โขนชุด “จองถนน” ของมูลนิธิศิลปาชีพ ที่ศูนย์วัฒนธรรมชุดนี้สนุกมาก เอาแค่ตอนหนุมานสู้กับนิลพัท สู้กันบนดิน แล้วก็โผล่ขึ้นไปหกคะเมนตีลังกาสู้กันบนฟ้า ก็เกินค่าดูแล้วล่ะครับ
ส่วนตอนหนุมานเหาะทะยานลงน้ำ ไปลดเลี้ยวเกี้ยวพานางสุพรรณมัจฉา แล้วก็พาเข้าถ้ำ ถือว่าเป็นของแถม
บทเจ้าชู้ของหนุมาน ทำให้นึกถึงคำ “หนุมานชาญสมร” มีคำถาม สมรนั้น ความหมายแรก คือผู้หญิง ความหมายสอง คือสนามรบ...จริงๆแล้ว หนุมานชาญ “สมร” แบบไหน
“หนอนสุรา” เขียนไว้ใน “รามเกียรติ์ ตำราบริหารแบบไทย” (สำนักพิมพ์เทียนเล่มน้อย 2547) หนุมานนอกจากชาญการรบในสมรภูมิแล้ว เจอกับสมรศรีทีไร ก็ไม่เคยพ่าย
ตัวละครฝ่ายยักษ์ในเรื่องที่เป็นผู้หญิง ถ้าไม่เจอหนุมานก็แล้วไป ถ้าเจอก็เรียบร้อยโรงเรียนลิงทุกราย ถ้าขุนแผนที่ว่ามีเมียเยอะ เจอหนุมานเข้าก็จะกลายเป็นคนมีเมียน้อยไปจริงๆ
นับจำนวนแล้ว หนุมานมีเมียเรียงตามลำดับไหล่ไว้ถึง 6 คน บุษมาลี เบญกาย สุพรรณมัจฉา วานริน มณโฑ และสุวรรณกันยุมา ที่ไม่น่าเชื่อ ก็ต้องเชื่อ มีชื่อ “มณโฑ” เมียเอกทศกัณฐ์ รวมเข้าไปด้วย
ใครที่ตั้งใจจะด่าหนุมานเจ้าชู้บ้ากาม ยั้งปากไว้ “หนอนสุรา” ว่า ความเจ้าชู้ของหนุมานทำเพื่องาน การได้เมียแต่ละนาง แท้จริงเป็นกลยุทธ์แปรศัตรูมาเป็นภริยา นอกจากไม่ถูกขัดขวางแล้ว ยังได้ภรรยาเป็นตัวช่วย
รายสุพรรณมัจฉา รับบัญชาจากพ่อทศกัณฐ์ ไปทำลายถนนพระราม แต่พอเป็นเมียหนุมาน นางสุพรรณมัจฉาก็เปลี่ยนข้างจากพ่อ มาช่วยผัว สั่งบริวารช่วยหนุมานทำถนนข้ามสมุทรเฉยเลย
คิวนางมณโฑ กำลังเข้าประพฤติพรหมจรรย์ เพื่อทำพิธีหุงน้ำทิพย์ หนุมานก็แปลงกายเป็นทศกัณฐ์ไปชวนนางมณโฑเล่นจ้ำจี้ ทำลายพิธีหุงน้ำทิพย์ลงจนได้
เพื่องาน...ประการเดียว ขนาดยอมศีลขาด เป็นชู้กับเมียชาวบ้าน... หนุมานก็ทำ เล่นกะพ่อซี
ถึงรายเบญกาย...สาวฝ่ายยักษ์นางนี้ เป็นลูกสาวพิเภก ซึ่งหนีไปอยู่ฝ่ายพระราม ท่านลุงทศกัณฐ์สั่งให้ปลอมเป็นนางสีดาตายลอยน้ำไป ทำให้พระรามเสียใจ จะได้เลิกทัพกลับเมือง
พระรามทำท่าจะเป็นจะตายเอาจริงๆ แต่ก็ได้หนุมานนั่นแหละเห็นพิรุธ สีดาตายลอยทวนน้ำ ศพก็สวยพริ้ง กลิ่นศพก็ไม่มี เหาะไปจับตัวเอามาให้พระรามพิจารณาโทษ
พระรามใช้มุกเด็ด บอกพิเภกผู้พ่อให้ตัดสิน พิเภกนั้นเล่นบทรักนายกว่ารักลูก ทูลให้ฆ่า พระรามไม่ฆ่าเห็นแก่ความเป็นลูกพิเภกที่ปรึกษาใหญ่ สั่งหนุมานพาเบญกายกลับไปส่งกรุงลงกา
นางเบญกายกำลังเสียใจพ่อไม่รัก เจอลูกอ้อนพักเดียวก็กลายเป็นเมียหนุมาน ความสัมพันธ์นี้หนุมานใช้ประโยชน์ได้อีกครั้ง ตอนจะบุกประตูอุโมงค์เข้าไปทำลายพิธีสำคัญของทศกัณฐ์
รหัสเปิดประตูอุโมงค์ ต้องใช้น้ำล้างเท้าสตรีกรุงลงการาด หนุมานก็ใช้น้ำล้างเท้านางเบญกายเปิดประตูเข้าไป
อีกบทพิสูจน์ว่า หนุมานไม่ได้เจ้าชู้ เจอผู้หญิงไม่ได้เป็นฟันดะ คือตอนตามนางกำนัล 5 คน เอาดอกไม้ไปถวายกุมภกรรณซึ่งกำลังทำพิธีทดน้ำ งานนี้หนุมานไม่ได้เกี้ยวนางใด แต่ใช้วิธีฆ่าเสียหนึ่งคน แล้วปลอมตัวเข้าไปทำลายพิธีลงได้
ความเจ้าชู้บันลือโลกของหนุมาน มีแต่ในรามเกียรติ์ฉบับไทยนะครับ หนุมานฉบับฤาษีวาลมิกิของอินเดีย ถือพรหมจรรย์ ไม่เคยศีลขาดมีเมียสักคนเดียว
เมื่อทำความเข้าใจว่า ว่าทุกเรื่องรักเรื่องใคร่ หนุมานทำไปตามหน้าที่...จึงต้องตีความคำ “ชาญสมร” ว่า หนุมานเป็นขุนกระบี่ไร้เทียมทาน ในการรบสถานเดียว
โขนชุดจองถนน นอกจากรบสนุกเร้าใจ ระหว่างหนุมานกับนิลพัท ฉากโรแมนติกหนุมานเกี้ยวนางสุพรรณมัจฉาก็น่ารัก...แต่โขนพระราชทานชุดนี้ ยังรักษาขนบ ท่าเต้น ท่ารำ เข้มแข็ง สง่า และงาม แบบโขนมาตรฐานโบราณเอาไว้ครบ
หากจะว่ากันว่า อิเหนามีความเป็นเลิศในกระบวนการบทละคร
ตัวละครงาม รำงาม ร้องเพราะ ปี่พาทย์เพราะ กลอนเพราะ โขนจองถนน ต้องเติมองค์ประกอบ “งาม” เพิ่มให้ ฉากสวยจับใจ ใช้เทคนิคทันสมัย ได้ไม่แพ้ละครเวทียุคใหม่
หาเวลาไปดูกันให้ได้...บัตรราคาถูกมาก เริ่มที่ 420 ไปถึง 1,520 สำหรับนักเรียนมีรอบพิเศษบัตร 120 บาท คนรุ่นเก่ารุ่นใหม่ ใครพลาด จะเสียดายไปทั้งชาติ.
...
กิเลน ประลองเชิง