สี่ห้าดึกคืนที่แล้ว ทีวีช่องดิจิตอล เอาหนังจีนเรื่อง “หยางกุ้ยเฟย” มาฉาย ผมได้ดูหลังไตเติลไปแล้ว สะดุดทั้งตาสะดุดทั้งใจ นี่เป็นหนังจีนฟอร์มใหญ่ที่ไม่เคยดูมาก่อน
ดาราที่แสดงเป็นพระเอก ฮ่องเต้ถังเสวียนจง นางเอก พระราชเทวี หยางกุ้ยเฟย...ไม่คุ้นหน้า อย่างศึกโค่นบัลลังก์วังทอง...ที่โจวเหวินฟะ กับกงลี่เล่น
ไม่ใช่หนังฮอลลีวูดสร้างแน่
ผมเป็นแฟนหนังจีนมาแต่วัยรุ่น ตอนอยู่เรืออวนลาก เดือนหนึ่งเรือจอดฝั่งไม่กี่วัน ตอนหวังอยู่เล่น เดชไอ้ด้วน ดังไม่ได้ดู ทันดูเรื่อง อสูรเพชฌฆาต แต่ก็ทันประทับใจ กับ “ไอ้หนุ่มมีดฟ้าลั่น” เรื่องแรก ของเดวิด เจียง
จนเมื่อเข้ากรุง เป็นนักข่าวโรงพัก หนังชุดวัง...เช่น ศึกวังน้ำทิพย์ คนดูแน่นโรง ผมตามหลัง “พี่โก” (โกวิท สีตลายัน) ไปดูที่โรงหนังวอร์เนอร์ ย่านสีลม
ฉากท้ายหนังเรื่องนี้ “ตี้หลุง” เล่นบท “หนึ่งโจร” ถูกผู้ร้าย “หนึ่งสงฆ์” เยียะหัวเล่น ถูกฝ่ามือฟาดไปนอนอ่อนระโหย...อยู่
บนชิงช้าแกว่งไปมา
“ท่านเคยบอกว่า เราเป็นเพื่อน ไฉนท่านหักหลังเพื่อน” หนึ่งโจรชุดดำถาม “ข้าพเจ้าไม่เคยหักหลังเพื่อน” หนึ่งสงฆ์ชุดขาวตอบ “เพราะข้าพเจ้าไม่เคยมีเพื่อน”
กลับจากดูหนัง “รามสูร” เอาสองประโยคนี้เขียนท้ายข้อเขียนสังคมหน้า 4
ผมดูหนังกำลังภายในเรื่อยมา เมื่อได้ดูฝีมือฮอลลีวูด เสือซุ่มมังกรซ่อน...ดีนักหนา ก็ถวิลหาหนังจีนฟอร์มนี้เรื่อยมา จนได้ดู “หยางกุ้ยเฟย” เรื่องนี้แหละ ใช่เลย
เวลาดูหนังแบบ “นิยายปลอมพงศาวดาร” ไม่ว่าฝรั่งจีนไทย เรื่องที่ชอบมาก ผมมักไปดูครั้งที่สอง ชวนเพื่อนไปด้วย บอกเพื่อนว่า ครั้งแรกดูแบบปล่อยใจ สนุกไปตามเรื่องหนัง
...
ครั้งที่สองอยากรู้ว่า “หนัง” เอาความจริงมาใช้แค่ไหน เปิดเรื่อง ตรงไหน จบอย่างไร แต่งเติมเสริมเรื่องให้เป็นหนังสนุกเศร้าเหงา มากน้อย
คนที่เขียนหนังสือ เป็นงานประจำวัน จำเป็นต้องใช้ศิลปะ และจินตนาการเป็นตัวช่วย
หนังหยางกุ้ยเฟยที่ผมเพิ่งดู เน้นประเด็นความรัก ระหว่างฮ่องเต้ราชวงศ์ถัง กับหยางกุ้ยเฟย
ตำแหน่ง “กุ้ยเฟย” หรือพระราชเทวี เป็นตำแหน่งรอง “ฮองเฮา” หรือพระราชินี ครับ ผมปล่อยใจตามเรื่องหนัง ยอมรับประทับใจไม่น้อยกว่า “เลิฟ สตอรี” ตำนานหนังรักของฝรั่ง
ทั้งฮ่องเต้ ทั้งหยางกุ้ยเฟย เป็นคนดี มีเหตุผลอธิบายได้...ทำไม ฮ่องเต้ต้องไปเอาเมียลูกชาย มาเป็นเมียตัวเอง ทำไม หยางกุ้ยเฟย จึงรักผูกพันกับฮ่องเต้ ฉากสุดท้ายตอน หยางกุ้ยเฟยฆ่าตัวตาย หนังทำได้ดี คนน้ำตาซึม
ดูหนังจบแล้ว ผมตามหาความรู้ นี่เป็นหนังใหญ่ที่จีนสร้างเอง นางเอก หยางกุ้ยเฟย คือ ฟ่าน ปิงปิง...ดาราค่าตัวแพงระดับพันล้าน ชนิดที่รัฐบาลจีนต้องออกแรงเตือน แบบเดียวกับ ที่เพิ่งเตือน แจ็คหม่าอาลีบาบา
ส่วนผู้กำกับ คนที่เปิดดูอากู๋ บอกผมว่าเป็นคณะ มีเกาหลีเป็นแกนนำ จาง อี้ โหมว มีชื่ออยู่ในทีม
ย้อนกลับไปอ่าน ประวัติศาสตร์จีน ในหนังสือแลหลัง แดนมังกร ที่อาจารย์ถาวร สิกขโกศล แปล หยางกุ้ยเฟย เป็นนางร้าย มีแผนซับซ้อนในการกุมอำนาจในราชสำนัก เป็นชู้กับหัวหน้ากบฏที่หวังโค่นราชวงศ์ถัง
ช่วงฮ่องเต้ ถังเสวียนจง...เป็นช่วงปลายราชวงศ์ถัง ประวัติศาสตร์เขียนว่า ปล่อยให้อำนาจอยู่ในมือเสนาบดี และขันที ยุคทองของราชวงศ์ถัง ที่เริ่มต้นสมัย ถังไท่จง ก็ถึงยุคเสื่อมโทรม ไปจนล่มสลาย
ผมก็เป็นเช่นนี้แหละครับ ดูหนังดูละคร แล้วก็มักย้อนดูตัว... เรากำลังสู้กับสงครามโควิด–19 ตอนนี้พยายามไม่คิดอะไรให้มาก เอาชีวิตให้รอดปลอดภัยไว้ก่อน ก็น่าจะพอ.
กิเลน ประลองเชิง