การประกาศของทางการ "จีน" เตรียมเปิดพรมแดนอนุญาตให้ชาวต่างชาติเดินทางเข้าจีนได้และในการลดมาตรการควบคุมการระบาดของโควิด-19 ไม่ต้องกักตัว ตั้งแต่วันที่ 8 มกราคม 2566 เป็นต้นไป นับเป็นการเปิดประเทศ "ครั้งแรกในรอบ 3 ปี" ตั้งแต่เกิดการระบาดของโควิด-19 ที่ เมืองอู่ฮั่น ของจีน ตั้งแต่ ปี 2562 ซึ่งการเปิดประตูบ้านของจีนครั้งนี้ แม้จะยังไม่ชัดว่า คนจีนในประเทศจะสามารถเดินทางออกไปท่องเที่ยวต่างประเทศได้เมื่อไหร่ แต่ก็ถือเป็นการเปิดประตูบานแรก ที่ชี้ว่า จีนกำลังส่งสัญญาณบางอย่าง และมีแนวโน้มของการผ่อนคลายมาตรการควบคุมโควิดตามลำดับอย่างค่อยเป็นค่อยไป นับตั้งแต่ อนุญาตให้คนติดเชื้อกลับไปรักษาตัวที่บ้าน ลดจำนวนวันกักตัว การยกเลิกมาตรการโควิดเป็นศูนย์ (Zero Covid) มาจนถึงการเปิดรับชาวต่างชาติ และยกเลิกการกักตัวในครั้งนี้
ซึ่งการผ่อนคลายมาตรการโควิดของจีน ย่อมส่งผลโดยตรงและทำให้เกิดความคาดหวังกับประเทศ ที่เป็นคู่ค้าทางธุรกิจกับจีน โดยเฉพาะ "ประเทศไทยเรา" ที่ขณะนี้เดินเครื่องฟื้นการท่องเที่ยวอย่างเต็มที่ เพื่อหวังดึงนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้าประเทศให้ได้ 20 ล้านคน สร้างเม็ดเงินกว่า 2.38 ล้านล้านบาท เป็นฟันเฟืองสำคัญขับเคลื่อนเศรษฐกิจในปีหน้า หากจีนเปิดประเทศและอนุญาตให้คนจีนเดินทางไปต่างประเทศได้ เป้าหมายนี้ก็อาจไม่ไกลเกินเอื้อม เพราะจากข้อมูลที่ “การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย” หรือ ททท. เคยสำรวจไว้ พบว่า “ไทย” ยังคงเป็นหนึ่งในประเทศเป้าหมายด้านการท่องเที่ยวในใจ (Top of Mind) ของนักท่องเที่ยวชาวจีน ที่หากสถานการณ์โควิดคลี่คลายจะเลือกเดินทางมาท่องเที่ยวอย่างแน่นอน!
...
“ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์” ตรวจสอบข้อมูล ค่าใช้จ่าย ของนักท่องเที่ยว “จีน” ที่ใช้จ่ายไปกับการท่องเที่ยวในไทยก่อนการระบาดของโควิด-19 เมื่อปี 2562 พบว่า มีเงินสะพัด 531,576.65 ล้านบาท มีนักท่องเที่ยวจีน จำนวน 11,138,658 คน
โดยนักท่องเที่ยวจีน ใช่จ่ายเพื่อช็อปปิ้งมากที่สุด 167,050.69 ล้านบาท รองลงมาคือ เอนเตอร์เทนเมนต์ 40,421.47 ล้านบาท สถานที่ท่องเที่ยว 27,583.63 ล้านบาท ที่พัก 132,141.87 ล้านบาท อาหาร-เครื่องดื่ม 102,743.52 ล้านบาท ค่าเดินทาง 47,566.43 ล้านบาท ธุรกิจเพื่อสุขภาพ 5,320.54 ล้านบาท เบ็ดเตล็ด 8,748.5 ล้านบาท และมีค่าเฉลี่ยเวลาเข้าพัก 7.8 วัน ค่าใช้จ่ายเฉลี่ยต่อหัว 6,118.41 บาท
“ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์” ยังได้พูดคุยกับ “คุณศิษฎิวัชร ชีวรัตนพร” นายกสมาคมไทยธุรกิจการท่องเที่ยว หรือ ATTA ถึงโอกาสที่ภาคธุรกิจท่องเที่ยวไทยจะฟื้นตัว หากนักท่องเที่ยวจีนกลับมาเที่ยวไทย และผู้ประกอบการไทยต้องเตรียมความพร้อมรับนักท่องเที่ยวจีนอย่างไร เพราะในช่วงก่อนการระบาดบาดของโควิด-19 “นักท่องเที่ยวจีน” ถือเป็นนักท่องเที่ยวกลุ่มหลักที่ดึงดูดเม็ดเงินเข้าไทย
จุดเริ่มต้นที่ดีฟื้นท่องเที่ยวไทย เมื่อจีนส่งสัญญาณเปิดประเทศ
“คุณศิษฎิวัชร” ระบุว่า การเปิดประเทศรับชาวต่างชาติของจีนและปรับลดมาตรการควบคุมโควิด-19 "เป็นจุดเริ่มต้นที่ดี" ที่ไทยจะได้รับประโยชน์หากมีการเปิดประเทศแล้วคนจีนสามารถเดินจากออกไปท่องเที่ยวยังต่างประเทศไทย แต่ในระยะแรกน่าจะเป็นการบริหารจัดการภายในประเทศก่อน ทั้งการเตรียมความพร้อมด้านการท่องเที่ยวของจีนเองก่อน ทั้งตัวนักท่องเที่ยว บุคลากรด้านการท่องเที่ยว ต้องเตรียมให้พร้อม ในช่วงที่ผ่านมาได้มีการพูดคุยกับทางบริษัททัวร์ที่จีนหลายบริษัท โดยเฉพาะบริษัททัวร์ที่เป็นรัฐวิสาหกิจของจีน ซึ่งทางการท่องเที่ยวของจีนเองก็บอกให้เตรียมความพร้อม บุคลากรการท่องเที่ยวทั้งหมด เพื่อตรวจสอบว่าหลังจากมีการระบาดของโควิด-19 มาแล้ว 3 ปี บุคลากรเหล่านั้นยังมีความพร้อมอยู่หรือไม่ ซึ่งจีนเองก็พยายามเตรียมให้พร้อม หากเปิดการท่องเที่ยวไปต่างประเทศเมื่อไหร่ ก็ต้องมีหนังสือออกมาอย่างชัดเจน
...
ต้องยอมรับว่า ที่ผ่านมาประเทศไทย ได้รับผลกระทบด้านการท่องเที่ยวมาอย่างสาหัส ทำให้นักท่องเที่ยวจีนที่เคยมีก่อนโควิด-19 ระบาดกว่า 11 ล้านคน หายไป ได้รับผลกระทบทั้งโรงแรม แหล่งท่องเที่ยว บริษัททัวร์ มัคคุเทศก์ บริษัทรถนำเที่ยว ในช่วงที่ผ่านมา จีนไม่เคยประกาศตัวเองว่า เปิดหรือ ปิดประเทศ แต่คนที่ เข้า-ออกประเทศ ต้องทำตามเงื่อนไข ซึ่งที่ผ่านมา การที่คนจีนออกนอกประเทศน้อย ก็เพราะมีเงื่อนไขและมาตรการที่เข้มงวด ทำให้ออกไปต่างประเทศลำบาก
จีนเป็นประเทศที่ ไม่ได้บอกล่วงหน้า เมื่อไหร่จะเปิด เมื่อไหร่จะปิด และ จะไม่บอกอย่างเป็นทางการ หรือ บอกทันทีทันใด เมื่อมีสัญญาณของจีนที่เปิดประเทศมากขึ้น ผ่อนคลายมาตรการควบคุมโควิด คิดว่าทุกส่วนต้องหวังว่าให้นักท่องเที่ยวจีนกลับมา ทำให้ธุรกิจท่องเที่ยวต้องเตรียมความพร้อมอยู่ตลอด
...
ห่วงต้นทุน-แรงงานขาด กระทบเตรียมพร้อมรับ นทท. จีน
บางโรงแรมหรือบางธุรกิจ เมื่อได้รับข้อมูลว่า จีนกำลังจะเปิดประเทศ ก็เตรียมการรับนักท่องเที่ยว เช่น การรีโนเวทโรงแรมรอ แต่ยังไม่มีนักท่องเที่ยวมา ก็ต้องลงทุนใหม่ บางบริษัททัวร์ เตรียมการจ้างพนักงานมารอให้บริการ เช่น บางบริษัทนำเที่ยว ที่มีพนักงานไม่มาก ประมาณ 30 คน ต้องเลือกบริหารจัดการคนจำนวนน้อยๆ ไปก่อน เท่าที่จะบริหารจัดการได้ และขณะนี้ ไทยเราเจอปัญหาแรงงานในภาคธุรกิจท่องเที่ยวขาดแคลน หลายโรงแรมต้องการพนักงานจำนวนมาก ถ้าหากว่านักท่องเที่ยวกลับมา โดยเฉพาะจีนที่มาท่องเที่ยวอย่างจริงจัง ภาคธุรกิจก็ต้องพยายามจะหาทางออก เพื่อเตรียมให้พร้อม
สิ่งสำคัญคือ ภาคธุรกิจท่องเที่ยวในไทยต้องหาข้อมูลให้ชัดเจนกับคู่ค้าประเทศนั้นๆ ว่า นักท่องเที่ยวกลุ่มเป้าหมายจะมามาเมื่อไหร่ เพื่อเตรียมพร้อมในระดับหนึ่ง แล้วค่อยขยับขยายไปเรื่อยๆ
จีนเปิดรับต่างชาติ ยังต้องลุ้นคนจีนออกนอกประเทศ?
การเปิดประเทศรับต่างชาติของจีน ยังไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่า ในไตรมาสแรกของปี 2566 ไทยจะได้เห็นนักท่องเที่ยวจีนกลับมาท่องเที่ยวหรือไม่ "เพราะจีนเป็นประเทศที่อ่านใจค่อนข้างยาก!" แต่ก็คาดว่า จีนน่าจะมีความพร้อมที่นักท่องเที่ยวจีนจะเริ่มออกมาท่องเที่ยวนอกประเทศจริงจัง ช่วงเดือนเมษายน และ พฤษภาคม ปีหน้า ดูจะมีความพร้อมมากกว่า แม้ว่าจีนจะลดมาตรการคุมโควิด-19 แต่การระบาดในประเทศจีนยังคงมีอยู่ คนจีนเองก็คงไม่ได้สบายใจที่จะเดินทางท่องเที่ยวอย่างที่คิด เขาเองก็เลือกที่จะป้องกันตัวเองอยู่และทางการจีนเองก็ยังคงเฝ้าระวังการระบาดอยู่ โดยเฉพาะกลุ่มผู้สูงอายุของจีน ก็มีบางส่วนที่ไม่ยอมรับวัคซีนโควิด-19
...
นักท่องเที่ยวจีนหลังโควิดเปลี่ยนไป...
การกลับมาของ "นักท่องเที่ยวจีน" หลังการระบาดโควิด-19 อาจมีรูปแบบการท่องเที่ยวที่เปลี่ยนไป กลุ่มคนหนุ่มสาวชาวจีน จะเลือกมาเที่ยวกับกรุ๊ปทัวร์น้อยลง เพราะกลุ่มนี้ มักจะแสวงหาแหล่งท่องเที่ยวใหม่ๆ ตัดสินใจเลือกสถานที่ท่องเที่ยวเมื่อมาถึง เป็นการท่องเที่ยวกับคนที่สนิทและไม่อยากไปปะปนกับจำนวนมาก แต่ขณะเดียวกันภาพของกลุ่มคนจีนที่มาท่องเที่ยวเป็นกรุ๊ปทัวร์ ก็ยังคงมีอยู่ แต่จากเดิมที่เป็นกลุ่มผู้สูงอายุ ก็จะมีคนที่มีอายุหลากหลายมาเป็นกรุ๊ปทัวร์มากขึ้น เพราะยังเป็นการท่องเที่ยวที่คนจีนชอบ มีคนจัดการทุกอย่างให้เรียบร้อย ตั้งแต่เริ่มต้น การจองตั๋ว การจองที่พัก มาถึงมีแหล่งท่องเที่ยวให้เที่ยวตามโปรแกรมทัวร์ จนถึงเดินทางกลับ ตอนนี้ยังไม่มีสัญญาณการจองที่พัก หรือ ทัวร์ท่องเที่ยวจากนักท่องเที่ยวจีน มีเพียงนักท่องเที่ยวจีนที่เข้ามาไทย ในลักษณะของการถูกเชิญมาแบบเป็นทางการ เป็นกลุ่มที่มาทำธุรกิจ กลุ่มที่มาดูงาน ยังมีเข้ามาอยู่ต่อเนื่อง แต่นักท่องเที่ยวที่มาเป็นนักท่องเที่ยวจริงๆ ในลักษณะกรุ๊ปทัวร์ยังไม่มีการจองเข้ามา
หวังจีนฟื้นท่องเที่ยวไทยไม่ใช่เรื่องง่าย
ในตอนนี้จีนก็ยังถือว่าไม่ได้เปิดประเทศอย่างเต็มที่ การที่จะคาดหวังให้นักท่องเที่ยวจีนกลับมาท่องเที่ยวในไทยให้เหมือนกับช่วงก่อนโควิด-19 ก็ไม่ง่าย เพราะเศรษฐกิจในประเทศของจีนเองก็ไม่ค่อยดีนัก เราเองก็ไม่ควรหวังมาก แต่ขอแค่ภายในไตรมาส 1 และ 2 ของ ปี 2566 จีนเปิดประเทศ อนุญาตให้คนจีนเดินทางไปต่างประเทศให้ได้ก่อนในระยะเวลาอันใกล้นี้ หากเป็นเช่นนั้น คาดว่า ตัวเลขนักท่องเท่ียวจีนอาจจะกลับมาท่องเที่ยวในประเทศไทย ประมาณ 30% ของตัวเลขนักท่องเที่ยวจีน เมื่อ ปี 2562 ถือเป็นทิศทางที่ดี แม้ในจีนโควิดยังระบาด แต่สถานการณ์เริ่มสุกงอม คนจีนเองก็เข้าใจสถานการณ์การระบาด และ เข้าใจโควิดมากขึ้น ก็น่าจะมีการส่งเสริมการท่องเที่ยวต่างประเทศเต็มที่
"แม้ว่าในช่วงที่ผ่านมาการปรับเปลี่ยนมาตรการควบคุมโควิด-19 ของจีน เป็นเรื่องที่คาดการณ์ล่วงหน้าได้ยาก แต่ภาคธุรกิจท่องเที่ยวในไทยก็ต้องตั้งรับเอาไว้ เมื่อถึงตอนที่นักท่องเที่ยวจีนเข้ามาจะได้ใช้โอกาสนี้ในการฟื้นตัว".
ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ รายงาน
กราฟฟิก Theerapong C.
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง