เป้าหมายรองของการศึกษาดูงานโรงไฟฟ้าที่การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย หรือ กฟผ. รัฐวิสาหกิจยักษ์ใหญ่ของไทยนำทีมการเมืองของกระทรวงพลังงาน บอร์ด และเจ้าหน้าที่ระดับบริหาร/ปฏิบัติการของ กฟผ.เองไปค้นหาข้อมูลเชิงประจักษ์ให้รู้จริงนั้นก็คือ โรงไฟฟ้าไฮบริด

แนวคิดหลักของโรงไฟฟ้าไฮบริดคือ การปรับปรุงความสมดุลของระบบกริด โดยการจัดเก็บพลังงานลมที่เกินเป็นไฮโดรเจน และเพื่อให้สามารถป้อนพลังงานทดแทนได้ในกริดไฟฟ้า ประเด็นสำคัญอีกประการหนึ่งคือ โรงไฟฟ้าไฮบริด จะผลิตและส่งไฮโดรเจนไปยังสถานีเติมไฮโดรเจนที่ไม่มีคาร์บอนไดออกไซด์ได้ด้วย

ตัวเลือกที่ไปศึกษาข้อมูลพื้นที่จริงคือ โรงไฟฟ้า Prenzlau Hybrid Power Plant ห่างจากกรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี ไปประมาณ 120 กม.

บริษัท Enertrag AG เป็นผู้พัฒนาและบุกเบิกด้านเทคโนโลยีในการจัดเก็บพลังงานลมเป็นไฮโดรเจน ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญในการรวมพลังงานทดแทนในอนาคต โดยการลงทุนทั้งหมดสำหรับโรงไฟฟ้าไฮบริดมีมูลค่าประมาณ 868 ล้านบาท

ส่วนประกอบหลักของโรงไฟฟ้าไฮบริดแห่งนี้ ได้แก่ กังหันลม ขนาด 2.3 MW 3 ตัว

เครื่องแยกน้ำด้วยกระแสไฟฟ้า (Electrolyzer) ขนาด 600 kW จำนวน 1 เครื่อง เพื่อผลิตก๊าซไฮโดรเจน 120 ลบ.ม.ต่อชั่วโมง และก๊าซออกซิเจน 60 ลบ.ม.ต่อชั่วโมง โดยก๊าซไฮโดรเจน 1 กก. สามารถผลิตไฟฟ้าได้ 50 หน่วย ถังเก็บไฮโดรเจนจำนวน 3 ถัง มีความจุรวม 1,350 กก. ที่ความดัน 42 บาร์

โรงผลิตก๊าซชีวภาพ สามารถผลิตก๊าซชีวภาพได้ประมาณ 350 Nm3 ต่อชั่วโมง โดยใช้เชื้อเพลิงจากเปลือกและซังข้าวโพดที่รับซื้อจากไร่ที่อยู่ข้างเคียงในอัตราประมาณ 33 ตัน/วันที่ราคารับซื้อ 40 ยูโรต่อตัน ก๊าซที่ผลิตได้จากโรงผลิตก๊าซชีวภาพจะถูกนำไปผ่าน Gas Filter เพื่อกำจัดก๊าซที่มีส่วนประกอบกำมะถัน ก่อนเข้าไปผสมกับก๊าซไฮโดรเจนหรือผลิตไฟฟ้าต่อไป

...

วาล์วปรับสัดส่วนการผสมก๊าซ ระหว่างก๊าซที่ผลิตได้จากโรงผลิตก๊าซชีวภาพและก๊าซไฮโดรเจนที่ผลิตได้จาก Electrolyzer โดยทั่วไปจะใช้สัดส่วนก๊าซชีวภาพประมาณร้อยละ 85 และจากก๊าซไฮโดรเจนร้อยละ 15

โรงไฟฟ้าพลังความร้อนแบบโคเจนเนอเรชั่น 2 เครื่อง จะผลิตกระแสไฟฟ้า 366 kWe ต่อเครื่อง และผลิตความร้อน 409 kWth ต่อเครื่อง ความร้อนที่ผลิตได้เพียงพอต่อความต้องการใช้งาน 80 ครัวเรือน

ตัวแทนบริษัท Enertrag ให้ข้อมูลว่าระบบ Hybrid นี้เฉลี่ยแล้วเดินเครื่องประมาณปีละ 1,500 ชั่วโมง หรือคิดเป็น Plant Factor ประมาณร้อยละ 17 ต้นทุนการผลิตไฟฟ้าจากระบบไฮบริดประมาณ 0.26 ยูโรต่อหน่วย (9.62 บาทต่อหน่วย)

โรงไฟฟ้าไฮบริดแห่งนี้มุ่งเน้นการผลิตไฟฟ้าและความร้อนเป็นหลัก ส่วนก๊าซไฮโดรเจนที่ผลิตได้จะถูกบรรจุในถังเพื่อนำไปส่งในปั๊มก๊าซไฮโดรเจนเพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงสำหรับรถที่ใช้ก๊าซไฮโดรเจนที่มีอยู่ประมาณ 50 คัน

ไปประสบพบเห็นแล้วน่าทึ่งที่กลุ่มโรงไฟฟ้ามีลักษณะพิเศษคือมีทั้ง กังหันลม โรงแยกน้ำเป็นก๊าซ ไฮโดรเจน และโรงผลิตก๊าซชีวภาพที่ตั้งอยู่รวมกันชนิดเดินถึงกัน

ขณะที่กังหันหมุนเร็วจี๋ นักวิทยาศาสตร์เข้าไปแยกก๊าซ คนงานก็คราดเอาเปลือกและซังข้าวโพดเข้าไปหมักส่งกลิ่นหอมเอียนๆตลอดเวลา

ที่น่ายินดีก็คือแนวคิดด้านไฮบริดนี้ กฟผ.ได้นำมาใช้ในการพัฒนาโครงการกังหันลมลำตะคองระยะที่ 2 ที่มีกังหันลมผลิตไฟฟ้าเพื่อจ่ายไฟฟ้าเข้าระบบและบางส่วนนำมาใช้ผลิตก๊าซไฮโดรเจนได้ด้วย.

“ซี.12”