วันนี้ต้องแสดงความชื่นชม นายกฯ แพทองธาร ชินวัตร ที่สวยเด่นเป็นสง่าในหมู่ ผู้นำ 10 ชาติอาเซียน และ 8 ประเทศคู่เจรจา นายกฯไทยอายุน้อยที่สุด สวยที่สุด และแต่งตัวเด่นที่สุดในหมู่ผู้นำด้วยกัน การประชุม ASEAN Summit ครั้งที่ 44–45 ที่นครเวียงจันทน์ สปป.ลาว วันแรก (9 ตุลาคม) ผู้นำทุกประเทศต้องเข้าร่วมพิธีเปิดเป็นทางการ ต่อด้วยการกล่าวสุนทรพจน์ในที่ประชุม (ผู้นำแต่ละประเทศใช้วิธีอ่านสุนทรพจน์จะอ่านจากกระดาษ หรือไอแพด หรือไอโฟนก็ได้ แล้วแต่ถนัด)
หลังจากนั้น ผู้นำอาเซียนจะประชุมกันอย่างไม่เป็นทางการ ที่เรียกว่า Retreat เป็นการหารือในกลุ่มผู้นำอาเซียน การประชุมนี้ไม่มีการอ่านสุนทรพจน์เหมือนพิธีเปิด ผู้นำแต่ละคนจะต้องแสดงความรู้ความสามารถในการเจรจา การแสดงความคิดเห็น หารือในประเด็นที่เป็นผลประโยชน์ของประเทศ และผลประโยชน์ของอาเซียนด้วย ผู้นำคนไหนเจรจาเก่งต่อรองเก่ง ก็จะได้เห็นกันในตอนนั้น
คุณจิรายุ ห่วงทรัพย์ โฆษกสำนักนายกฯ เปิดเผยว่า เช้าวันนี้ (9 ต.ค.) นายกฯแพทองธาร จะพบหารือทวิภาคีกับ นายลอว์เรนซ์ หว่อง นายกฯสิงคโปร์ และก่อนเข้าร่วมประชุม Retreat ช่วงเย็น นายกฯแพทองธาร จะเข้าเฝ้าฯ สมเด็จพระราชาธิบดีแห่งบรูไน และเวลา 18.30 น. นายกฯแพทองธาร จะหารือกับ นายฮุน มาเนต นายกฯกัมพูชา และ นายฝ่าม มิงห์ จิ๋งห์ นายกฯเวียดนาม ก็ถือเป็นงานหนักของนายกฯป้ายแดง การอ่านสุนทรพจน์ไม่ยากการเจรจาแบบทวิภาคีก็ไม่ยาก เพราะมีตัวช่วยเยอะ มีหัวข้อชัดเจนในการเจรจา แต่ที่ยากที่สุดก็คือการเจรจาแบบตัวต่อตัว Four eyes ที่ผมเคยเล่าให้ฟังไปแล้ว
ประเด็นเจรจาที่น่าเป็นห่วงสำหรับ นายกฯแพทองธาร ก็คือ การเจรจากับ นายกฯฮุน มาเนต ของกัมพูชา ซึ่งมีประสบการณ์มากกว่าเยอะ
ผมคาดว่าประเด็นสำคัญที่ นายกฯอิ๊งค์ อาจนำขึ้นมาเจรจากับ นายกฯฮุน มาเนต ก็คือ พื้นที่ทับซ้อนทางทะเลในอ่าวไทย 26,000 ตารางกิโลเมตร ซึ่งมีน้ำมันและก๊าซมหาศาล เป็นพื้นที่พิพาทระหว่างไทยกับกัมพูชามาช้านานจากสนธิสัญญาที่ไม่เป็นธรรม พื้นที่ตรงนี้ อดีตนายกฯ ทักษิณ ชินวัตร บิดาของ นายกฯแพทองธาร เคยเจรจากับ นายกฯฮุน เซน บิดาของ นายกฯฮุนมาเนต มาตั้งแต่ปี 2549 เพื่อแบ่งปันผลประโยชน์ร่วมกัน สมัยนั้น อดีตนายกฯ ทักษิณ ได้เสนอให้แบ่งพื้นที่ทับซ้อนออกเป็น 3 เขต พื้นที่ตรงกลางแบ่งก๊าซและน้ำมันในสัดส่วนฝ่ายละ 50 : 50ตรงนี้ นายกฯฮุน เซน รับข้อเสนอฝ่ายไทย
...
แต่ พื้นที่ด้านซ้าย และ ด้านขวา ฝ่ายไทยเสนอให้แบ่งผลประโยชน์ 60 : 40 แต่ ฝ่ายกัมพูชาต้องการแบ่งผลประโยชน์ 90 : 10 การเจรจาจึงยุติเพราะหาข้อยุติไม่ได้มาจนถึงวันนี้
ใน รัฐบาลเศรษฐา ทวีสิน ก็ได้หยิบยกเรื่องนี้ขึ้นมาเจรจากับกัมพูชา แต่ก็ยังติดปัญหาพื้นที่ทับซ้อนไหล่ทวีป ไทยและกัมพูชาต่างฝ่ายต่างอ้างสิทธิในไหล่ทวีปที่ทับซ้อน ล่าสุด ฝ่ายกัมพูชาได้สร้างเขื่อนออกมาจากชายฝั่งกัมพูชาลงไปในอ่าวไทยเขื่อนนี้อยู่ติดพรมแดนคลองใหญ่ของไทย ซึ่งอาจส่งผลให้ไทยต้องเสียดินแดนให้กัมพูชา
ดังนั้น ถ้าผู้นำกัมพูชามีการหยิบยกพื้นที่ทับซ้อนตรงนี้ขึ้นมาเจรจากับผู้นำไทย จะเป็นเรื่องล่อแหลมอย่างยิ่งสำหรับ นายกฯแพทองธาร ขนาด อดีตนายกฯทักษิณ ก็ยังเอาไม่อยู่ เวียดนามก็เอาไม่อยู่ เดือนกันยายนนี้เอง นายกฯฮุน มาเนต ก็เพิ่งถอน ข้อตกลงสามเหลี่ยมเศรษฐกิจกัมพูชา–ลาว–เวียดนาม ที่ทำกันมานานถึง 25 ปี
อะไรที่ยังไม่พร้อม ก็อย่าเพิ่งเจรจาดีกว่าครับ ผมเตือนด้วยความเป็นห่วงนะครับ.
“ลม เปลี่ยนทิศ”
คลิกอ่านคอลัมน์ “หมายเหตุประเทศไทย” เพิ่มเติม