ผมเขียนคอลัมน์วันนี้บ่ายแก่ๆ วันอาทิตย์ที่ 30 พฤษภาคม ยังไม่มีข่าวการส่งมอบ วัคซีนแอสตราเซเนกา จาก บริษัท แอสตราเซเนกา (ประเทศไทย) เพื่อนำไปปูพรมฉีดให้คนไทยทั่วประเทศ 7 มิถุนายน ตามที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ให้คำมั่นสัญญากับประชาชน ผมยังเชื่อว่านายกฯต้องได้รับแจ้งวันส่งมอบวัคซีนที่แน่นอนแล้ว จึงกล้าประกาศวันดีเดย์ฉีดวัคซีนแอสตราเซเนกาเป็นวันที่ 7 มิถุนายน ซึ่งจะต้องได้รับวัคซีนก่อน 7 มิถุนายนอย่างน้อย 7 วัน จึงจะสามารถกระจายวัคซีนไปทั่วประเทศได้ทันเวลา

แต่จนถึง 30 พฤษภาคม ก็ยังไม่มีใครในรัฐบาล ไม่ว่า นายกรัฐมนตรีรัฐมนตรีสาธารณสุข กล้ายืนยันว่า 7 มิถุนายนประชาชนจะได้ฉีดวัคซีนแอสตราเซเนกา ตามที่ประกาศหรือไม่ ได้แต่พูดอ้อมแอ้มว่าจะได้ฉีดวัคซีนแน่นอน แต่ไม่บอกว่าฉีดวัคซีนอะไร

ข้อมูลล่าสุดที่ผมหาได้ก็คือ วันที่ 26 พฤษภาคม นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข เปิดเผยว่า กรมได้รับตัวอย่าง วัคซีนแอสตราเซเนกา รุ่นที่มีการผลิตในประเทศไทย โดย บริษัทสยามไบโอไซเอนซ์ จำนวน 9 ลอตการผลิต เข้ามาตรวจสอบคุณภาพลอตการผลิต ผลการตรวจสอบผ่านการรับรองไปแล้ว 9 ลอต มีทั้ง รุ่นทดลอง และ รุ่นการผลิตใช้จริงในคน นอกจากนี้ วันที่ 25 พฤษภาคม ที่ผ่านมา ก็ได้มีการส่งตัวอย่างวัคซีนแอสตราเซเนกาอีก 5 ลอตการผลิต เข้ามาตรวจสอบคุณภาพเพิ่มเติม โดยปกติจะใช้เวลาในการตรวจสอบประมาณ 5 วัน

ฟังข้อมูลจาก นพ.ศุภกิจ แล้ว แสดงว่า สยามไบโอไซเอนซ์ ได้ผลิต วัคซีนแอสตราเซเนกา ให้กับ บริษัท แอสตราเซเนกา (ประเทศไทย) ไปแล้วถึง 14 ลอตการผลิต ซึ่งเป็นวัคซีนจำนวนไม่น้อย เพราะแต่ละลอตการผลิตต้องผลิตเป็นจำนวนมาก

นพ.ศุภกิจ เปิดเผยว่า ในจำนวน 9 ลอตที่ผ่านการตรวจสอบแล้ว และ อีก 5 ลอตที่อยู่ระหว่างการตรวจสอบ ไม่ทราบว่ามีจำนวนเท่าไหร่ แต่คิดว่ามีจำนวนมาก โดยปกติ ถ้ารุ่นการผลิตแรกๆ ฝีมืออาจจะยังไม่เชี่ยวชาญ แต่ละรุ่นอาจจะได้ราว 1–2 ล้านโดส แต่รุ่นถัดๆไปอาจจะได้ 2.5-3 ล้านโดส ขึ้นกับระยะเวลาและกระบวนการที่ชำนาญมากขึ้น โดย 9 ลอตแรกการผลิตที่ตรวจแล้ว เรียบร้อยดีไม่มีปัญหาอะไร และอีก 5 ลอตที่กำลังตรวจอยู่ สมมติว่าไม่มีปัญหาอะไร ผ่านการรับรองทุกลอต ก็น่าจะได้หลายล้านโดส แต่เรื่องกำหนดส่งไม่ทราบ แต่ทราบว่าบริษัทยืนยันว่าจัดส่งให้ลอตแรกตามแผนเดือนมิถุนายนนี้

...

ผมลองเอาการผลิตแต่ละลอตที่ นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ ประเมินไว้ ตั้งแต่ 1-2 ล้านโดส ถึง 2.5-3 ล้านโดส มาลองเฉลี่ยจาก 14 ลอตการผลิต น่าจะได้ลอตละ 2 ล้านโดส 14 ลอตการผลิต ก็น่าจะได้วัคซีนถึง 28 ล้านโดส หรือ น้อยที่สุดก็น่าจะได้ 20 ล้านโดส

แล้ววัคซีนที่ บริษัท แอสตราเซเนกา (ประเทศไทย) สั่งผลิตจาก บริษัทสยามไบโอไซเอนซ์ 14 ลอต 20-28 ล้านโดส อยู่ไหน ทำไมจึงยังไม่ส่งวัคซีนให้กับรัฐบาลไทย เพราะก่อนหน้านี้ 28 เมษายน นายเจมส์ ทีก ประธานบริษัทแอสตราเซเนกา (ประเทศไทย) ได้แถลงว่าพร้อมที่จะทยอยส่งมอบวัคซีนลอตแรกที่ผลิตโดยสยามไบโอไซเอนซ์ให้แก่รัฐบาลไทย แต่จนถึงวันนี้ก็ยังไม่ได้ส่งให้รัฐบาลไทย ทำไม? วัคซีนอยู่ที่ไหน? ช่วยตอบให้คนไทยหายข้องใจหน่อยได้ไหม

รัฐบาลไทยสั่งซื้อ วัคซีนแอสตราเซเนกาครั้งแรก 26 ล้านโดส ก่อนการผลิตในราคา โดสละ 5 ดอลลาร์ ราว 158 บาท และ สั่งซื้อเพิ่มอีก 35 ล้านโดส รวมเป็น 61 ล้านโดส

ก็หวังว่า บริษัท แอสตราเซเนกา (ประเทศไทย) จะรักษาสัญญาธุรกิจที่ดี ส่งมอบวัคซีนลอตแรกที่ผลิตในไทยโดยสยามไบโอไซเอนซ์ ให้กับรัฐบาลไทยในวันนี้พรุ่งนี้ทันที วัคซีนมีอยู่แล้ว ผ่านการตรวจสอบแล้ว เพื่อกระจายไปฉีดให้คนไทยทั่วประเทศให้ทันวันที่ 7 มิถุนายน อย่าส่งออกไปให้ประเทศอื่นก่อนที่คนไทยจะได้ใช้เชียวนะ.

“ลม เปลี่ยนทิศ”