คังซีฮ่องเต้ แห่งราชวงศ์ชิง ขึ้นครองราชย์ตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ อยู่ในสิริราชสมบัตินานถึง 61 ปี ทรงมีประสบการณ์กว้างขวางรอบรู้ ลึกซึ้ง คำสอนมากมาย หลังสวรรคต องค์ชาย 4 (หย่งเจิ้ง) พระโอรส ได้รวบรวมเอาไว้ (ถอดรหัส สัญลักษณ์ปริศนา ดร.บัญชา ธนบุญสมบัติ สำนักพิมพ์สารคดี พิมพ์ครั้งที่ 2 พ.ศ.2562)

หนึ่งในคำสอนที่ถ่ายทอดจากฮ่องเต้ผู้พ่อ ไปถึงฮ่องเต้ผู้ลูก คือ เรื่องความเชื่อคำทำนายทายทัก

วิชาโหราพยากรณ์ทั้งหลาย เกิดจากคนรุ่นหลังเอาหลักการธาตุทั้งห้า ที่มีการข่มและหนุนกัน จนเกิดวิวัฒนาการ เอาสาระความหมายนั้นๆมาใช้ ซึ่งถึงแม้จะล้ำเลิศแยบคายยิ่งนัก แต่ชื่อเทพหรืออสูรนั้นคนเป็นผู้ตั้ง

ซึ่งถ้าว่ากันตามเหตุผลจริงๆแล้ว ก็คงเชื่อได้ยาก

ฉันเองก็เคยค้นคว้าสรรพวิชาเหล่านี้ เมื่อตรวจสอบรากเหง้าต้นตอ จนเข้าใจได้ทะลุปรุโปร่ง จึงรู้ว่ามันทำนายไม่แม่น ไหนเลยจะเทียบหลักธรรมที่อริยบุรุษในสมัยโบราณสั่งสอนไว้

อีกคำสอนที่ฮ่องเต้คังซีเริ่มต้นว่า คนเฒ่าคนแก่เคยพูดเตือนไว้เสมอ พวกเธอจงจำใส่ใจ

“ในยามมีฝนฟ้าคะนอง ฟ้าร้องฟ้าผ่าดังครืนๆ จงอย่าเข้าไปยืนอยู่ใต้ต้นไม้ใหญ่อย่างเด็ดขาด”

ดร.บัญชาอธิบายว่า หลักการข้อหนึ่งเกี่ยวกับฟ้าผ่าในบริเวณ หนึ่งๆที่เกิดฝนฟ้าคะนอง สายฟ้าอาจฟาดเปรี้ยงลงมาที่ตำแหน่งใดก็ได้ จุดที่อยู่สูงกว่า เช่น ต้นไม้ใหญ่ มีโอกาสถูกฟ้าผ่ามากกว่า

สมมติ สายฟ้าฟาดลงมายังต้นไม้ใหญ่ต้นหนึ่ง ซึ่งมีคนหรือสัตว์อยู่ใกล้ๆก็จะเกิดเหตุการณ์สามกรณี

กรณีแรก ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายคนหรือสัตว์สัมผัสต้นไม้ กระแสไฟฟ้าก็จะไหลเข้าสู่ร่างกายโดยตรง

กรณีที่ 2 แม้ร่างกายไม่สัมผัสต้นไม้ แต่หากอยู่ใกล้ๆ กระแสไฟฟ้าก็สามารถกระโดดเข้าสู่ร่างกายด้านข้างได้

...

กรณีสุดท้าย แม้ว่าจะอยู่ห่างออกมาพอสมควร แต่กระแสไฟฟ้าก็อาจไหลมาตามพื้น เนื่องจากมีความต่างศักย์ระหว่างโคนต้นไม้กับตัวคนหรือสัตว์ กระแสไฟฟ้าที่วิ่งมาตามลำต้นจะไหลมาที่โคนต้นแล้วกระจายออกไปโดยรอบตามพื้น

กระแสที่วิ่งตรงมายังวัว จะวิ่งเข้าสองขาหน้าผ่านลำตัวแล้วออกไปทางสองขาหลัง ครบวงจรพอดี

นั่นคือ ไม่ว่ากรณีใด ใครก็ตามที่อยู่ใกล้ต้นไม้ใหญ่ที่ถูกฟ้าผ่า ก็จะไม่ปลอดภัยทั้งนั้น

คนโบราณคงจะสังเกตเห็นว่ามีคนหรือสัตว์ล้มตายใต้ต้นไม้ใหญ่ หลังเกิดฝนฟ้าคะนอง จึงสอนไว้เช่นนั้น

“นั่นคือการตีความแบบเถรตรงของผมเอง” ดร.บัญชาว่า

ต่อมาวันที่ 13 พ.ค.2550 ดร.บัญชาไปบรรยายเรื่องลมฟ้าอากาศ ให้สมาชิกชมรมนักนิยมธรรมชาติฟัง ตอนหนึ่งที่พูดว่า “อย่าอยู่ใต้ต้นไม้ใหญ่ เมื่อมีฝนฟ้าคะนอง” ก็อธิบายมุมมองทางวิทยาศาสตร์ อย่างที่เล่าไปแล้ว

พูดถึงตรงนี้ คุณชูศักดิ์ ศักดิ์ทรัพย์ทวี สมาชิกชมรมฯทักว่า คำสอนโอรสของฮ่องเต้คังซี อาจมาจากปรัชญาจีน

กล่าวคือ หากเปรียบต้นไม้ใหญ่ เป็นเสมือนผู้มีอำนาจและฝนฟ้าคะนองคือปัญหาต่างๆที่รุมเร้า การเตือนไม่ให้เราไปอยู่ใกล้ๆ ต้นไม้ใหญ่ ก็เนื่องจากว่า หากต้นไม้นั้นถูกฟ้าผ่า เราก็จะพลอยฟ้าพลอยฝน ถูกลูกหลงไปด้วย

การตีความเปรียบเทียบเช่นนี้ ทำให้ ดร.บัญชาคิดว่า คำสอนของคังซีฮ่องเต้ล้ำลึกเหลือหลาย คือจะมองระดับวิทยาศาสตร์พื้นฐาน หรือจะมองระดับปรัชญาก็ได้

ดร.บัญชาจบข้อเขียนว่า นี่คือความลุ่มลึกของคำสอนของผู้มีสติปัญญา ที่ผ่านร้อนผ่านหนาวมามาก

ไม่แปลกที่ประวัติศาสตร์ราชวงศ์ชิง จึงยกย่องฮ่องเต้คังซี ฮ่องเต้หย่งเจิ้ง ไปถึงฮ่องเต้เคี่ยนหลง เป็นสามฮ่องเต้ผู้ยิ่งใหญ่ที่คนรุ่นหลังๆไม่กล้าลืม.

กิเลน ประลองเชิง