โรคสมองเมาแผ่นดินไหว หรือ อาการเวียนหัวหลังแผ่นดินไหว อาจเป็นอาการปกติที่เกิดขึ้นได้หลังเหตุการณ์แผ่นดินไหวกรุงเทพล่าสุด เมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2568 จากความรุนแรงขนาด 8.2 ที่ระดับความลึก 10 กิโลเมตร โดยจุดศูนย์กลางแผ่นดินไหวอยู่ที่ประเทศเมียนมา แต่ส่งผลกระทบสั่นสะเทือนมาถึงประเทศไทย
หลายคนที่อยู่ในสถานการณ์ดังกล่าวอาจยังคงมีอาการเวียนหัวและปวดหัวอยู่ ไทยรัฐออนไลน์ชวนมาทำความรู้จัก "โรคสมองเมาแผ่นดินไหว" พร้อมวิธีรักษาและบรรเทาอาการแบบง่ายๆ ที่สามารถทำได้เองที่บ้าน
รู้จัก "โรคสมองเมาแผ่นดินไหว" คืออะไร เกิดจากสาเหตุใด?
ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านสมองและระบบประสาท คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้โพสต์ข้อความผ่านเพจเฟซบุ๊ก สาระสมองกับ อจ.หมอสุรัตน์ โดยให้ความรู้เกี่ยวกับโรคสมองเมาแผ่นดินไหว โดยเฉพาะคนที่อยู่ในอาคารสูงระหว่างเกิดแผ่นดินไหว จะมีความรู้สึกชัดเจนกว่าคนทั่วไป ดังนี้
โรคสมองเมาแผ่นดินไหว (ภาษาอังกฤษ : Earthquake Drunk) คือ กลุ่มอาการวิงเวียนหลังแผ่นดินไหว ที่ทำให้รู้สึกเหมือนกำลังโคลงเคลงหรือเคลื่อนไหวอยู่ มีสาเหตุเกิดจากการรบกวนในระบบการทรงตัว (Vestibular System) ซึ่งเป็นส่วนของหูชั้นในที่ควบคุมความสมดุล
ทั้งนี้ ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช ยังกล่าวเพิ่มว่า การเคลื่อนไหวที่ไม่คาดคิดจากแผ่นดินไหวสามารถทำให้ระบบนี้เสียสมดุลได้ จึงส่งผลให้สมองพยายามปรับความรู้สึกให้กลับมาปกติอย่างยากลำบาก บางคนอาจมีอาการคลื่นไส้ เวียนศีรษะ หรือรู้สึกไม่สบายตัวร่วมด้วย และอาการนี้อาจรุนแรงขึ้นในคนที่ไวต่อการเมารถอยู่แล้ว
...
โรคสมองเมาแผ่นดินไหว และอาการเวียนหัวหลังแผ่นดินไหว กี่วันหาย?
โรคสมองเมาแผ่นดินไหวที่ส่งผลกระทบในหลายๆ คน แม้เหตุการณ์นั้นจะจบลงแล้วก็ตาม เรียกได้ว่าเป็นปรากฏการณ์ทางจิตใจที่ยังรู้สึกเหมือนมีแรงสั่นสะเทือนอยู่ อาจเกิดจากการตื่นตัวและความทรงจำ ซึ่งอาการเหล่านี้จะค่อยๆ หายได้เองภายในไม่กี่ชั่วโมงเมื่อสามารถปรับตัวได้
ในบางรายที่ได้รับผลกระทบรุนแรงอาจกินระยะเวลาหลายวันหรือหลายสัปดาห์ โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรควิตกกังวลและโรคไมเกรน มีแนวโน้มที่จะมีอาการมากกว่าคนทั่วไป หากรุ่นแรงอาจนำไปสู่ภาวะโรคเครียดหลังเหตุสะเทือนใจ (PTSD) ที่ส่งผลให้ตื่นตระหนัก นอนหลับยาก หรือกลัวการอยู่ในตึกสูง ซึ่งสถานการณ์เหล่านี้จะกระตุ้นให้เกิดความเครียดอย่างเฉียบพลันนั่นเอง
อาการ "เวียนหัวจากแผ่นดินไหว" แก้ยังไงได้บ้าง?
หากใครที่ยังคงมีอาการเวียนหัวจากแผ่นดินไหวไม่หาย หรือรู้สึกปวดหัวหลังแผ่นดินไหว สามารถรักษาได้ง่ายๆ เพื่อบรรเทาโรคสมองเมาแผ่นดินไหวและจัดการความเครียดได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
1. สูดหายใจเข้า-ออก ลึกๆ ช้าๆ เหมือนการทำสมาธิ จะช่วยให้ผ่อนคลาย และระบบการทรงตัวจะค่อยๆ เริ่มกลับมาทำงานอย่างปกติ
2. ดื่มน้ำเปล่าสะอาด หรือน้ำขิง และหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และคาเฟอีน
3. พักสายตาจากหน้าจอมือถือ หยุดการเพ่งหรือจ้องมองหน้าจอเป็นเวลานานๆ รวมถึงการไถฟีดข่าว เพราะสายตาจะเห็นการเคลื่อนไหวตลอดเวลา
4. มองไปที่จุดไกลๆ ภาพที่ผ่อนคลายสบายตา เช่น เส้นขอบฟ้า ผืนนา และภาพธรรมชาติต่างๆ หรือนอนราบลงจะช่วยทำให้อาการดีขึ้น
5. พูดคุยกับผู้อื่น เกี่ยวกับประสบการณ์ที่เกิดขึ้น เพื่อทำให้รู้สึกว่ามีเพื่อนที่เข้าใจและผ่านเหตุการณ์เดียวกันมา
6. หลีกเลี่ยงการติดตามข่าวเกี่ยวกับการสูญเสีย หรือจำกัดเวลาในการติดตามข่าว เพราะจะเป็นการกระตุ้นความเครียดได้ง่าย
7. หาที่พักที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย หากยังรู้สึกตื่นตระหนกอยู่ ควรไปนอนพักที่ในสถานที่รู้สึกปลอดภัยก่อน
8. สามารถกินยาแก้เมารถ เพื่อรักษาอาการวิงเวียนศีรษะ แล้วนอนหลับพักผ่อนให้เต็มที่ หากใครที่ปวดหัวหลังแผ่นดินไหว ก็สามารถกินยาแก้ปวดรักษาตามอาการได้
อย่างไรก็ตาม โรคสมองเมาแผ่นดินไหว หรือ อาการเวียนหัวหลังแผ่นดินไหว เป็นกลุ่มอาการที่สามารถบรรเทาลงและหายเองได้ หากดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี แต่หากใครที่อาการยังไม่ดีขึ้น หรือรู้สึกว่าส่งผลกระทบต่อจิตใจอย่างมาก สามารถพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อวินิจฉัยรักษาต่อไปได้
...
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม