ก่อนพระฉันเพล...ในงานทำบุญบ้าน พระท่านสวดมนต์หลายบท
บทหนึ่งที่เราคุ้นหู อเสวนา จ พาลานัง...เอตัมมังคลมุตตะมัง...การไม่คบคนพาลเป็นมงคลสูงสุดนั้น...เป็นเพียงบทแรก ในมงคล 38 ข้อ
มงคลข้อที่ 24...ความสันโดษนั้น...ฟังภาษาบาลีผ่านหู แต่ไม่ค่อยมีใครรู้ความหมาย
ท่าน ว.วชิรเมธี...เขียนไว้ในหนังสือ 38 วิธี โชคดีตลอดชีวิต (สำนักพิมพ์บุ๊คสไมล์) สั้น ง่าย จับใจเหลือเกิน ลองอ่านกันดู
สันโดษ แปลว่า ความรู้จักพอ
สันโดษนี้ เป็นคุณธรรมสำหรับกำจัดความโลภโดยตรง
ธรรมชาติของความโลภ คือ ไร้ขีดจำกัด ยิ่งเติมยิ่งไม่เต็ม(อิจฉา หิ อนันตโคจรา) เหมือนทะเลที่ไม่เคยอิ่ม (นัตถิ ตัณหาสมา นที) เหมือนไฟที่ไม่เคยอิ่มด้วยเชื้อ เป็นทศนิยมที่ไม่รู้จบ
เหมือนเส้นขอบฟ้าที่เดินหรือวิ่งอย่างไร ก็ไม่มีวันถึง
ในขณะที่ความโลกหรือตัณหานั้น ไร้ขีดจำกัด แต่เวลาในชีวิตของเรามีจำกัดอย่างยิ่ง
คนที่รู้เท่าทันธรรมชาติของตัณหา มัวแต่เสียเวลาไปวิ่งไล่ตามความอยาก
ชีวิตนี้ จึงยากที่จะมีความสุข
ส่วนผู้ที่มีความรู้จักพอ ไม่โลภมาก ไม่อยากเกินความจำเป็น แม้ไม่มีเงินทองมากมาย แต่เมื่อมีความพอใจเป็นเจ้าเรือน ก็เหมือนเป็นเศรษฐีทางจิตวิญญาณ
พระพุทธเจ้าตรัสว่า “สันตุฏฐี ปรมัง ธนัง” แปลว่า “ความสันโดษเป็นยอดแห่งทรัพย์”
หมายความว่า คนที่รู้จักพอ เขาจะมีความสุขกับสิ่งที่มี ยินดีกับสิ่งที่ได้ มีวัตถุน้อย แต่กลับมีความสุขมาก นี่คือสุดยอดแห่งทรัพย์
เพราะไม่ต้องหามาก ไม่ต้องเหนื่อยมาก ไม่ต้องครอบครองมาก
แต่กลับให้ความสุขทางจิตใจ และคุณค่าต่อชีวิตสูงอย่างยิ่ง
ซึ่งช่างตรงกันข้ามกับคนไม่รู้จักพอ ต่อให้มีเงินเป็นแสนล้าน หรือมีทองกองเป็นภูเขา
...
แต่ถึงกระนั้น เขาก็ไม่มีความสุข
คนอย่างนี้แม้มีมากมาย แต่เมื่อมองในแง่จิตใจ เขาก็ยังเป็นคนจนที่น่าสงสาร อยู่นั่นเอง
มงคลข้ออื่น...อีกหลายข้อ...ที่จริงเราก็ทำกันอยู่ เช่น หน้าที่ที่ต้องดูแลพ่อแม่ หน้าที่ต่อลูกเมีย...ครูบาอาจารย์...หน้าที่เหล่านี้ มีแค่ไหน อย่างไร ผมขอแนะให้ไปหาหนังสืออ่านกันเอง
หนังสือ 38 วิธี โชคดีตลอดชีวิต...เล่มเล็กนิดเดียว...หาซื้อได้ในร้านเซเว่นฯ ราคาเท่ากาแฟหนึ่งแก้ว 29 บาท เป็นของขวัญปีใหม่ที่สูงค่า แค่ถูกเหมือนให้เปล่า
ผมอ่านมงคลข้อ 24 ความสันโดษข้อเดียว ก็เหมือนได้ดวงตาเห็นธรรม มนุษย์นั้น ต้องการอะไรกันนักหนา...พอตายก็เอาอะไรไปไม่ได้เลย
ก่อนส่งท้ายปีเก่า และหลังรับปีใหม่..ทีวีช่องไทยพีบีเอส ไปวัดป่าสุคโต ชัยภูมิ นิมนต์ พระไพศาล วิสาโล เทศนาสองกัณฑ์ใหญ่
แต่ธรรมะข้อสำคัญที่ได้ จากการฟังพระไพศาล คือเห็นท่านนั่งเทศน์บนตั่งไม้ในศาลาเตียนโล่ง นอกจากหนังสือแล้ว ท่านไม่มีสิ่งของมีค่าอะไรสักชิ้นเดียว
ผมไม่แปลกใจที่พระไพศาล ดำรงสถานะพระผู้สงบเย็น น่าเลื่อมใส ตั้งแต่ได้ยินชื่อท่านมา เป็นเวลาเนิ่นนาน
มงคล...อีกข้อ การบูชาคนที่ควรบูชา พระไพศาลเป็นพระผู้ควรบูชา นับวันบ้านเมืองเรา จะหาพระที่บูชากราบไหว้สนิทใจ ได้น้อยลง.
กิเลน ประลองเชิง