กระทรวงทรัพยากรฯ ดีเดย์วันสิ่งแวดล้อมโลก ชวนคนไทยร่วมรักษ์โลก ลดใช้ถุงพลาสติกแบบหูหิ้ว-โฟม หลังไทยอยู่ลำดับที่ 6 มีขยะพลาสติกในทะเลมากสุดในโลก พร้อมร่วมมือภาครัฐและเอกชน เป็นตัวอย่างที่ดีแก่สังคม...

พล.อ.สุรศักดิ์ กาญจนรัตน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กล่าวเนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก ประจำปี 2561 เมื่อวันที่ 5 มิ.ย.ที่ผ่านมา ว่า ปัญหาขยะพลาสติกกลายเป็นวิกฤติสำคัญด้านสิ่งแวดล้อม เช่นเดียวกับปัญหาภาวะโลกร้อน ซึ่งเป็นประเด็นสำคัญระดับโลกที่นานาชาติให้ความสำคัญและถูกหยิบยกขึ้นมาหารือควบคู่กันในการประชุมระดับนานาชาติ จากหลักฐานที่ปรากฏชัดมากยิ่งขึ้นในปัจจุบัน ทั้งภาพแพขยะในมหาสมุทร ภาพผลกระทบของขยะพลาสติกที่มีต่อนกทะเล และสัตว์ทะเล อาทิ เต่าทะเล โลมา วาฬ และสัตว์ทะเลหายากอื่นๆ แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่า ขยะพลาสติกกำลังส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรงมากขึ้น จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมจึงต้องช่วยกันลดปริมาณขยะพลาสติก

“ไม่ว่าในเมืองใหญ่หรือชุมชนในชนบท ถุงพลาสติกก็เป็นที่นิยมอย่างแพร่หลาย เพราะอำนวยความสะดวกสบายให้ทุกคน เมื่อต้องไปจับจ่ายสินค้าตามห้างสรรพสินค้า ร้านสะดวกซื้อ และร้านค้าชุมชน รวมทั้งใช้ใส่อาหารและเครื่องดื่ม ทำให้ประเทศไทยมีขยะถุงพลาสติกเกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะในปี 2559 มีขยะมากถึง 27 ล้านตัน มีขยะพลาสติกเฉลี่ยประมาณ 3.2 ล้านตัน อีกทั้งข้อมูลของโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ ระบุว่า แต่ละปีทั่วโลกมีการใช้ถุงพลาสติกมากถึง 5 แสนล้านใบ และครึ่งหนึ่งของพลาสติกที่ใช้กันอยู่ในปัจจุบันเป็นพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง เช่น ช้อน ส้อม แก้วน้ำพลาสติก”

นอกจากนี้แต่ละปี มีปริมาณขยะพลาสติกกว่า 13 ล้านตันไหลลงสู่ทะเล ซึ่งประเทศไทยได้ถูกจัดให้อยู่ในลำดับที่ 6 ของประเทศที่มีขยะพลาสติกในทะเลมากที่สุดในโลก ซึ่งจากปัญหาดังกล่าวโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ จึงได้กำหนดประเด็นเรื่องขยะพลาสติกเป็นประเด็นหลักในการรณรงค์เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก ประจำปี 2561 ตามแนวคิดการรณรงค์ Beat Plastic Pollution: If you can’t reuse it, refuse it หรือ “รักษ์โลก เลิกพลาสติก” รณรงค์ให้ประชาชนลด ละ เลิกขยะพลาสติก

...

ทั้งนี้ที่ผ่านมา รัฐบาลได้ดำเนินการสร้างความรู้ ความเข้าใจกับประชาชน สร้างการมีส่วนร่วมกับประชาชนในการบริหารจัดการ ร่วมกันดูแล รักษา อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทุกระดับ โดยมอบหมายให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมขับเคลื่อนการดำเนินงานร่วมกับหน่วยงานอื่น ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน เพื่อสร้างความยั่งยืนในเรื่องการรักษาสิ่งแวดล้อม ซึ่งรัฐบาลได้ให้ความสำคัญกับปัญหาขยะที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะปัญหาพลาสติกและขยะพลาสติก ซึ่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติได้เห็นชอบให้การจัดการขยะมูลฝอยเป็น “วาระแห่งชาติ”

ขณะเดียวกันภาคเอกชนเองก็ให้ความสำคัญกับปัญหาดังกล่าว และตอบรับร่วมมือดำเนินโครงการต่างๆ เพื่อช่วยลดปริมาณขยะพลาสติกเป็นอย่างดี ช่วยกันทำให้ปริมาณการใช้ถุงพลาสติก และการเกิดขยะพลาสติกลดน้อยลง ซึ่งได้ดำเนินการสื่อสารและรณรงค์อย่างต่อเนื่อง เพื่อสร้างความตระหนักให้กับประชาชนเรื่องการลดใช้ถุงพลาสติกและบรรจุภัณฑ์ที่ทำมาจากพลาสติก อีกทั้งตามมติ ครม. เมื่อวันที่ 23 ม.ค. 2561 และการประชุมคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 17 เม.ย. 2561 พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้สั่งการให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงมหาดไทย และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ร่วมกันรณรงค์ ประชาสัมพันธ์ให้ทุกภาคส่วน รวมทั้งบริษัท ห้างร้าน หรือสถานประกอบการต่างๆ เข้ามามีส่วนร่วมในการลดใช้วัสดุที่ผลิตขึ้นจากพลาสติก เนื่องจากจะกลายเป็นขยะตกค้างที่ย่อยสลายได้ยาก โดยให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการให้เกิดผลอย่างเป็นรูปธรรม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จึงได้ใช้วาระในวันสิ่งแวดล้อมโลก 5 มิ.ย. เชิญทุกกระทรวงร่วมประกาศเจตนารมณ์ "การลดใช้ถุงพลาสติกแบบหูหิ้วและโฟม"

ในส่วนหน่วยงานภาครัฐควรจะเป็นต้นแบบที่ดีในการรณรงค์การลดใช้ถุงพลาสติกและงดใช้โฟมของประเทศ ตามนโยบายของรัฐบาล โดยจะร่วมกันสร้างวินัยเพื่อนำไปสู่การจัดการขยะถุงพลาสติกแบบหูหิ้วและโฟมอย่างยั่งยืนในประเทศไทย ร่วมรณรงค์สร้างความรู้ความเข้าใจ และความตระหนักให้กับบุคลากรภาครัฐ ผ่านช่องทางการสื่อสารในรูปแบบต่างๆ ส่งเสริมบทบาทของภาคเอกชน และภาคประชาชน ในการร่วมรณรงค์ลดใช้ถุงพลาสติกแบบหูหิ้วและงดใช้โฟม ให้เป็นตัวอย่างที่ดีแก่สังคมและเป็นแบบอย่างที่สามารถนำไปเชิดชูและประชาสัมพันธ์สู่สาธารณชนได้ รวมทั้งสร้างความตระหนักให้กับทุกภาคส่วนในปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคไปในทางที่ไม่ก่อให้เกิดขยะจากถุงพลาสติกแบบหูหิ้วและโฟมอย่างไม่จำเป็น

นายรัชฎา สุริยกุล ณ อยุธยา อธิบดีกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กล่าวว่า การจัดกิจกรรมวันสิ่งแวดล้อมโลก นอกจากจะมีการประกาศเจตนารมณ์ "การลดใช้ถุงพลาสติกแบบหูหิ้วและโฟม" จากหน่วยงานราชการทั้ง 20 กระทรวงแล้ว ยังมีการเสวนาถึงวิกฤตการณ์ปัญหาขยะพลาสติก บทบาทของภาคส่วนต่างๆ ที่จะร่วมกันขับเคลื่อนเพื่อหาทางออกและการแก้ไขปัญหาร่วมกัน รวมทั้ง การมอบเกียรติบัตรสำหรับหน่วยงานที่ผ่านเกณฑ์หน่วยงานต้นแบบการลด คัดแยก ขยะมูลฝอย และของเสียอันตรายของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ประจำปี 2560 การจัดแสดงนิทรรศการตามประเด็นการรณรงค์เนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก ประจำปี 2561 และนิทรรศการจากหน่วยงานอื่นๆ อีกด้วย

นอกจากนี้ในวันอาทิตย์ที่ 17 มิ.ย.นี้ จะมีกิจกรรมต่อเนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลก ในโครงการวิ่งปันรักษ์ให้โลก Run For Nature 2018 ณ บริเวณอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา เพื่อกระตุ้นให้เกิดโมเดลการวิ่งที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ทั้งการวิ่งเก็บขยะแบบ Plogging และการลดขยะพลาสติก โดยเฉพาะแก้วน้ำพลาสติก ตามประเด็นการรณรงค์วันสิ่งแวดล้อมโลก ปี 2561 โดยรายได้หลังหักค่าใช้จ่ายจะมอบให้แก่โรงพยาบาลพระนครศรีอยุธยา และมูลนิธิผู้พิทักษ์ป่าต่อไป.