ม้วนหนังสือเดดซี (Dead Sea Scrolls) หรือ “ม้วนหนังสือทะเลตาย” ส่วนใหญ่แล้ว ค้นพบในช่วงศตวรรษที่ผ่านมา ม้วนกระดาษโบราณนี้มีมากกว่า 900 ม้วน ทว่าข้อความที่จารึกก็ยังเป็นปริศนา แต่นักโบราณคดีระบุว่าข้อความส่วนใหญ่เป็นเรื่องทางศาสนา ม้วนหนังสือเดดซีถูกยกว่าเป็นหนึ่งในการค้นพบทางโบราณคดีที่สำคัญที่สุดในศตวรรษที่ 20 และยังคงเป็นประเด็นถกเถียงทางวิชาการอย่างดุเดือดทั่วโลก
เมื่อเร็วๆนี้ นักโบราณคดีอิสราเอลที่ทำงานในทะเลทรายจูเดียนมาตั้งแต่ปี 2560 รายงานการค้นพบชิ้นส่วนหลายสิบชิ้นของม้วนหนังสือเดดซีในถ้ำ Cave of Horror ที่อยู่ใต้ยอดหน้าผาราว 80 เมตรในทะเลทรายจูเดียน กว่าจะเข้าถึงถ้ำได้ก็ต้องโรยตัวจากด้านบนเท่านั้น นักโบราณคดีเผยว่า ชิ้นส่วนเหล่านี้มีข้อความในพระคัมภีร์ไบเบิลย้อนหลังไปเกือบ 2,000 ปี นอกจากนี้ ยังพบโครงกระดูกเด็กอายุ 6,000 ปี เหรียญหายาก และตะกร้าที่เชื่อกันว่าเก่าแก่ที่สุดในโลกอายุ 10,500 ปี ทั้งหมดอาจให้ความกระจ่างเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของศาสนายิว ชีวิตชาวคริสเตียนในยุคแรก และมนุษยชาติโบราณ
...
ทั้งนี้ ม้วนหนังสือทะเลเดดซี ถือเป็นหนึ่งในการค้นพบในพระคัมภีร์ที่สำคัญที่สุดทางโบราณคดี มีทั้งคัมภีร์ไบเบิลภาษาฮีบรูฉบับเก่าที่สุด และตำราอื่นๆของชาวยิวที่มีมาจนถึงสมัยของพระเยซู ซึ่งม้วนหนังสือเดดซีส่วนใหญ่จะเก็บไว้ที่ Shrine of the Book อันเป็นส่วนหนึ่งของพิพิธภัณฑ์อิสราเอลในเยรูซาเล็ม ส่วนทะเลทรายจูเดียนนั้น นักโบราณคดีเชื่อว่ายังคงมีความลับอีกมากมายซุกซ่อนรอการค้นพบ และพวกเขาจะต้องไม่ยอมแพ้.
