วันนี้ วันจันทร์สุดท้ายของปี 2559 สัปดาห์สุดท้ายของปี 2559 ผมจึงขอนำแต่เรื่องดีๆมาเล่าสู่กันฟัง เพื่อเปลี่ยนผ่านไปสู่ปีใหม่อย่างมีพลังและกำลังใจ ไม่ว่าโลกในอนาคตจะเป็นอย่างไร ชีวิตก็ต้องดำเนินต่อไป จนกว่าจะสิ้นลมหายใจ แต่การใช้ชีวิตในโลกอนาคตจากนี้ไป ไม่ว่าจะชอบหรือไม่ชอบ ไลฟ์สไตล์ก็จะเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง แม้ไม่สมัครใจก็ถูกบังคับจากเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว
วันก่อน ผมมีโอกาสนั่งคุยกับ ดร.สุวิทย์ เมษินทรีย์ รัฐมนตรีสำนักนายกฯ ที่ไปช่วย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ขับเคลื่อนนโยบาย “ไทยแลนด์ 4.0” ในปีหน้าอย่างจริงจัง ก็คุยกันมากมาย ผมจะทยอยเล่าสู่กันฟัง
วันนี้คุยกันเรื่อง โมเดลการพัฒนาคนไทย ไปสู่ “คนไทย 4.0 ในศตวรรษที่ 21” กันก่อนนะครับ ตามนโยบายของนายกรัฐมนตรี “จะเดินไปข้างหน้าด้วยกัน โดยไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง” เพราะ “คนไทยในโลก 4.0” จะเป็น มนุษย์พันธุ์ใหม่ ที่แตกต่างไปจากคนไทยในยุคปัจจุบัน ผมก็ไม่รู้ว่า “ระบบการศึกษาที่ล้มเหลว” ที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน รัฐบาลจะสามารถไปถึงฝั่งฝันใน 5 ปีข้างหน้าตามแผนได้หรือไม่
ไปดูกันเสียหน่อยนะครับ
คนไทย 4.0 ที่สมบูรณ์ในศตวรรษที่ 21 ต้องมีคุณสมบัติอย่างไร
1.ไอคิว เฉลี่ยไม่ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน 100 ภายใน 5 ปี
2. เด็กไทยร้อยละ 70 มีคะแนน EQ ไม่ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานภายใน 5 ปี
3. คะแนน PISA ขยับจากอันดับที่ 47 ใน 76 ประเทศ ขึ้นไปเป็น 1 ใน 10 ประเทศแรกภายใน 20 ปี (สะท้อนถึงระบบการศึกษาที่ล้าหลังอย่างรุนแรงของไทย)
4. ดัชนีการพัฒนามนุษย์ (HDI) เพิ่มจาก 0.722 (ในปี 2556) ซึ่งอยู่ในอันดับที่ 89 เป็น 0.80 (กลุ่มที่มีการพัฒนามนุษย์ในระดับสูงมาก) หรือ 50 อันดับแรกภายใน 10 ปี
...
5. ยกระดับคุณภาพฝีมือแรงงาน ให้สอดคล้องกับความต้องการและทิศทางการพัฒนาของประเทศจำนวน 500,000 คน ภายใน 5 ปี
6. มหาวิทยาลัยไทย ติด 100 อันดับแรกของโลก จำนวน 5 สถาบัน ภายใน 20 ปี
7. นักวิทยาศาสตร์ไทย ได้รับรางวัล Nobel Prize อย่างน้อย 1 คน ภายใน 20 ปี
ในแผน “ไทยแลนด์ 4.0” ได้นิยาม คนไทยในศตวรรษที่ 21 ว่า “คือคนไทยที่มีปัญญาเฉียบแหลม มีทักษะที่เห็นผล มีสุขภาพที่แข็งแรง และมีจิตใจที่งดงาม” เรียกว่าปฏิรูปและปฏิวัติคนไทยตั้งแต่หัวจดเท้าไปถึงก้นบึ้งของหัวใจกันเลยทีเดียว
การเตรียมคนไทยจาก คนไทยในระบบอุปถัมภ์ คนไทยที่เฉื่อยชา คนไทยที่ขี้เกียจ คนไทยที่ขี้อิจฉา คนไทยที่ขี้โกง ฯลฯ สารพัดที่อ้างชื่อ ต่างชาตินินทาคนไทยในไลน์ไปสู่ “คนไทย 4.0 ที่ดีงาม” รัฐบาลจะต้อง เตรียมตัวปรับเปลี่ยนคนไทยปัจจุบันใน 4 มิติ ดังนี้
1.เปลี่ยนคนไทยจากแบบ Thai–Thai เป็นแบบ Global Thai ที่มีความภาคภูมิใจในความเป็นไทย แต่มีกรอบความคิดที่เป็นสากล เพราะโลกกำลังเปลี่ยนจาก One Country One Destiny เป็น One World One Destiny
2. คนไทยต้องเปลี่ยนจาก Analog Thai เป็น Digital Thai เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตเรียนรู้ ทำงาน และประกอบธุรกิจได้ ทั้งใน โลกจริง และ โลกเสมือน เพราะโลกกำลังปรับเปลี่ยนจาก Analog Society เป็น Digital Society
3. คนไทยต้องเปลี่ยนจาก คนไทยที่มีความรู้และทักษะต่ำ เป็น คนไทยที่มีความรู้และทักษะสูง มีความสามารถในการรังสรรค์นวัตกรรม เพื่อให้อยู่ได้ใน Global Digital Platform
4. คนไทยต้องเปลี่ยนจาก การเน้นประโยชน์ส่วนตน เป็น คนมี จิตสาธารณะเกื้อกูล แบ่งปัน และ รับผิดชอบต่อส่วนรวม
ทั้งหมดนี้คือ คุณสมบัติคนไทยยุค 4.0 เมื่อ ประเทศไทย กลายเป็น ประเทศที่พัฒนาแล้วในศตวรรษที่ 21 ก็ในศตวรรษนี้แหละ 5–20 ปีข้างหน้า อยากให้ไปถึงจริงๆ.
“ลม เปลี่ยนทิศ”