ความคลาสสิกของภาพยนตร์ที่อิง ท้องถิ่นนิยม ชุมชนเก่า และเทรนด์ Sustainable journey...
เงาหลืบ ซอกมุม ที่ ฟรานเชสก้า ยืนหลบแสงแดดบนสะพาน Roseman ในหนังสือ The bridge of madison county นั้น ในทางวรรณกรรม อาจไม่ชัด - แต่เมื่อทำเป็นหนัง "เงาหลืบ" นั้น อาจบอกเราว่า พฤติกรรมของเธอ กับช่างภาพหนุ่มใหญ่นาม โรเบิร์ต คือการลักลอบ ในเชิงชู้สาว เป็นความสุขรื่นรมย์แม้ชั่วครั้งชั่วคราว ระหว่าง ช่างภาพที่ราวกับพลัดหลงมา กับ แม่บ้านที่ยังสาว แต่มีชีวิตที่น่าเบื่อสุดขีด กับงานในครัว...
"สะพานรักที่เมดิสัน" ไม่เป็นเรื่องเศร้าแบบ "สะพานรักที่สารสิน" เพราะร่องรอยที่ทิ้งเรื่องราวไว้ ยากที่จะลืม
สะพาน Roseman อายุ 140 ปีที่พูดถึงนี้ มีอยู่จริงใน Iowa และยังมีคนผ่านทาง ไปถ่ายรูปเก็บไว้ จนทางเจ้าหน้าที่คิดจะ ให้เป็นส่วนหนึ่ง ของแคมเปญท่องเที่ยว อิน เทรนด์ปี 2023 ที่เรียกว่า Sustainable journey อันมีหัวใจสำคัญคือ เน้น "Small town" ของหนังที่มีอยู่จริง ไม่ต้องไปงงมึนอะไรกับคำนี้ เข้าใจมันอย่างง่ายว่า คือ ชุมชมเล็กๆ หมู่บ้าน หรือย่านท้องถิ่นที่รอดชีวิตมาถึงวันนี้
...
ถ้าเป็นถิ่นฐาน ชุมชนย่านเก่าในหนังก็อาจเป็น คาสเซิลร็อก ใน Stand by me, ย่าน เมดิสัน ใน My girl, ย่านเดียร์ฟิลด์ใน In her shoes, หรือแบบคลาสสิกหน่อย ก็ทุกอย่างที่อยู่ในหนัง To kill a mockingbird
"ท้องถิ่นนิยม ชุมชนเก่า" ในหนัง จึงเป็นหัวข้อที่ผมอยากเอ่ยถึง เพราะเทรนด์ Sustainable journey ที่กำลังจะถูกเข็นออกมาขายในปีนี้ น่าทำให้คิดว่า แล้วชุมชนเก่า ถิ่นฐานในใจเรา เคยมีกันที่ไหน?
ผมเพิ่งขับรถไปเยี่ยมโรงเรียนเก่าย่านพระประแดงมา หลังจากเรียนจบอนุบาล ประถม และมัธยมต้นที่นั่น
ความทรงจำของผม กระจัดกระจายอยู่บ้าง เพราะหลังจากเสียพ่อ ตั้งแต่เล็ก - ที่บ้านก็ย้ายบ้าน ย้ายที่เรียนไปมาถึง 4-5 แห่ง
อย่างไรก็ดี ผมรักชุมชนที่โรงเรียนประชานาถ (เซนต์ แมรี่) มากที่สุด วันพุธที่ผ่านมา หลังจากใช้เวลา เดินดื่มด่ำรอบๆ โรงเรียน ทักทายครู และถ่ายรูปเก็บไว้ ผมพบว่า หลายส่วนทรุดโทรมไปมาก และมีการเปลี่ยนแปลงไปพอสมควร ในช่วง 40 ปีที่ผ่านมา
ผมเดินไปถ่ายประตูเก่าโรงเรียน ที่แม่มาส่งผมทุกเช้า และผมร้องไห้ จนแม่รำคาญ และซิสเตอร์มาดึงมือ ผมยังลานหน้าโบสถ์คริสต์ ที่หลังเลิกเรียน ก็มาเตะบอลพลาสติกกับเพื่อนๆ
บาทหลวงให้มาโบสถ์ ใครหรือจะสน.. เพราะหัวใจเรารัก ไบรอัน ร็อบสัน มากกว่า คุณพ่อ และ แมนยู สำคัญกว่า คุณครู เหมือน สตาร์ซอคเกอร์ น่าอ่านกว่าวิชาคณิตศาสตร์
เมื่อนึกย้อนกลับไปในวันเก่าๆ สิ่งหนึ่งที่น่าสังเกตก็คือ ของเล่นวัยเด็กสมัยก่อน มักเชื่อมโยง ผูกโยง เกี่ยวโยง "กับธรรมชาติ" ม้าก้านกล้วย ทอยบ้าน ดีดลูกหิน เล่นซ่อนแอบ ก่อดินทราย...
เหล่านี้คือ การละเล่นและของเล่น ที่เกี่ยวข้องกับ ธรรมชาติที่รายล้อมตัวเรา ไม่เหมือนยุคปัจจุบัน ที่ของเล่น เกี่ยวกับ การเสียบปลั๊กไฟ ผ่านอุปกรณ์ไอที
...
ในทางหนึ่ง, ชุมชนเก่า ถิ่นฐานบ้านเดิม ก็คือ "พื้นที่" ในการที่เด็กๆ ยุคหนึ่ง ออกมาร่วมกิจกรรมกัน เด็กผู้หญิงอาจขีดดิน ทอยบ้าน เด็กผู้ชายอาจเล่นม้าก้านกล้วย หรือดีดลูกหิน
"โรเบิร์ต เรดฟอร์ด" เป็นคนหนึ่ง ที่มักทำหนัง และสอดแทรก "ถิ่นฐานชุมชนเก่า" เข้าไปในหนัง แต่เขาไม่ตื้นเขิน ด้วยการทำให้ พื้นที่เก่าก่อน ที่เขาไม่ลืม กลายเป็นสถานที่สร้างคนดังยิ่งใหญ่ราวกับฮีโร่ เรดฟอร์ด มอง Old town ด้วยสายตาโรแมนติก เขาไม่รีโนเวทความทรงจำ เหมือนที่ "คลินท์ อีสต์วู้ด" ไม่ปรับแต่งสะพานรักที่เมดิสัน
ราวกับจะบอกว่า เงาไม้ที่ทาบทา ด้วยแสงแดด ที่นั่น...ร่องรอยของ ฟรานเชสก้า กับ โรเบิร์ต ยังคงอยู่
อ่านบทความ ของ "นันทขว้าง สิรสุนทร" เพิ่มเติม :
...