ครั้งหนึ่งราวสองปีที่แล้ว ในบรรยากาศเครียดกับสื่อ สื่อมีสีทีวีหลายช่องถูกปิด พลเอกอุดมเดช สีตบุตร ตอนนั้นท่านเป็น ผบ.ทบ. รัฐบาลวางตัวให้ออกมารับหน้า

เริ่มต้นรัฐบาล คสช. ผมเริ่มชินกับวิธีพูดจาแบบทหาร เอาไงเอากัน...ของนายกฯประยุทธ์...พอมาฟังวิธีพูดของพลเอกอุดมเดช...ทุกถ้อยกระทงความถนอมน้ำใจ ได้ความรู้สึกดีๆ มีความเป็นมิตร ติดไว้ในใจ

เสร็จประชุมผมได้นั่งโต๊ะเดียวกับท่าน มีโอกาสผมก็โม้ว่า “ไหนๆทหารออกแรงเข้ามาทั้งที ก็ต้องเกลี่ยสีแดงสีเหลืองให้เป็นสีเดียว และหากปัญหาสองสีหมดไป ของแถมคือปัญหาจังหวัดชายแดนใต้ก็จะหมดไปด้วย”

จนเมื่อพลเอกอุดมเดชเกษียณจาก ผบ.ทบ. แต่ยังนั่งเก้าอี้รัฐมนตรี รับงานปัญหาจังหวัดชายแดนใต้...ผมก็คิดว่า ทหารคนนี้ใจกล้า และน่าจะมีใจให้กับงานนี้มาก่อน

ผมคงไม่พูดถึงเรื่องของระบบ...การเมืองนำหน้าทหาร หรือทหารนำหน้าการเมือง...เบื่อเต็มที...ในความเห็นผม...ใครก็ได้ที่พูดจากับทุกฝ่ายรู้เรื่อง

ทหารด้วยกันเอา ตำรวจเอา ข้าราชการพลเรือนเอา และชาวบ้านทั้งไทยพุทธไทยมุสลิมเอาด้วย

ท่วงท่านิ่มนวล อ่อนนอกแข็งใน ที่ผมได้รู้จัก ผมคิดว่า คนนี้แหละใช่

แต่การมีผู้นำ...แก้ปัญหาเรื้อรัง...อย่างนี้ คนเป็นผู้นำเองก็น่าจะรู้ดีของทุกเงื่อนไข...เงื่อนไขที่เพิ่มปัญหา และเงื่อนไขที่สลายปัญหา

เงื่อนไขแรกสำคัญมาก ผู้นำอย่าเสนอหน้า...ประโยคนี้แรง...แต่ก็ตรงไปตรงมา...เมื่อใดที่มี “ใคร” เสนอหน้า...คุยว่าสถานการณ์ดีขึ้น เมื่อนั้น เสียงปืน เสียงระเบิด ก็จะปึงปังตูมตาม...ทำให้สถานการณ์นั้นเลวลง

พลเอกอุดมเดชคงเข้าใจเงื่อนไขนี้ดี เพราะตั้งแต่ไปรับงานใต้...ดูท่าน “เสนอหน้า” น้อยมาก เมื่อจำเป็นท่านก็พูดให้เข้าใจว่าไม่ใช่งานของท่านคนเดียว

...

แต่ที่ผมไม่แน่ใจ...พลเอกอุดมเดช...มองปัญหาแบบไหน

ผมนึกถึงความแตกแยกก่อน 6 ต.ค.2519 ตอนนั้นมีซ้ายมีขวา ซ้าย ฝ่ายชาวบ้านที่ยากจน ดิ้นรนเอาชีวิตรอด ขวา ฝ่ายนายทุนขุนศึก มองพวกซ้ายเป็นเหยื่อที่ต้องพิฆาตฆ่า

เวลาผ่านเลยมาไกล ซ้ายขวา วันนี้คงไม่มี แต่เอาเข้าจริง...ยังมี

มิตรระดับคลังภูมิปัญญาจากยะลา ถูกเชิญไปพูดปัญหาชายแดนใต้ ที่สถาบันพระปกเกล้า พูดจบมี...คำถามหนึ่งจากทหารระดับพันเอก...“เมื่อไหร่พวกเขาจะเลิกใช้ผ้าคลุมหัวเสียที”

คำถามนี้ เพื่อนว่า ความรู้ที่ให้ไปกับทหารคนนั้น “ล้มเหลว”

ผมแน่ใจระดับภูมิปัญญาของพลเอกอุดมเดช...ผ่านเลยจุดเลือกฝ่ายไปแล้ว...แต่แค่นี้ยังไม่พอ ท่านต้องทำความเข้าใจให้กับ ทหารของท่านเข้าใจตาม

บททดสอบ...ล่า...ข่าว 21 หญิงวัยกลาง และวัยชราจากสามจังหวัดใต้ถูกหลอกไปเป็นขอทาน และถูกจับที่รัฐยะโฮร์ ของมาเลเซีย เรื่องแดงเพราะญาติพี่น้องร้อง “สื่อ” ให้ช่วย

ข่าวนี้เขาว่าทหารเสียหน้า ไม่พอใจเอ็นจีโอตัวการปูดข่าว...ถ้าข่าวนี้จริง...ความรู้สึกแบบซ้าย เอ็นจีโอ ขวา ทหารก็ยังมีอยู่...

ความรู้สึกแบบขวา...นั้น เป็นความรู้สึกเพิ่มเงื่อนไข...ให้เลวร้าย...การไม่ยอมรับความจริงที่เกิดขึ้น นอกจากจะปกปิดปัญหาไม่ช่วยอะไร ก็ยิ่งทำให้ปัญหาเลวร้ายเพิ่มขึ้น

ผมภาวนา...ว่า พลเอกอุดมเดช...จะขับเคลื่อนปัญหาเล็กๆนี้ให้ผ่านไปได้...เรื่องเล็กๆทุกเรื่อง เป็นจุดก่อเกิดเรื่องใหญ่

...มะเร็งร้ายที่ฆ่าคนได้นั้น จุดก่อเกิดมาจากสารก่อกลายพันธุ์อณูเดียว.

กิเลน ประลองเชิง