“วิษณุ เครืองาม” แจงยิบ ครม.รักษาการ แต่งตั้งข้าราชการ-ใช้งบประมาณได้ เหตุต่างจากกรณียุบสภา ส่วนข้าราชการการเมือง-ผู้แทนการค้าที่ “เศรษฐา” ตั้ง ต้องพ้นจากตำแหน่ง ขณะที่ทีม รมต. กระทรวงอื่น ยังไปต่อได้


วันที่ 15 สิงหาคม 2567 ที่ทำเนียบรัฐบาล นายวิษณุ เครืองาม อดีตที่ปรึกษาของนายกรัฐมนตรี ชี้แจงภายหลังการประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) รักษาการว่า ที่ประชุม ครม. มีมติมอบให้ นายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรีแทน นายเศรษฐา ทวีสิน ซึ่งกรณีนี้เป็นกรณีที่ไม่มีนายกรัฐมนตรี หรือรัฐมนตรีขาดคุณสมบัติ จึงจำเป็นต้องมีการประชุม ครม. เพื่อมีมติ 

นายวิษณุ กล่าวว่า นอกจากนี้ที่ประชุม ครม. มีการหารือถึงตำแหน่งหน้าที่ต่างๆ ที่เกี่ยวพันกับ ครม. ซึ่งแบ่งเป็นสองระดับ คือ 

1. นายกรัฐมนตรี ซึ่งตำแหน่งใดก็ตามที่นายเศรษฐาแต่งตั้งไว้ ทั้งข้าราชการการเมือง อาทิ เลขาธิการนายกฯ รองเลขาธิการนายกฯ โฆษกประจำสำนักนายกฯ ที่ปรึกษานายกฯ ที่ประจำสำนักเลขาธิการนายกฯ รวมถึงตำแหน่งการเมืองทั้งหลาย ที่เป็นตำแหน่งทางกฎหมายที่นายเศรษฐาตั้งไว้ เป็นอันพ้นจากตำแหน่งไปทั้งหมด ซึ่งจะมีการจ่ายเงินเดือนถึงวันที่ 13 สิงหาคม

2. ระดับรัฐมนตรี ซึ่งในส่วนตำแหน่งเลขาธิการ หรือที่ปรึกษา ที่รัฐมนตรีแต่ละกระทรวงเป็นผู้แต่งตั้งเอง จะยังคงอยู่ 

นายวิษณุ กล่าวว่า ผู้ช่วยรัฐมนตรี ผู้แทนการค้าทั้งหมด ต้องพ้นจากตําแหน่ง เพราะถือว่านายกฯ เป็นคนตั้ง แต่ที่มีปัญหาอยู่คือ คณะกรรมการที่นายเศรษฐาแต่งตั้งไว้ ซึ่งการแต่งตั้งตามกฎหมายระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน ที่ระบุว่า ให้นายกฯ สามารถแต่งตั้งผู้ทรงคุณวุฒิเป็นกรรมการต่างๆ เช่น กรรมการที่ปรึกษา คณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมรัฐบาล (วิปรัฐบาล) ต้องพ้นจากตำแหน่งไปด้วย แต่ ครม.ได้มีมติว่า เนื่องจากต้องมีวิปฯ จึงมีมติให้แต่งตั้งใหม่ เพื่อให้เกิดความต่อเนื่อง ซึ่งไม่ใช่การต่ออายุให้คนเก่า แต่เป็นการแต่งตั้งคนใหม่แทนคนเก่า 

...

นายวิษณุ กล่าวต่อว่า มีเรื่องที่สำคัญคือการทำงานของ ครม.ในระหว่างนี้ โดย ครม.มีมติว่า เนื่องจากการปฏิบัติหน้าที่หรือรักษาการขณะนี้ แตกต่างจากสมัยที่มีการยุบสภา ซึ่งกรณีดังกล่าวจะไม่สามารถแต่งตั้งข้าราชการได้ ต้องขอความเห็นชอบจากคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) และจะใช้งบประมาณผูกพันไม่ได้ รวมถึงไม่สามารถกำหนดนโยบาย แต่ในกรณีนี้ไม่มีข้อห้าม สามารถทำได้ทุกเรื่อง หากต้องการจะทำ แต่แน่นอนว่าเรื่องใหญ่ๆ ต้องรอมติ ครม. หรือนโยบายของรัฐบาลใหม่ ที่จะแถลงต่อรัฐสภา อาทิ โครงการดิจิทัลวอลเล็ต แต่ในเรื่องนโยบายจัดการปลาหมอคางดำ ถือเป็นนโยบายของรัฐบาลที่ทำต่อเนื่องได้ เพราะมีการอนุมัติงบประมาณไว้แล้ว รวมถึงการอนุมัติเงินสงเคราะห์เด็กตามนโยบายเดิม

นายวิษณุ กล่าวว่า ครม.ที่สิ้นสุดลง ยังไม่ต้องยื่นทรัพย์สินต่อคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) จะยื่นก็ต่อเมื่อ ครม.ชุดใหม่เข้าเฝ้าฯ ถวายสัตย์ปฏิญาณ แต่หากมีผู้ที่ได้กลับมาเป็นรัฐมนตรีใหม่ภายใน 30 วัน ก็ไม่ต้องยื่นบัญชีทรัพย์สิน แต่ถ้าจะยื่นด้วยความสมัครใจก็ทําได้ 

นายวิษณุ กล่าวว่า สําหรับข้าราชการการเมืองในส่วนของรองนายกฯ ซึ่งต้องพ้นตําแหน่ง เพราะนายเศรษฐาแต่งตั้ง แต่เนื่องจากรองนายกฯ ยังต้องปฏิบัติหน้าที่ จึงจำเป็นที่จะต้องมีทีมงานคอยช่วยเหลือ ครม.จึงมีมติให้แต่งตั้งใหม่ในตำแหน่งเลขาธิการและรองเลขาธิการเท่านั้น ในการช่วยงาน 

นายวิษณุ กล่าวว่า สำหรับตำแหน่งของ ครม. จะไม่ใช้คำว่ารักษาการ แต่ในส่วนของนายภูมิธรรม จะใช้ตำแหน่งว่า รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ปฏิบัติหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรี

นายวิษณุ กล่าวอีกว่า ในส่วนการประชุม ครม.นอกสถานที่ที่ จ.พระนครศรีอยุธยา  ครม.ได้มีมติเลื่อนออกไปก่อน

เมื่อถามว่า ช่วงนี้จะมีการแต่งตั้งข้าราชการแทนตําแหน่งที่จะเกษียณอายุราชการหรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า แต่งตั้งได้ตามปกติ กระทรวงต่างๆ ที่มีการเสนอ ครม.ให้แต่งตั้งมาแล้วก็จะนำเสนอขึ้นทูลเกล้าฯ ต่อไป ส่วนคนที่จะมาใหม่ก็สามารถแต่งตั้งได้ เพราะใกล้กับปีงบประมาณ ไม่เช่นนั้นจะต่อกันไม่ติด ส่วนกฎหมายอะไรที่นำขึ้นทูลเกล้าฯ ไปแล้ว ก็สามารถเดินต่อได้ตามปกติ 

เมื่อถามว่า กรณีโครงการดิจิทัลวอลเล็ต ถือว่าเป็นเรื่องเร่งด่วนหรือไม่ หรือต้องชะลอไว้ก่อน นายวิษณุ กล่าวว่า เนื่องจากโครงการนี้มีรายละเอียดอีกเยอะ ที่ยังทําไม่สําเร็จ เพราะฉะนั้นต้องรอรัฐบาลหน้า หากโครงการนี้ทำไว้สมบูรณ์แล้ว ก็สามารถเดินหน้าต่อไปได้ แต่กรณีนี้ยังไม่สมบูรณ์

เมื่อถามว่า คณะกรรมการต่างๆ ที่นายเศรษฐาตั้ง จะสามารถประชุมได้หรือไม่ นายวิษณุ กล่าวว่า ครม.มีมติว่าได้ 

ทั้งนี้ นายวิษณุ ได้ระบุว่าวันนี้ได้เข้ามาชี้แจงในฐานะผู้ชี้แจงที่ได้รับมอบหมายจาก เลขาธิการคณะรัฐมนตรี ที่ให้ตนเข้ามาช่วยชี้แจง ส่วนจะกลับมารับตำแหน่งที่ปรึกษาของนายกรัฐมนตรีในรัฐบาลใหม่อีกครั้งหรือไม่ นายวิษณุ พูดติดตลกว่า “ขอดูหมอก่อน”