กัญชาเพื่อความเพลิดเพลิน อันตรายรึเปล่า?

ส่วนหนึ่งของบทความมาจากบีบีซีนิวส์ อังกฤษ (Cannabis : What are the risks of recreational use? Source BBC NEWS United Kingdom) หลังจากที่อังกฤษได้อนุญาตให้ใช้กัญชาทางการแพทย์ได้ หลายคนก็นึกสงสัยว่าก็ใช้ทางการแพทย์ได้ แล้วปล่อยให้ใช้ตามท้องถนนทั่วไป ขายใครก็ได้ อย่างงี้จะได้ไหม

เพราะถ้าเคยไปอังกฤษ เดินไปเดินมาในลอนดอนก็จะได้กลิ่นกัญชาอยู่บ่อยๆ บางทีก็เดินสูบกลางวันแสกๆ ริมถนนเลย แล้วตำรวจล่ะไม่ทำงานหรือ ตำรวจทำไมไม่จับ ก็เค้าบอกไม่รู้จะจับทำไม รกคุก สูบไปก็ไม่ได้เดือดร้อนใคร ไม่ได้เหมือนติดยาประเภทอื่น อย่างมอร์ฟีนหรือโคเคน เป็นต้นซึ่งสร้างปัญหาให้กับสังคมและครอบครัวเป็นอย่างมาก เลยแค่ตักเตือน และจับแต่คนขายกัญชาผิดกฎหมาย

ล่าสุดอดีตรัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศอังกฤษออกมาเสนอว่าทำไมไม่ทำให้ถูกกฎหมายไปเลยล่ะ เหมือนบางประเทศเช่นเนเธอร์แลนด์ เพราะพอปล่อยให้ถูกกฎหมายแล้วคนก็ใช้ยาเสพติดประเภทอื่นน้อยลง ดีเสียอีกเพราะสารเสพติดอื่นๆ ฉีดเข้าเส้นก็ติดไวรัสตับอักเสบบ้าง ติดเอดส์บ้าง และสามารถควบคุมการขายและเก็บภาษีได้ง่ายขึ้น ส่วนรัฐบาลอังกฤษเค้ายังไม่กล้าเพราะยังมีหลักฐานจากการศึกษาที่ว่าอาจจะเป็นผลเสียต่อสุขภาพจิตได้ และในโรงเรียนแพทย์ก็สอนมาตลอดว่าใช้กัญชาตอนเด็กมีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคจิตเภท (Schizophrenia)

สั้นๆ เรื่องกัญชากันก่อนอีกสักรอบนึง กัญชามีส่วนประกอบหลักที่ออกฤทธิ์ต่อร่างกายและสมอง 2 ชนิด คือ tetrahydrocannabinol (THC) และ cannabidiol (CBD) ซึ่งไม่มีในร่างกายของเรา

ตัว THC นี่คือตัวทำให้หิว ทำให้เกิดความสุขหรือ High นั่นเอง แต่มากเกินก็อาจจะประสาทหลอนได้ ส่วน CBD นั้น ไปออกฤทธิ์กันคนละที่ ไปปรับสมดุลร่างกาย ซึ่งสามารถลดการอักเสบ ลดการกังวล และลดอาการประสาทหลอนได้ แต่อย่างไรก็ตาม หลักฐานในระยะหลังพบว่า THC สามารถลดหรือควบคุมอาการวุ่นวาย หรือที่มีอาการทางจิตประสาทในคนไข้ที่มีสมองเสื่อม และทั้งสองตัวมีฤทธิ์ในการต้านการอักเสบด้วย

ปัญหาคือเวลาสูบนั้น ไอ้ใบกัญชาที่หามามันจะมีสารที่ออกฤทธิ์ ทางสนุกมากน้อยแค่ไหนเพียงใด ประเทศไทยคนเก่งเยอะ ทำสกัดกัญชาแม่นๆ ที่บอกว่ามีปริมาณของสารสองประเภทนี้ในแต่ละส่วนของกัญชาทั้งดอก ต้น ใบ และเมล็ดเท่าไหร่ก็คงใช้ประโยชน์ได้ดีและมาเป็นน้ำมันกัญชา

แล้วผู้เชี่ยวชาญที่อังกฤษเค้าว่ายังไง ถึงกัญชาจะเป็นยาเสพติดผิดกฎหมายที่ใช้มากที่สุดในอังกฤษ เพราะเค้าบอกกันว่าให้ความรู้สึกมีความสุขและผ่อนคลายอย่างเป็นธรรมชาติ แต่ผู้เชี่ยวชาญกังวลมากกับความเสี่ยงโรคจิตเภทและโรคประสาทหลอน (Psychosis) ในพันธุ์ที่มี THC สูงเพราะมีการวิจัยในปี 2015 จาก King’s College London บอกว่าพันธุ์ที่มีความเข้มข้นของ THC สูงมากจะทำให้เกิดความเสี่ยงประสาทหลอนมากถึง 3 เท่าถ้าเทียบกับคนไม่สูบ แต่อย่าเพิ่งหยุดอ่าน...

สูตรที่อ่อน THC และ CBD เด่นนั้น ทำงานในการลดการประสาทหลอนและลดผลเสียของ THC ได้

กลับมาดูในปี 2012 ดีๆ ก็มีการศึกษาลงใน Nature Translational Psychiatry ศึกษาสาร CBD ว่าจริงๆแล้ว ตัว CBD เนี่ยนอกจากไปช่วยปรับความเข้มข้นฤทธิ์ของ THC แล้ว มันยังไปเพิ่มความเข้มข้นของสารชื่อ Anandamide ที่มีอยู่ในร่างกายจากการลดการขจัดทำลายออก และสารนี้ละที่อธิบายประโยชน์ของ CBD และช่วยลดการเกิดโรคประสาทหลอนไปอีกระดับนึง มิหนำซ้ำคัดค้านความเชื่อที่ว่า กัญชาทำให้เกิดโรคจิตโดยมีกระบวนการพิสูจน์ในการรักษาผู้ป่วยจิตเภท ประการแรกคือ ใช้ยาพิเศษเจาะจงเฉพาะในการต้าน CB1 receptor ในสมอง ไม่ได้ผลในการควบคุมอาการทางโรคจิต

และประการที่สอง ระดับกัญชาธรรมชาติในน้ำไขสันหลัง anandamide (AEA) ต่ำกว่าปกติในผู้ป่วยเหล่านี้ ยิ่งอาการมากยิ่งมีระดับต่ำมากๆ ชี้ว่าแท้จริงอาการทางจิตเกิดจากการพร่องกัญชาในตัว การรักษาโดยเพิ่มพลังกัญชาธรรมชาติในร่างกายโดยใช้ CBD ได้ผลเท่ากับใช้ยาโรคจิต แต่ไม่มีผลข้างเคียง

แล้วที่อังกฤษสูบกันทั่วไปและที่ขายกันตามถนนอย่างผิดกฎหมายนั้นคือของดีแบบแรง THC เยอะ อย่างงี้คนอังกฤษจะเป็นประสาทหลอนกันหมดรึเปล่า หลังจากสูบกันมายาวนาน คนสูบก็ไม่เห็นเป็นอะไรเลยนิ แล้วคนประสาทหลอนหรือจิตเภทส่วนมากก็ไม่เคยสูบกัญชา

สรุปการศึกษาในปี 2015 นั้นอาจจะไม่ตรงและเอามายืนยันอะไรไม่ได้ ต้องศึกษาอีกเยอะและต้องดูถ้วนถี่ลึกถึงกลไกของสารออกฤทธิ์ในตัว มีการศึกษาออกมาดูว่ากัญชาทำให้เกิดโรคซึมเศร้า ผลก็ไม่ชัดเจนเพราะคนที่มันซึมเศร้าหรือกำลังจะเกิดเนี่ยหันมาใช้กัญชาหรือที่จริงอาจจะจะช่วยซึมเศร้ามากกว่านะ

ส่วนกัญชาเนี่ยติดง่ายไหม ก็ติดยากกว่าบุหรี่เยอะ แต่ถ้าใช้ต่อเนื่องทุกวันจะมีประมาณ 10% ที่ติดงอมแงม ส่วนคนที่ติดถ้าจะเลิกก็หยุดได้เลยแต่ก็จะมีอาการหงุดหงิด อยากกลับไปใช้เหมือนกับบุหรี่ แต่ไม่ถึงกับเป็นอันตราย และข้อดีคือถึงจะใช้เยอะมากก็ไม่ทำให้หยุดหายใจเสียชีวิตเหมือนกับฝิ่นนะ ใช้กัญชาอาจจะมีปัญหาเรื่องความจำและความสามารถของสมองในระยะสั้น พอมันออกจากร่างกาย ซึ่งประมาณ 20 วัน ทุกอย่างก็จะกลับมาเหมือนเดิมไม่มีผลเสียระยะยาว เค้าว่ามานะ

อืม แล้วงี้ลูกผมใช้กัญชาแล้วได้ใจ ไปใช้สารเสพติดอื่นที่แรงกว่าเช่นเฮโรอีนไหม ไม่มีหลักฐานนะว่าเค้าจะไปใช้อะไรมากกว่านี้ แต่ก็ยังเป็นสูบควันอยู่ดี ถ้าเค้ามวนสูบงี้เป็นมะเร็งปอดหรือถุงลมโป่งพองไหม อันนี้ยังไม่ชัดเจนเพราะหลายๆคนที่สูบกัญชาก็สูบบุหรี่เลยบอกยาก แต่คาดว่าสูบกัญชา ควันมันเนี่ยทำให้เกิดการอักเสบของหลอดลม

แล้วมันดียังไงล่ะ จากปากของคนไข้ที่ใช้อยู่ที่อังกฤษ เค้าบอกกันว่าก็ใช้กันได้เยอะไปหมด เช่นกันโรคลมบ้าหมูในเด็ก เจ็บเรื้อรัง กระวนกระวาย คลื่นไส้อาเจียน โดยเฉพาะเวลาให้ยาต้านมะเร็ง รวมถึงโรคขาดอาหาร นอนไม่หลับ และพาร์กินสันอีกด้วย ฟังดูดีไปหมด ส่วนปัญหาควันหรือประสาทหลอน เราก็ใช้สูตรที่ CBD เยอะๆสิครับ ทำเป็นน้ำมัน ตอนนี้เรารู้กลไกของมันในระดับนึงแล้ว เราก็พอโล่งใจได้

เอาเป็นว่าขอให้ใช้ทางการแพทย์ก่อนเนอะ แล้วมาดูว่ามันดีหรือไม่ดี ส่วนใช้กับการบันเทิงให้ต่างประเทศเค้าเป็นหนูทดลองไปก่อนว่าผลออกมาเป็นยังไงแล้วเราค่อยมาดูกันอีกที จะได้เก็บภาษีเข้ารัฐบาลได้เต็มเม็ดเต็มหน่วย คนไทยจะได้สุขภาพดีขึ้น รวมถึงปลอดภัยอีกด้วย

เอาอย่างนี้ดีกว่ามั้ย?

หมอดื้อ