อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติฯ แจง พร้อมจับลิงตลอด รอเทศบาลทำกรงเสร็จ มองปัญหาตอนนี้ไม่ใช่ลิงแต่อาจเป็นคน ย้ำหากทุกฝ่ายไม่ร่วมมือกัน ก็ไม่สามารถแก้ปัญหาได้
ย้อนกลับไปสักนิด เมื่อ 22 เมษายน 2567 ณ ตัวเมืองลพบุรี มีการติดป้ายเชิงประท้วงขึ้นตามหน้าร้านค้าของคนในพื้นที่ เพื่อแสดงออกถึงความเดือดร้อนจากลิง พร้อมตั้งคำถามถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องว่า 'เมื่อไหร่จะจัดการ!'
ทำให้ในวันที่ 23 เมษายน 2567 ทีมข่าวเฉพาะกิจไทยรัฐออนไลน์ จึงได้ติดต่อพูดคุยกับหนึ่งในประชาชนคนพื้นที่ เพื่อคุยอย่างเปิดใจต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น
อย่างไรก็ดี เมื่อได้ฟังความจากตัวแทนชาวเมืองไปแล้ว วันนี้ (24 เมษายน 2567) เราจึงได้ต่อสายตรงหา 'นายอรรถพล เจริญชันษา' อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เพื่อขอสัมภาษณ์และชี้แจงประเด็นที่เกิดขึ้น
ต่อจากนี้คือบทสัมภาษณ์ที่เรียกได้ว่า น่าจะเป็นการ 'เปิดใจ' เหมือนกัน!
...
หลังเซ็น MOU แล้ว กรมอุทยานฯ ดำเนินการอะไรบ้าง? :
คำถามแรกที่ทีมข่าวฯ สอบถามนายอรรถพล คือ หลังจากเซ็น MOU มาแล้วกว่า 2 เดือน ทางกรมอุทยานฯ มีการดำเนินงานไปอย่างไรแล้วบ้าง?
นายอรรถพล ตอบว่า "เราพยายามที่จะเชื่อมให้ทุกฝ่ายเข้ามาทำงานด้วยกัน เพราะการแก้ไขปัญหาลิง จะให้หน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่งทำทั้งหมดไม่ได้หรอก ที่ผ่านมาไม่ได้ทำงานด้วยกันเลยแก้ไขปัญหาไม่ได้ ทุกคนก็จะมองแต่อุปสรรคว่าทำไม่ได้ คนโน้นก็บอกว่าหน้าที่คนนี้ คนนี้ก็บอกว่าหน้าที่คนนั้น แต่ในความจริงทุกคนต้องช่วยกันทำ"
"ตอนนี้ต้องรู้และเข้าใจด้วยว่า การช่วยลิงก็เหมือนช่วยคน การช่วยคนก็เหมือนช่วยลิง เราไม่ได้บอกว่าจะเข้าข้างคนหรือเข้าข้างลิง เพราะลิงที่เกิดขึ้นในวันนี้ ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะความผิดของลิง ลิงที่มันเยอะขึ้น มันก็อยู่มานานแล้ว มันอยู่มาหลายปี"
"พอมันเยอะ เกิดปัญหา ทุกคนก็จะมาปฏิเสธลิงหมด แล้วจะโยนกันไปมา มันก็คงไม่ใช่ เราต้องมาช่วยกันแก้ปัญหาสิ จะมาโยนให้ยกเลิกเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง แล้วมันจะยังไงต่อ ซึ่งมันก็ไม่ได้แก้ปัญหาอยู่ดี เพราะลิงก็ยังอยู่ในที่เดิม แล้วการยกเลิกมันก็กระทบลิงทั่วประเทศ ซึ่งกระบวนการก็ยากมาก ต้องไปเข้าคณะกรรมการคุ้มครองสัตว์ป่า ต้องมีข้อมูลตามวิชาการว่ามันจะไม่กระทบกับลิงอื่นๆ ด้วย ต้องระวังเรื่องการล่า ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญ"
จะเอาลิงออกจากพื้นที่ ก็ต้องมีที่ให้ลิง :
อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติฯ กล่าวต่อไปว่า "เราพยายามจะคุยกัน ซึ่งก็เป็นการคุยกันว่าจะเอาลิงออกจากพื้นที่ แต่สุดท้ายก็ต้องมีพื้นที่รองรับ จะเอาไปปล่อยป่าก็ไม่ได้ เพราะถ้าเขาไม่ตาย เขาก็ไปรบกวนชาวบ้านคนอื่นอยู่ดี เขาไม่ไปอยู่ในป่าหรอก เพราะลิงเมืองเขาพัฒนาจนอยู่ในป่าไม่ได้แล้ว"
"เพราะฉะนั้นต้องหาที่ให้เขาอยู่ ซึ่งที่นั้นก็คือกรง แล้วต้องเป็นกรงที่เลี้ยงได้ดี ไม่ใช่เอาไปขังแบบอัดแน่น ต้องมีสภาพแวดล้อมที่ดี ซึ่งจังหวัดก็เคยทำแล้วแต่ทำไม่สำเร็จ เพราะสร้างกรงมาตอนแรกกรงก็ใช้ไม่ได้ ผมก็ไม่รู้ว่าด้วยเหตุผลอะไร เราก็เลยคุยกันว่าต้องเอากรงที่เคยสร้างนี่แหละ ทำให้มันแข็งแรงให้ได้มาตรฐาน"
"ซึ่งเราก็ได้มอบหมายให้ท้องถิ่นไปทำให้เสร็จ เพราะเราจะมาช่วยในส่วนของการวางแผนจับเอาไปใส่กรง ซึ่งตอนนี้เขาก็มีอยู่แล้วสามกรงย่อย จะจับเข้าได้ประมาณ 700 ตัว แล้วเฟสต่อไปเค้าจะตั้งงบประมาณขอรัฐบาล ก็แล้วแต่ว่าเขาจะได้หรือไม่ได้ ถ้าทำได้ก็จะบรรจุได้อีกประมาณสัก 1,000 ตัว มันก็น่าจะโอเคนะ"
...
ปัญหาคือคุยกันไม่รู้เรื่อง :
อรรถพล เจริญชันษา พูดถึงสิ่งที่เกิดขึ้นในตอนนี้ว่า "แต่ว่าปัญหาก็คือ เวลาทำงานด้วยกันคุยไม่ค่อยรู้เรื่อง ซึ่งผมก็ไม่เข้าใจ ผมพยายามให้รีบมาคุย พอบอกว่ากรงไม่เสร็จก็ไม่เป็นไร เลื่อนไป ทำให้มันดีก่อน"
"ส่วนเราก็จะซักซ้อมกันไปก่อน เมื่อวันที่ 19 เมษายน ก็ให้ ผอ.สำนักฯ (สำนักอนุรักษ์สัตว์ป่า) เขาไปประชุม เตรียมคุยเรื่องอื่นกันไว้ก่อนเลยดีกว่า ถ้ากรงเสร็จจะได้พร้อม ก็เลยเชิญทุกหน่วยงานมากัน แต่ก็ยังมีการพยายามสร้างเรื่องราว ผมก็ไม่เข้าใจนะทำไมเป็นแบบนี้"
"เพราะฉะนั้นปัญหาลพบุรีไม่ใช่ปัญหาเรื่องลิง เป็นปัญหาเรื่องคน เดี๋ยววันที่ 28 นี้ผมจะไปจับลิงที่เพชรบุรี ซึ่งทางเพชรบุรีเขาคุยกันหมดเลยนะ เขาจัดประชุม จัดประชาคม ทุกคนช่วยกัน"
"ผมพยายามเอาเอ็ดวิน (เอ็ดวิน วิค : ผู้ก่อตั้งมูลนิธิเพื่อนสัตว์ป่า) เข้าไปช่วย เพื่อเสริมระบบไฟฟ้า ช่วยกระตุ้นการป้องกันลิงหลุดจากกรงอีกทางหนึ่ง แต่ทางนั้นก็บอกติดนู่นติดนี่ไปเรื่อย"
...
เซ็นแต่งตั้งแล้ว รอประกาศในกิจจาฯ :
ในสกู๊ปเรื่อง "เบื้องหลังชาวลพบุรีสุดทน ขึ้นป้ายถามกรมอุทยานฯ จับลิงเข้ากรงกี่โมง!?" ทางผู้ให้สัมภาษณ์ได้กล่าวกับเราว่า…
"กรมอุทยานฯ ทำไมยังไม่ประกาศแต่งตั้งให้ท้องถิ่น หรือเทศบาลเมืองลพบุรี สามารถเป็นเจ้าพนักงานไปช่วยจัดการเรื่องลิงได้ เพราะถ้าไม่มีประกาศแต่งตั้งออกมา มันจะขัดต่อระเบียบการปฏิบัติราชการของท้องถิ่น เขาจะไม่สามารถเข้าไปทำอะไรได้ เนื่องจากลิงเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง อยู่นอกเหนือการอำนาจการจัดการของท้องถิ่น"
ซึ่งนายอรรถพล ก็ได้พูดถึงประเด็นนี้ไว้ด้วยว่า…
"ล่าสุดรัฐมนตรีก็เซ็นแต่งตั้ง เป็นพนักงานเจ้าหน้าที่ตามประกาศกระทรวงทรัพยากรฯ ตอนนี้เสร็จแล้วรอประกาศในราชกิจจาฯ เดี๋ยวข่าวก็คงใกล้ออกแล้ว ให้เป็นพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม พ.ร.บ.อุทยานฯ และ พ.ร.บ.สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเป็นพนักงานเจ้าหน้าที่"
...
เอาลิงเข้ากรงไม่ได้ เพราะกรมอุทยานให้แก้แล้วแก้อีก? :
ทีมข่าวฯ ยกบทสัมภาษณ์จากสกู๊ปเรื่อง "เบื้องหลังชาวลพบุรีสุดทน ขึ้นป้ายถามกรมอุทยานฯ จับลิงเข้ากรงกี่โมง!?" ที่ชาวเมืองกล่าวไว้ว่า…
"สิ่งที่เห็นคือทางเทศบาลเมืองลพบุรี ได้เร่งดำเนินการแก้ไข 'กรง' ให้แข็งแรง ตามคำเสนอแนะที่ได้รับจากกรมอุทยานฯ แต่ทุกครั้งก็เหมือนกับว่า เมื่อแก้ไขไปแล้วกรมอุทยานฯ ก็จะมีคำแนะนำเพิ่มเติมขึ้นเป็นระยะ จึงทำให้กรงล่าช้ามาเรื่อยๆ"
เราได้นำคำกล่าวนั้นมาเป็นคำถามไปยังอธิบดีกรมอุทยานฯ ว่า เรื่องนี้เป็นอย่างไร?
นายอรรถพล ตอบว่า "ไม่มีหรอก ที่บอกว่าแก้อีกเพราะไม่ได้ทำ ล่าสุดที่ไปตรวจ เขาเป็นคนบอกว่าไม่เสร็จนะไม่ใช่เรา เขาบอกว่าบ่อน้ำรั่ว เขาบอกว่าขอซ่อมหน่อย เป็นการยืนยันจากเขาเลย การเลื่อนทั้งหมดไม่ได้เกี่ยวกับเราอยู่ที่เขาหมด"
แสดงว่ากรมอุทยานฯ ก็อยากจัดการให้เสร็จสิ้น? เราถาม
"ถูกต้อง เราก็พยายามกันอยู่ อย่างตอนที่รอกรงเสร็จ เราก็ไปจับลิงเกเรให้ ความพร้อมในการจับเตรียมหมดแล้ว รอแต่เทศบาล ณ วันนี้ถ้าเขาไม่พร้อมก็ไม่จับนะ ถ้าเขาพร้อมเมื่อไหร่ผมค่อยไปจับให้ ผมจะไม่พยายามพูดแล้วว่าจะเริ่มเมื่อไหร่ ให้ทางท้องถิ่นเป็นคนกำหนด"
"หากจะมาบอกว่าเบิกไม่ได้ก็ไม่ใช่ แล้วเมื่อก่อนเอางบตรงไหนไปทำกรง เดี๋ยวถ้ามีแต่งตั้งก็ทำได้หมด จะมาอ้างก็ไม่ได้ บางทีไปอ้างของกระทรวงเกษตรฯ ให้ใส่ชื่อลิงในสัตว์ที่เลี้ยงได้เพื่อที่จะเบิกงบได้ ผมก็ไม่เข้าใจ จริงๆ มันทำได้หมด อยู่ที่ว่าเขาอยากทำไหม"
"จะให้กรมอุทยานฯ ไปตั้งงบประมาณทำไม เพราะว่าถ้าตั้ง ต้องตั้งกี่จังหวัด กรมอุทยานฯ ตั้งงบประมาณไม่ได้หรอก นี่ผมก็พยามปรับแผนแล้ว ท้องถิ่นก็ต้องร่วมมือช่วยกันรับผิดชอบ"
ท้องถิ่นไม่พร้อม กรมอุทยานฯ ไม่ขน :
"ตอนนี้ผมก็เฉยๆ แล้ว ถ้าคุณไม่พร้อมผมก็ไม่ขน เพราะถ้าเขาทำกรงไม่เสร็จ จับมาแล้วจะเอาไปไว้ไหน เพราะที่ทำอยู่มันยังไม่ได้มาตรฐาน ถ้าจับเอาไปใส่มันก็พังกรง"
แสดงว่า ท่านจะบอกว่า ที่ผ่านมาใครจะมาบอกว่ากรมอุทยานฯ ไม่ทำอะไรเลยก็ไม่ใช่ ใช่หรือไม่? ทีมข่าวฯ ถามกลับ
นายอรรถพลตอบว่า "ใช่ การที่คนไม่เข้าใจเรา เพราะมีเจตนาโจมตีตั้งแต่แรก เขาไม่พยายามที่จะเข้าใจ ผมก็พยายามจี้พยายามบี้ ให้หน่วยงาน (ของกรมอุทยานฯ) ในพื้นที่เข้าไปคุย เข้าไปประสานบ่อยๆ เขาก็บอกว่าประสานยากมาก เราก็บอกว่ายากก็ต้องไปประสาน เพราะอย่างน้อยเราก็บอกได้ว่าเราเข้าไปประสานแล้ว แต่ผลออกมาเป็นยังไงมันก็อีกเรื่องนึง"
"ทางเราทำเต็มที่จะมาโยนความผิดทั้งหมดก็ไม่ใช่ ณ ตอนนี้เราปลดล็อกให้ทุกเรื่อง แต่ถ้าคุณไม่มีความพร้อมที่จะช่วยเหลือเลย ผมก็คงต้องทำกันไปตามมีตามเกิด"
"ถ้ากรมอุทยานมีที่พอจะจับไปได้ ทีละ 10 ตัว ถึง 20 ตัว ตามกรงต่างๆ ที่เราพอมีได้ หรือตามที่เราตั้งงบประมาณไว้สำหรับคอกลิง ก็จะทยอยขนไปให้ แต่มันก็ได้ทีละแค่หลักสิบตัว แล้วตอนนี้ยังคุยกันไม่เข้าใจ ตอนจับจริงๆ จะให้ความร่วมมือกันแค่ไหน"
ภาพ : #ThairathPhoto
อ่านสกู๊ป 'วิกฤติลิงลพบุรี' :