รัฐบาลจีนประกาศว่า อาจจะงดส่ง rare earth “แร่หายาก” หรือ “แร่ปฐพี” ให้สหรัฐฯ ข่าว rare earth ทำให้ผู้คนหันมาสนใจศัพท์ทางปฐพีวิทยามากขึ้น มีการเสิร์ชเข้าไปดูคำว่า physiography กันมาก คำนี้ภาษาไทยใช้ว่า “ภูมิลักษณะวรรณนา” ว่าด้วยลักษณะภูมิประเทศเกี่ยวกับภาวะธรรมชาติของพื้นแผ่นดิน บางท่านก็ใช้ในความหมายเดียวกับคำว่า “ธรณีสัณฐานวิทยา”
Rare earth ทำให้ผู้คนสนใจใน rock-forming mineral หรือ “แร่ประกอบหิน” ที่เป็นส่วนประกอบสำคัญของหิน เราเรียกหินว่าอะไรก็อยู่ที่แร่ประกอบหิน เช่น ไมกา โอลิวีน แคลไซต์ ฯลฯ
“เนื้อดิน” คือ soil texture ซึ่งมีหลายอย่างครับ sands คือ “ดินทราย” ที่มีทั้ง fine sand “ดินทรายละเอียด” ถ้าเป็น “ดินทรายละเอียดมากๆ” ก็คือ very fine sand ถ้าเป็น“ดินทรายหยาบ” ก็คือ coarse sand สำหรับ “ดินร่วน” ฝรั่งใช้ loam “ดินเหนียว” ก็คือ clay และ “ดินร่วนปนทราย” คือ sandy loam
ผมเคยไปนามิเบียและอิหร่าน 2 ประเทศนี่มี sand dune ซึ่งหมายถึง “เนินทราย” ที่เกิดจากลมพัดพาตะกอนทรายร่วนมากองรวมกัน เนินทรายในอิหร่านสูงถึง 210 เมตร ส่วนเนินทรายในนามิเบียยาวหลายสิบกิโลเมตร
คำที่หมายถึง “หิน” มีทั้ง stone และ rock ถ้าหินเป็นก้อน เป็นทรงกลมหรือทรงลูกบาศก์ เส้นผ่าศูนย์กลาง 250-600 มม. หรือถ้าเป็นแผ่น ความยาว 380-600 มม. อย่างนี้ถือเป็น stone แต่ถ้าเป็น rock ก็จะเป็นหินที่ไม่ได้เป็นก้อน หรือเป็นแผ่น เช่น rock land หรือ “ดินหินโผล่”.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
pasalok1998@gmail.com
...