มวลน้ำมหาศาล โถมซัดเข้าท่วมชุมชนสายลมจอย ตลาดการค้าชายแดน อ.แม่สาย จ.เชียงราย ถูกน้ำท่วมเป็นครั้งที่ 8 ในรอบปี ครั้งนี้หนักหน่วงทั้งมวลน้ำ และทะเลโคลน ซึ่งจริงแล้วต้นเหตุท่วมซ้ำซากมาจากมนุษย์
เบื้องหลังเหตุการณ์น้ำท่วมแม่สาย จ.เชียงราย ว่ามาจากสาเหตุใด และอะไรที่ทำให้ "แม่สาย" ต้องจมอยู่ใต้ทะเลโคลน และปมเหตุของการเกิดน้ำท่วม มาจากสาเหตุใด หลักฐานภาพถ่ายแม่สายในอดีตกับปัจจุบัน ที่ฟ้องอะไรบางอย่าง ... ไปไขคำตอบกับ ภารกิจ “SEE TRUE”
หลังพายุถล่มภาคเหนือ “SEE TRUE” ลงพื้นที่สำรวจความเสียหาย “บ้านถ้ำผาจม” พื้นที่รับน้ำจุดแรก พังราบจมอยู่ใต้ทะเลโคลน อาคารบ้านเรือน มีแต่ซากปรักหักพัง รถลากข้าวของพังพินาศย่อยยับ การเกิดมหาอุทกภัยที่แม่สาย ถูกตั้งคำถามมากมาย เราออกค้นหาคำตอบจนได้หลักฐานเชิงประจักษ์ นั่นคือ “ความเจริญและการขยายตัวของเมือง" เป็นตัวแปรสำคัญทำให้เกิดน้ำท่วมใหญ่
...
แม่สาย การเปลี่ยนแปลงขวางทางน้ำ
ความเจริญไม่สามารถหยุดยั้งได้ แต่ควรทำควบคู่ไปกับการบริหารจัดการน้ำที่ดี ลุงจรูญ บารมีชัย นักอนุรักษ์ภาพเก่า ชาวแม่สาย ถ่ายและเก็บสะสมภาพพื้นที่ชายแดนแม่สาย ในอดีตที่บ่งบอกว่าเมื่อก่อนแม่น้ำสายมีความกว้างมากกว่าตอนนี้
ปัจจุบันแม่น้ำสายแคบลงไปถนัดตา 2 ฟากฝั่งเต็มไปด้วยบ้านเรือนและร้านค้า ภาพแรก ถ่ายไว้ราวปี 2495-2505 เป็นภาพพื้นที่อำเภอแม่สาย และฝั่งท่าขี้เหล็กในมุมกว้าง แทบไม่มีบ้านเรือนประชาชน มีแต่ถนนและป่า แต่ภาพปัจจุบันแน่นไปด้วยอาคารบ้านเรือนความเจริญ ภาพที่ 2 ถ่ายเมื่อปี 2500-2505 ถ่ายไว้กลางสะพานข้ามเขตแดนไทยพม่า สองฟากฝั่งแทบไม่มีบ้านคนเลยเช่นกัน แต่ภาพถ่ายปัจจุบัน เนืองแน่นไปด้วยอาคารร้านตลาด ภาพที่ 3 ถ่ายไว้หลัง
ปี 2500 ถ่ายจากพระธาตุดอยเวา ลงมาเห็นหมู่บ้านสายลมจอยเมื่อปี 2500 ซึ่งตลาดสายลมจอยตอนนี้กลายเป็นที่รับน้ำป่าพังราบ ภาพที่ 4 เป็นภาพถนนก่อนข้ามด่านชายแดนไทย-เมียนมา เมื่อปี 2504 เมื่อก่อนมีแต่ถนนโล่งๆ แต่ตอนนี้แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง
งบประมาณมหาศาล แก้น้ำท่วมไม่ได้
SEETRUE ชำแหละตัวเลขงบประมาณแผ่นดินปี 2566 ของรัฐบาลชุดก่อน มีทั้งสิ้น กว่า 3.1 ล้านล้านบาท จำแนกเป็นงบที่เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการน้ำ แบ่งตามประเภทการใช้ เช่น น้ำท่วม ประตูระบายน้ำ ผักตบชวา ซ่อมแซมทางระบายน้ำ ซ่อมแซมบานระบาย รับน้ำป่า อาคารระบายน้ำ แก้มลิง ทั้งหมดมีประมาณ 6,511 โครงการ รวมเป็นเงินงบประมาณกว่า 5 หมื่นล้าน
...
ถูกจัดสรรไปบริหารจัดการน้ำในประเทศไทย มากสุด คือ ก่อสร้างเขื่อนป้องกันตลิ่ง ก่อสร้างระบบระบายน้ำและประตูระบายน้ำ ก่อสร้างฝาย ทำระบบป้องกันน้ำท่วมพื้นที่ชุมชน ขุดลอกและกำจัดวัชพืช ปรับปรุงซ่อมแซมเขื่อน ฝาย อ่างเก็บน้ำ ขุดคลองระบายน้ำ ซ่อมแซมประตูระบายน้ำ ทางระบายน้ำ คลองส่งน้ำ ระบบระบายน้ำ และอื่น ๆ เช่นติดตั้งและบำรุงรักษาระบบเตือนภัย แต่งบกว่า 5 หมื่นล้านก็มิได้ทำให้คนไทยพ้นภัย จึงมีการตั้งคำถามตามมามากมาย ว่าเม็ดเงินจำนวนมหาศาลเหล่านี้ ถูกนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ และมีประสิทธิภาพจริงหรือไม่
ล่าสุด ครม.ภายใต้การนำของนายกฯ แพทองธาร อนุมัติงบกลางอีกกว่า 3 พันล้าน เพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัย ที่กำลังเผชิญชะตากรรม เร่งเยียวยาทั้งสภาพความเป็นอยู่สภาพจิตใจ ปัญหาภัยธรรมชาติเป็นเรื่องเกินคาดเดา
ดังนั้น ทรัพยากรธรรมชาติ ผืนป่า และต้นน้ำลำธาร เป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนต้องอนุรักษ์ไว้ ไม่ตัดไม้ทำลายป่า ไม่เห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน เพื่อให้ทุกคนอยู่ร่วมกับธรรมชาติได้อย่างปลอดภัย และนี่คือคำตอบของ อะไรอยู่เบื้องหลังเรื่องนี้ ติดตามได้ใน ภารกิจ SEETRUE ... ให้คุณเห็นความจริง ติดตามต่อเนื่องในวันที่ 7 - 8 ต.ค. 67 ทางรายการไทยรัฐนิวส์โชว์ เวลา 21.00 น.
...