ในหัวข้อเรื่อง ขุนนางจีนกรุงสยามกับการแต่งเครื่องยศแบบจีน (กระเบื้องถ้วยกะลาแตก พิมพ์ประไพ พิศาลบุตร นานมีบุ๊คส์) เศรษฐพงษ์ จงสงวน เขียนถึงการเข้าสู่ระบบราชการจีนในสมัยราชวงศ์ชิง มีอยู่สองวิธี
1 ผ่านระบบการสอบคัดเลือก 2 ทำความดีความชอบ เช่น ถวายเงินแก่ราชการ
ระบบการสอบคัดเลือก สมัยราชวงศ์ชิง ถือตามระเบียบของราชวงศ์หมิง แบ่งการสอบเทียบวิทยฐานะ 6 ระดับ ตั้งแต่ระดับท้องถิ่น จนถึงระดับส่วนกลาง
1 สอบที่อำเภอ เรียกว่า เซี่ยนซื่อ จัดทุกปีในเดือนยี่ มีนายอำเภอเป็นประธาน
2 สอบระดับจังหวัด เรียก ฟูซื่อ จัดทุกปีใน เดือนสี่ เจ้าเมืองเป็นประธาน
3 ระดับสำนักศึกษา เรียกว่า ย่วนซื่อ จัดที่สำนักการศึกษา มีผู้กำกับการศึกษาเป็นประธาน ผู้สอบผ่านจะเข้ารับการอบรมในวิทยสถานของเมือง หรืออำเภอ ผู้สอบได้เรียกว่า เซิงหยวน แปลว่า นักศึกษา ชาวบ้านเรียก กันว่า ซิ่วไฉ
เมื่อเข้าศึกษาแล้ว ผู้กำกับการศึกษาจะสอบคัดเลือก นำขึ้นทูลเกล้าฯ รายชื่อยังราชสำนัก ผู้สอบผ่าน เรียกว่าก้งเซิง แปลว่านักศึกษาถวายตัวมักได้รับมอบหมายหน้าที่ราชการภายในมณฑล
4 ระดับภูมิภาค เรียกว่าเซียงซือ ทุก 3 ปี ปีทวด เถาะ มะเมีย ระกา ทุกมณฑลจะจัดการสอบในเดือน 8 การสอบมี 3 สนาม สอบคัมภีร์ทั้งสี่ (ซื่อซู) อธิบายคัมภีร์ อภิปรายวินิจฉัย แบบหนังสือราชการ ตั้งแต่ หมายรับสั่ง ราชโองการ ฎีกากราบทูล ระเบียบปฏิบัติราชการ ฯลฯ ผู้สอบผ่าน เรียกว่า จวี่เหยิน อันดับหนึ่งเรียกว่า เจี่ยหยวน
การสอบระดับนี้ นับได้ว่า เป็นการสอบในระบบคัดเลือกเข้ารับราชการ อย่างแท้จริง
5 สอบระดับประเทศ เรียกว่าหุยซื่อ จัดการสอบโดยกรมพิธีการในนครหลวง ทุกสามปี ฉลู มะโรงมะแม จอ ผู้สอบได้เรียกว่า ก้งซื่อ แปลว่า บัณฑิต อันดับหนึ่ง เรียกว่า หุยหยวน
6 สอบในพระราชวัง เรียกว่าเตี้ยนซื่อ จัดการสอบในพระที่นั่ง ส่วนใหญ่จัดในท้องพระโรงเป่าเหอ–เตี้ยน บางครั้งพระจักรพรรดิเสด็จทอดพระเนตรการสอบจะมีการสอบ ปากู่เหวิน หรือสารนิพนธ์แปดตอน
ผู้สอบได้คะแนนที่หนึ่ง มีสามอันดับ จะมีพระบรมราชโองการประกาศ เรียกว่าจิ้นซื่อจี๋ตี้ แปลว่าโปรดเกล้าพระราชทานสู่ชั้นราชบัณฑิต
อันดับหนึ่ง เรียกว่า จ้วงหยวน ไทยเราเรียกจอหงวน แปลว่าผู้มีลักษณะยอดเยี่ยมเป็นเลิศ
อันดับสอง เรียกว่าปั่งเหยียน แปลว่าผู้เป็นสามารถสำคัญควรชมเชย
อันดับสาม เรียกว่า ถานฮวา แปลว่าผู้เก็บดอกไม้
ตำแหน่งนี้มีที่มาในสมัยราชวงศ์ถัง ผู้สอบได้อันดับสาม จะต้องเป็นผู้เก็บดอกไม้ถวาย ในพระราชพิธีประทานเลี้ยง แก่เหล่าราชบัณฑิต
ผู้สอบได้คะแนนที่สองและที่สาม โปรดเกล้าพระราชทาน ปรากฏตนเป็นราชบัณฑิต เรียกย่อว่า จิ้นซื่อ
ราชบัณฑิต ชันจอหงวน ที่ได้คะแนนที่หนึ่งทั้งสามอันดับ จะเข้ารับราชการ ที่ราชบัณฑิตสถานจิ้นซื่อ
ส่วนผู้สอบได้ลำดับอื่น มักรอบรรจุเข้ารับราชการตำแหน่งผู้ว่าราชการมณฑล หรือเจ้าเมือง
ขุนนางใหญ่น้อย ที่สอบคัดเลือกผ่าน...เป็นขุนนางที่มีตำแหน่งและอำนาจจริง...ต่อมาเมื่อปลายสมัยราชวงศ์ชิง เปิดช่องให้พ่อค้าวานิช ถวายเงินอุดหนุนช่วยราชการ ตอบแทนให้ด้วยตำแหน่งขุนนาง แต่เป็นขุนนางลอย
วิธีนี้ เกิดขึ้นในรัชกาลคังซี ปีที่ 12 (ค.ศ.1673) เพียง 3 ปี ได้เงินมากถึง 2 ล้านกว่าตำลึง
เมื่อวิธีนี้ เป็นที่นิยม...ปลายสมัยราชวงศ์ชิง จึงมีการขยายไปถึงพ่อค้าวานิชต่างประเทศ นี่คือที่มาของพ่อค้าจีนในไทย สมัยหนึ่ง โปรดให้แต่งเครื่องยศขุนนาง ขณะเข้าเฝ้าพระเจ้าแผ่นดิน.
...
O บาราย O