วันสองวันนี้คนที่ตั้งใจไปตลาดแม่กลอง ไปไหว้หลวงพ่อบ้านแหลม เจอรถติดเข้าก็น่าจะรู้ว่า ที่ศาลากลางจังหวัดสมุทรสงคราม กำลังอยู่ในสัปดาห์งานกินปลาทู
ช่วงเวลาไม่ลงตัวของสังขาร ผมทำได้แค่นึกถึงปลาทูต้มส้ม เมนูโปรดครัวคุณโสภา
ได้ข่าว “ตุ๊ก” ป่วย ตอนนี้คงหายดี พอมีแรงไปนั่งเคล้าส่วนผสมทอดมัน บริการขาประจำในงาน เหมือนที่ผมเจอเมื่อปีที่แล้ว
ทุกร้านแหละครับ ทุกเมนูฝีมือดี เพียงแต่ใครจะเป็นแฟนใคร
ราคาปลาทู ปีนี้เท่ากับปีที่แล้ว คือตัวละ 25 นึกถึงของกินหายาก ปีจะมีสักครั้ง เทียบร้านหรูในเมืองใหญ่แล้วไม่แพงเลย อย่าว่าแต่คนทางไกล คนแม่กลองด้วยกันก็ยังต้องหาเวลาไปกิน
แวะร้าน “จินดา” ริมฝั่งตะวันตกแม่น้ำแม่กลอง เชิงสะพานพุทธเลิศหน้า จานประจำที่คุณหม่อมถนัดศรี ชวนให้ชิม ตั้งแต่สี่ห้าสิบปีที่แล้ว หอยหลอดผัดเผ็ด ต้มส้มปลากระบอก กุ้งแช่น้ำปลา รสยังซาบซ่านลิ้นคงที่
“กัลยา” แนะนำ “ปลาทูตาเตี๊ยะ” ปลาทูสวยมาก เธอว่า “เรืออวนมหาชัย เพิ่งได้ปลาก้อนใหญ่”
ความจริงที่ชาวประมงขมขื่น...คือการควบคุมประเภทเรือ ตาอวนเล็กใหญ่ วันเวลาที่ออกทะเลน้อยลง...การเจอปลาทูตัวสวยๆ ไม่ค่อยมี พอมีถ้าไม่ตกข่าว ก็ซื้อไม่ทัน
ปลาทูตาเตี๊ยะ ชาวเรือโป๊ะทำกินกันเอง เป็นเมนูแรกๆที่ “จินดา” นำเสนอลูกค้า มีคนเรียกเพี้ยนเป็น “ซาเตี๊ยะ” แถมคำอธิบาย ใช้เครื่องปรุงสามอย่าง
แต่ความจริง “ตาเตี๊ยะ” เป็นคำจีนฮกเกี้ยน แปลว่าปรุงแบบน้ำขลุกขลิกหมาดก้นกระทะ ตักเข้าปากแล้ว ถ้าได้ปลาทูดี ออกรสมันซาบซ่านไปถึงโคนลิ้น
ใช่ว่าปลาทูตาเตี๊ยะจะอร่อยทุกจาน แต่ถ้าเลือกไปชิมเวลานี้ละก็ ใช่เลย
ของหวานริมแม่น้ำแม่กลอง ปีนี้อากาศหนาวไม่ถึงที่ ลิ้นจี่ให้ผลน้อยมาก ความที่ลิ้นจี่เป็นผลไม้เซียมซี คือต้องเสี่ยงทายแต่ละปี มีข่าวว่าในเชิงตัวเลข ไม่คุ้ม
...
ชาวสวนลิ้นจี่ไม่น้อย ตัดใจโค่นต้นลิ้นจี่ ลงส้มโอขาวใหญ่ ซึ่งให้ผลผลิตดีทุกปีแทน
“ขาวใหญ่” ของ “จินดา” เป็น “ขาวใหญ่แท้” เจ้าของสวนอยู่บางคนที ต้องออกแรงไปซื้อถึงสวนเอง เป็นของหวานประจำร้าน ที่ลูกค้าชิมแล้ว มักซื้อติดมือกลับบ้าน
อิ่มจากร้านจินดา ขับรถไปถึงวัดประทุมฯ บ่ายวันเสาร์ สมภารใหม่ท่านสืบทอดเจตนาพระครูอุดม สมภารเก่า อนุญาตให้เปิดตลาดของกิน บ่ายไปถึงค่ำ
วัดประทุม อยู่ปากคลองบางเรือหัก เมื่อ 6-7 สิบปีที่แล้ว เป็นตลาดน้ำใหญ่ น้องๆตลาดน้ำอัมพวา ตลาดน้ำบางน้อย ตลาดน้ำท่าคาฯ ทั้งของสดคาวจากทะเล ของจากสวน ซื้อขายกันบ้าง แลกเปลี่ยนกันก็มี
หิวก็มีเรือก๋วยเตี๋ยว เรือกาแฟ ขนมฯ ให้เรียกหา...รสชาติก๋วยเตี๋ยวเรือแม่กลอง แปลกลิ้นกว่าก๋วยเตี๋ยวเมืองใดๆ ก็ตรงใช้น้ำตาลมะพร้าว
กรรมการวัดประชุมอยากเปิดตลาดน้ำ แต่กังวลปัญหาน้ำเชี่ยว สรุปกันที่ทดลอง “ตลาดของกินบนบก” ก่อน
ไปตอนบ่ายเลือกสบาย ถ้าไปค่ำ คนจะแน่น ถึงขั้นต้องเบียดเสียดกัน
อิ่มแล้วยังมีศรัทธา ก็แวะไปไหว้ “พระร่วงเจ้า” หน้าโบสถ์ พระองค์นี้ ท่านขลัง สมัยเรือประมงดีๆ แต่ละปีจะมีหนังแก้บนสามสี่เดือน
ตลาดของกินวันเสาร์วัดประทุม คงจะติดต่อไป เป็นทางเลือกอีกทางของนักท่องเที่ยว ผมถามมาแล้วหลายคน อาหารรสมือคนแม่กลอง ไม่ผิดหวังเลย.
กิเลน ประลองเชิง