ดราม่าสารตกค้าง "องุ่นไชน์มัสแคท" นายกสมาคมผู้ค้าและส่งออกผลไม้ไทย ตั้งข้อสังเกตหากตรวจสารตกค้าง ควรเช็กสินค้าทุกประเทศ เชื่อตอนนี้ผลกระทบเกิดขึ้นทุกภาคส่วน ตั้งแต่ผู้นำเข้าถึงแม่ค้าตามตลาด หวั่นจีนเอาคืนแบนผลไม้ไทย ซ้ำเติมผู้ส่งออกผลไม้ไปจีน
ลูกเต่ง เรียงชิดติดกัน สีเขียวสด ชวนรับประทาน เป็นลักษณะของ 'องุ่นไชน์มัสแคท' ผลไม้นำเข้าอันโด่งดังจากต่างแดน ที่ช่วงนี้เราเห็นได้ทั่วไปตามท้องตลาดและห้างสรรพสินค้า หลายคนต่างควักเงินซื้อเพื่อลิ้มลองรสชาติดูสักครั้ง!
ขณะที่ผลไม้นี้กำลังเป็นกระแสและอยู่ในขาขึ้น ทุกอย่างก็ต้องสะดุดลงเพราะเมื่อ 24 ตุลาคม 2567 มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค เครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช หรือ Thai-PAN ร่วมกับนิตยสารฉลาดซื้อ มูลนิธิเพื่อผู้บริโภค และสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ตั้งโต๊ะแถลงผลทดสอบสารเคมีเกษตรในองุ่นไชน์มัสแคททั่วกรุงเทพและปริมณฑล
ข้อมูลบางส่วนระบุว่า มีการเก็บตัวอย่างองุ่นไชน์มัสแคททั้งหมด 24 ตัวอย่าง จาก 15 สถานที่จำหน่ายในพื้นที่ กทม. และปริมณฑล ทั้งในห้างสรรพสินค้าและตามตลาดขายผลไม้ ซึ่งมีราคาตั้งแต่กิโลกรัมละ 100 ถึง 699 บาท ก่อนส่งต่อไปยังห้องปฏิบัติการ BVAQ ซึ่งได้รับการรับรอง ISO 17025 เพื่อวิเคราะห์หาสารพิษตกค้างจากสารเคมีกำจัดศัตรูพืช โดยประเทศผู้ผลิตองุ่นไชน์มัสแคท 24 ตัวอย่าง สุ่มซื้อจากการสั่งออนไลน์ 2 ตัวอย่าง จากร้านค้าและตลาด 7 ตัวอย่าง และจากโมเดิร์นเทรด 15 ตัวอย่าง สามารถระบุได้เพียง 9 ตัวอย่างว่ามาจากประเทศจีน อีก 15 ตัวอย่างไม่สามารถระบุแหล่งที่มาได้
...
ผลตรวจสอบ พบว่า 95.8% ของตัวอย่างองุ่นไชน์มัสแคทหรือ 23 จาก 24 ตัวอย่าง พบสารพิษตกค้างเกินค่าที่กฎหมายกำหนด ซึ่งหลังจากมีข่าวดังกล่าวออกไป ภาพที่ตามมาคือองุ่นไชน์มัสแคทราคาร่วงชนิดที่เรียกว่า 'ดิ่งเหว' จนเกือบจะแจกฟรีเลยก็ว่าได้ และภาพจำขององุ่นชนิดนี้ก็กลายเป็นลบทันที
ด้านเพจ Jessada Denduangboripant โดย รศ.ดร.เจษฎาเด่นดวงบริพันธ์ ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ และนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ ได้โพสต์ถึงประเด็นดังกล่าวความบางส่วนว่า "เมื่อไปเจาะดูในรายละเอียดของผลการศึกษาก็พบว่าจริงๆ แล้ว แทบทุกตัวอย่างที่ตรวจนั้น มีค่าปริมาณของสารเคมีตกค้าง ยังอยู่ในเกณฑ์ที่กำหนด ตามมาตรฐาน CODEX"
วันเดียวกันนั้น อย. ได้ออกมาชี้แจงว่า สารตกค้างที่ตรวจพบในองุ่นไชน์มัสแคทมีเพียงตัวอย่างเดียวที่พบคลอร์ไพริฟอสซึ่งกฎหมายห้ามใช้ ส่วนสารตกค้างอื่น ๆ มีทั้งกลุ่มที่กฎหมายระบุค่าความปลอดภัย ซึ่งผลการตรวจไม่เกินเกณฑ์ความปลอดภัยที่กำหนด และกลุ่มสารกำจัดศัตรูพืชที่ระดับสากล ไม่ได้จัดอยู่ในรายการเฝ้าระวังเนื่องจากไม่มีข้อมูลการก่ออันตราย ขอผู้บริโภคอย่าตื่นตระหนก ทั้งนี้ อย. ได้ยกระดับการเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด และขอให้ผู้บริโภคให้ความสำคัญกับการล้างผักผลไม้อย่างถูกวิธี เพื่อลดสารตกค้าง
ความคิดเห็นนายกสมาคมผู้ค้าและส่งออกผลไม้ไทย :
'นายสัญชัย ปุรณะชัยคีรี' นายกสมาคมผู้ค้าและส่งออกผลไม้ไทย ให้สัมภาษณ์กับทีมข่าวฯ พร้อมตั้งข้อสังเกตว่า ไม่ได้มองว่านี่เป็นการสุ่มตรวจองุ่นจากจีน แต่เป็นการเจาะจงตรวจองุ่นจากจีน ทั้งที่เขาก็พูดเองว่าองุ่นในไทยมีที่มาทั้งหมด 8 ประเทศ แต่กลับเลือกเจาะแค่องุ่นจากจีน ซึ่งเป็นช่วงที่องุ่นจีนกำลังออกผลและเข้าสู่ตลาด
"องุ่นทุกประเทศมีสารตกค้างหมด แต่ตกค้างในเกณฑ์ปลอดภัยหรือไม่ ตรงนี้ต่างหากที่ผมมองว่าเขาต้องชี้แจง ส่วนที่บอกว่าเกินมาตรฐาน ต้องดูว่ามาตรฐานไหน สากล ไทย หรือจีน ถ้าอยู่ประเทศไทยก็ควรอ้างมาตรฐานไทย ดังนั้น สรุปแล้วเรื่องนี้ทำขึ้นเพื่ออะไร"
นายสัญชัย กล่าวว่า สิ่งที่ผมสงสัยคือ อย. จะร่วมแถลงทำไมในเมื่อเขาเป็นเอกชนและ อย. เป็นหน่วยงานภาครัฐ ยิ่งไปกันใหญ่ เพราะตอนแถลง อย. บอกไม่ปลอดภัย พอมาอีกวันหนึ่งกลับออกมาประกาศว่า หากล้างให้ดีก็ปลอดภัยกินได้ แต่ผมมองว่ามันไม่ทันแล้วเพราะผลกระทบเกิดขึ้นแล้ว
"การตรวจไม่ผิดแต่ผมมองว่าต้องตรวจรอบด้าน และถ้าตรวจก็ใช้ชื่อหัวข้อว่าตรวจสารตกค้างในองุ่น ต้องไม่ใช้คำแบบที่เสนอข่าวไป นอกจากนั้นอยากให้มีเปเปอร์ชัดเจน เพราะเมื่อเป็นนิติบุคคลอาจถูกว่าจ้างจากใครก็ได้ ผมแค่มองถึงความเป็นธรรมและเป็นกลาง ถ้าชัดเจนผมจะไม่ตั้งข้อสังเกตเลย เพราะยอมรับว่าสินค้าเกษตรที่ได้มาตรฐานก็มี ไม่ได้มาตรฐานก็มี"
...
นายกสมาคมผู้ค้าและส่งออกผลไม้ไทย ระบุว่า "เรื่องต่อไปที่ผมสงสัยคือจีนจะโต้ตอบเราอย่างไร เพราะเขายังไม่โต้ตอบทันที เขาต้องพิจารณากันก่อน ถ้าเขาไม่โอเคจะทำยังไง สุ่มตรวจทุเรียนไทยเราจะรับได้ใช่ไหม" เมื่อถามว่า โดยปกติหน่วยงานภาครัฐมีการสุ่มตรวจของนำเข้าหรือไม่ ได้รับคำตอบว่า "มีอยู่แล้วครับ แต่ถ้าตรวจเจอหน้าด่าน เขาจะไม่ประกาศว่าเจอของบริษัทไหน ไม่มีการแถลงข่าว แต่จะทำหนังสือไปทางทูตเกษตรว่าตรวจเจออะไร"
"ขณะนี้สิ่งที่เกิดขึ้นจากการแถลงวันนั้น ทำให้เกิดผลกระทบไปหมด ผู้ประกอบการเสียหาย ของนำเข้าก็เสียหาย วันนั้นผมเดินเข้าบ้านสิ่งที่น่าเศร้าคือ ผมเห็นองุ่นไชน์มัสแคทที่ยังห่อเรียบร้อยตั้งอยู่บนถังขยะ มันเลยดูน่าสลด"
"ต้องยอมรับว่าการนำเสนอข่าว ถ้าสื่อเกาะไม่ติดกระแสก็ไม่ได้ยอดไลก์ ทุกคนก็รีบ ๆ ทำให้ได้ยอดไลก์ จะจริงหรือไม่ก็ยังไม่ได้ตรวจสอบ สารตกค้างมีในพืชผักผลไม้ทุกอย่างอยู่แล้ว แต่อยู่ในเปอร์เซ็นต์ที่ปลอดภัยหรือไม่ต้องนำเสนอให้ถูก การตรวจหาสารไม่ใช่เรื่องผิด แต่อาจจะผิดที่การสื่อสาร"
...