ดร.นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์
“วันคุมกำเนิดโลก”...ตรงกับวันที่ 26 กันยายนของทุกปีเป็นอีกครั้งที่กรมอนามัยจับมือกับภาคเอกชน รณรงค์ให้คนไทยหันมาเห็นความสำคัญของการ “คุมกำเนิด”
ภายใต้โครงการ “Be Sure...ปรึกษาได้ มั่นใจชัวร์”เป็นโครงการให้ความรู้ในการคุมกำเนิดผ่านร้านขายยาทั่วประเทศ โดยมีแนวคิดมาจาก ความต้องการให้ประชาชนสามารถเข้าถึงแหล่งความรู้ คำปรึกษาในเรื่องการวางแผนครอบครัว และวิธีการคุมกำเนิดที่ถูกต้องได้อย่างทั่วถึง
เพื่อเป้าหมายสูงสุด...ลดอัตราการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ และ การทำแท้ง
ดร.นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมอนามัย บอกว่า ปัจจุบันพบว่าวัยรุ่นไทยมีเพศสัมพันธ์เร็วขึ้น...มีอายุน้อยลงเรื่อยๆ และเกิดปัญหาการตั้งครรภ์ตามมา
ส่วนใหญ่ที่พบ เกิดจากการไม่ได้ป้องกัน ร้อยละ 46 และ... คุมกำเนิดไม่สม่ำเสมอ ร้อยละ 28
สาเหตุสำคัญเป็นเพราะขาดความรู้ในการคุมกำเนิดพบมากที่สุดถึงร้อยละ 9 และมีการเข้าใจผิดคิดว่า...การมีเพศสัมพันธ์เพียงครั้งเดียวจะไม่ตั้งครรภ์ หรือหากใช้ถุงยางจะขัดขวางความรู้สึกทางเพศ
...
นอกจากนี้ยังพบด้วยว่า “วัยรุ่น” ยังไม่กล้าที่จะเข้าไปพบเจ้าหน้าที่เพื่อขอรับบริการคุมกำเนิด ส่งผลให้วัยรุ่นไทยส่วนใหญ่ไม่สามารถเข้าถึงบริการคุมกำเนิดได้
ปี 2555 กองทุนประชากรแห่งสหประชาชาติร่วมกับสำนักงานคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) สำรวจข้อมูลการคลอดในโรงพยาบาลรัฐทั่วประเทศ พบว่า แม่วัยรุ่นอายุระหว่าง 15-19 ปี ที่คลอดลูกจำนวน 130,000 คนโดย 15,000 คนมีการคลอดลูกซ้ำ...
และในจำนวนดังกล่าวมี 880 คน คลอดลูกซ้ำเป็นท้องที่ 3 ที่น่าตกใจ เมื่อวิเคราะห์ลงไปพบว่า ทุก 1 ชั่วโมงมีวัยรุ่นคลอดซ้ำ 1 คน หรือทุก 2 วัน...มีเด็กคลอดซ้ำ 1 คน...หรือเฉลี่ยแม่วัยรุ่นทุก 9 คน มีการคลอดซ้ำ 1 คน
ดร.นพ.พรเทพ ย้ำว่า วัตถุประสงค์ของโครงการรณรงค์เนื่องในวันคุมกำเนิดโลก ก็เพื่อให้เกิดการเข้าถึงแหล่งความรู้ ให้คำปรึกษาเรื่องการวางแผนครอบครัวและการคุมกำเนิดได้มากขึ้น ส่งผ่านความรู้จากร้านขายยาที่ได้รับการอบรมจากกรมอนามัย
นอกจากนี้ความรู้ที่ผู้ปฏิบัติงานในร้านขายยาจะได้รับ ยังเป็นความรู้ที่ทันสมัย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของวิธีการคุมกำเนิดในรูปแบบต่างๆ ที่จะเป็นข้อมูลที่ดี เหมาะสมกับผู้ที่สนใจ
มร.อัลพ์ อัทเท ผู้จัดการทั่วไปแผนกเฮลธ์แคร์ ฟาร์มาซูติคอล บริษัทไบเออร์ ประเทศไทย บอกว่า นับตั้งแต่มีการคิดค้นวิจัยยาเม็ดคุมกำเนิดและนำมาใช้กับมนุษย์ในปี 2503 กว่า 50 ปีที่ผ่านมา...
ยาเม็ดคุมกำเนิดได้ผลดีและได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางในแง่ประสิทธิภาพ ความปลอดภัย
ปัจจุบัน “ยาเม็ดคุมกำเนิด” มีให้เลือกใช้หลากหลายชนิดตามลักษณะทางสรีรวิทยา และความต้องการตามสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป
การรณรงค์การคุมกำเนิด เป็นเรื่องสำคัญที่ต้องทำอย่างต่อเนื่อง อัลพ์ อัทเท ยกตัวอย่างโครงการที่ผ่านมา “Young Love...รักเป็นปลอดภัย” การทำหนังสั้นให้ความรู้เรื่องการใช้ยาคุมกำเนิดก็ได้รับความสนใจและได้รับการตอบรับจากกลุ่มวัยรุ่นเป็นอย่างดี
วัยรุ่นเป็นกลุ่มเป้าหมายที่สำคัญ นพ.กิตติพงศ์ แซ่เจ็ง ผู้อำนวยการสำนักอนามัยการเจริญพันธุ์ เสริมว่า โครงการ “Be Sure... ปรึกษาได้ มั่นใจชัวร์” จะช่วยให้ร้านขายยาได้เป็นสื่อกลางและเป็นอีกช่องทางที่สำคัญที่กลุ่มเป้าหมายจะเข้าถึงได้ง่าย สะดวก รวดเร็ว
คาดหวังกันว่า ภายในปี 2558 จะมีร้านขายยาที่มีเภสัชกรปฏิบัติหน้าที่ประจำร้าน รวม 1,000 ร้านค้าทั่วประเทศเข้ารับการ อบรม
การอบรมจะมีคู่มือสำหรับการวางแผนครอบครัวประกอบอบรมจบหลักสูตรเรียบร้อยแล้วจะได้รับประกาศนียบัตรและสัญลักษณ์โครงการติดหน้าร้าน
ราวๆสองปีที่แล้ว มีการสำรวจในหลายประเทศหัวข้อ “อนาคตคุณ คุณเลือกได้ด้วยการคุมกำเนิด” พบว่า ผู้ให้ข้อมูลในประเทศไทย 104 คน...ผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกมีอายุเฉลี่ย 22 ปี แต่อายุเฉลี่ย ของผู้หญิงที่วางแผนการมีบุตรคนแรกคือ 30 ปี
นอกจากนี้ยังมีข้อมูลด้วยว่า ทั้งผู้หญิงและผู้ชายมากกว่า 1 ใน 4 ไม่ต้องการมีบุตร หรือไม่แน่ใจว่าต้องการมีหรือไม่?
ข้อมูลสำรวจชิ้นนี้สะท้อนชัดเจนว่า...ผู้หญิงแต่งงานน้อยลงรวมถึงมีบุตรช้าลง หรือไม่มีบุตรเลย โดยผู้หญิงมีความต้องการที่จะวางแผนด้านอื่น อยากที่จะประสบความสำเร็จมากกว่าเรื่องการมีครอบครัว
นอกจากนี้ในแง่อัตราการใช้เครื่องมือคุมกำเนิดก็ไม่สอดคล้องกับการวางแผน พบว่า ผู้ให้ข้อมูลร้อยละ 16 ไม่ใช้วิธีคุมกำเนิดตอนมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรก และอีกร้อยละ 17 ใช้วิธีหลั่งภายนอก
ตามหลักวิชาการ ต้องบอกกันก่อนว่า “การหลั่งภายนอก” อาจเป็นความเข้าใจผิดของคนส่วนใหญ่ที่คิดว่าเป็นวิธีการคุมกำเนิดที่น่าเชื่อถือและได้ผล
นพ.กิตติพงศ์ กล่าวไว้ว่า ที่ผ่านมาเมื่อพูดถึงการคุมกำเนิดคนจะมองว่าเป็นหน้าที่ของฝ่ายหญิงเท่านั้น แต่จริงๆแล้วเป็นเรื่องที่ทั้งฝ่ายหญิงและชายต้องร่วมมือกัน
“ฝ่ายชายก็คุมกำเนิดด้วยการใช้ถุงยางอนามัย ฝ่ายหญิงก็ด้วยการใช้ยาคุม ซึ่งก็มีทั้งยาคุมฉุกเฉิน...ยาเม็ดรายเดือน...ยาฉีด... ชนิดฝัง และแบบห่วงถาวร ขึ้นอยู่กับบุคคล ที่สำคัญต้องใช้ให้ถูกต้องตามความต้องการในการใช้งาน”
คู่หญิง...ชายที่จะมีเพศสัมพันธ์กัน ควรรู้วิธีการคุมกำเนิดที่เหมาะสม ไม่ได้เฉพาะเจาะจงว่าช่วงอายุใด ยิ่งในวัยรุ่นที่มีเพศสัมพันธ์ยิ่งต้องรู้จักการคุมกำเนิด เพราะปัญหาการมีบุตรไม่พร้อมและการทำแท้ง
“วัยรุ่น”...ที่มีความต้องการมีเพศสัมพันธ์ แต่ไม่มีความกล้า... เข้าถึงการรับบริการในการคุมกำเนิด หันไปเลือกใช้ยาคุมฉุกเฉิน
ซึ่งให้ผลแค่ 75 เปอร์เซ็นต์...ทั้งยังไม่สามารถกินเกินเดือนละ 4 เม็ดได้ หมายความว่า...ใช้ในทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ไม่ได้ เพราะอาจมีผลข้างเคียงตามมา
เช่น รอบเดือนผิดปกติ มามากหรือ...น้อยเกินไป เมื่อเทียบกับยาคุมกำเนิดแบบรายเดือนหรือแบบฝัง แบบฉีด จะให้ประสิทธิภาพถึง 99 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งปลอดภัยแน่นอน
ปัญหา “ท้องโดยไม่ได้ตั้งใจ” กับ “การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน” เพิ่มขึ้นในหลายประเทศ เป็นเรื่องที่ต้องยอมรับความจริง เพราะผลที่เกิดขึ้นสะท้อนถึงคุณภาพการศึกษาเรื่อง “เพศ” ที่เข้าถึงกลุ่มวัยรุ่น ซึ่งรับรู้ไม่พอหรือรับรู้ข้อมูลผิดๆ.