนวน 1,000 ตัว เราจะพบว่า…
ค่าอาหาร ลิง 1 ตัว = 15 บาท/วัน
ค่าอาหาร ลิง 1,000 ตัว = 1,000 ตัว x 15 บาท = 15,000 บาท/วัน
ค่าอาหารลิง 1,000 ตัว ตลอด 1 เดือน = 15,000 บาท x 30 วัน = 450,000 บาท/เดือน
ค่าอาหารลิง 1,000 ตัว ตลอด 1 ปี = 450,000 บาท x 12 เดือน = 5,400,000 บาท/ปี
โดยสรุปแล้วหาก 'สมมติ' ว่าในกรงมีลิง 1,000 ตัว จะต้องใช้งบ 'ค่าอาหาร' ประมาณ 'ห้าล้านสี่แสนบาท' ต่อปี อย่างไรก็ตามนี่ไม่ใช่งบประมาณที่จะใช้จริง เพราะเราไม่มีทางรู้ได้เลยว่าจะได้จับลิงเข้ากรงไหม เข้าเมื่อไร เข้ากี่ตัว และงบต่อตัวที่จะใช้จริงๆ นั้นเท่าไร
'เปิดรับบริจาค' ปัญหาการเงินที่อาจตามมาในภายหลัง :
"ตัวละ 15 บาทต่อวัน เป็นการคำนวณแค่ค่าอาหารอย่างเดียว ยังไม่รวมค่าดูแลส่วนอื่นๆ เช่น สถานที่ ความสะอาด การดูแลสุขภาพของลิง การจ้างคนดูแล ฯลฯ
หรือถ้าเลี้ยงได้จริงๆ ก็อาจจะประมาณ 1-2 เดือน แต่ระยะยาวเป็นปี จะเอาค่าอาหารจากไหน งบประมาณเหล่านั้นจะมาจากไหน ต้องมาดูอีกว่าจะเบิกงบได้ไหม ซึ่งในความเป็นจริงเราเชื่อว่าทางจังหวัดเองก็มีปัญหาอื่นๆ ที่ต้องจัดการ" นายสุทธิพงษ์ กล่าว
ทีมข่าวฯ สอบถามต่อไปว่า หากจะเปิดรับบริจาคแบบที่หลายคนเสนอให้ทำ นี่ไม่ใช่ทางออกที่น่าสนใจหรือ?
ผู้อำนวยการ แสดงความคิดเห็นไว้ว่า การรับบริจาคเป็นเรื่องที่ 'ยาก' และ 'ท้าทาย' เราไม่มีทางรู้ได้เลยว่าใครจะคอยมาบริจาคอยู่ตลอด หากมีสัก 20 ตัว อาจจะยังมีคนบริจาคก็ได้ แต่ถ้าหลักร้อยขึ้นไป ค่าใช้จ่ายที่ใช้จะสูงถึงหลักล้าน ผมเลยมองว่า 'เปิดรับบริจาค' ระยะสั้นยังพอไปได้ แต่ระยะยาวยาก
เอาลิงเข้ากรง ต้องคิดระยะยาว ไม่ใช่ระยะสั้น :
ผอ.ส่วนอนุรักษ์สัตว์ป่า กล่าวด้วยความห่วงใยว่า การจะแก้ไขปัญหาโดยจับไปใส่กรงต้องคิดเยอะ และคิดอย่างรอบด้าน ยกตัวอย่างเช่น ถ้าจับลิงให้ไปอยู่ในกรงสัก 1-2 เดือนแล้ว เราจะไม่สามารถนำไปปล่อยสู่พื้นที่เดิมได้ เพราะมันจะกัดและตีกัน เนื่องจากกลายเป็นคนละฝูงแล้ว
"ถ้าเกิดจับไปใส่กรงแล้ววันหนึ่งไม่มีอาหาร ใครจะดูแล หรือรับผิดชอบส่วนนั้นต่อ เพราะจะเอากลับไปปล่อยคืนที่เดิมก็ไม่ได้ กรมอุทยานฯ จึงต้องระวังเรื่องพวกนี้ ต้องพยายามคิดระยะยาว คิดว่าจะทำอย่างไรจนกว่าลิงจะหมดอายุขัย หรือจนกว่าจะมีโอกาสจะเคลื่อนย้ายไปศูนย์ช่วยเหลืออื่นๆ ถ้าอยู่ๆ จะจับเข้ากรงเลย มันก็ทำไม่ได้".
ภาพ : วัชรชัย คล้ายพงษ์ #ThairathPhoto
อ่านบทความที่เกี่ยวข้อง :