เมื่อเวลา 2 ทุ่มเศษๆของคืนวันอาทิตย์ที่ 4 กันยายนที่ผ่านมา ผมนั่งดูโทรทัศน์อยู่ที่บ้านพร้อมด้วยรีโมตคู่มือสำหรับกดเปลี่ยนช่อง ตามวิสัยของคนดูโทรทัศน์ยุคใหม่ที่มักจะชอบกดโน่นกดนี่อยู่เสมอ
ปรากฏว่ากดไปที่ช่อง 9 อสมท ซึ่งกำลังออกอากาศรายการสารคดีชุดพิเศษ “ประโยชน์สุขของแผ่นดิน” ตอน “30 ปี กปร. : สามสะพาน สามทศวรรษ” อยู่พอดี
ทำให้ทราบว่าในวันศุกร์ที่ 9 กันยายน 2554 หรืออีก 2 วันจากนี้ไป สำนักงาน กปร.ซึ่งเป็นชื่อย่อของ สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จะมีอายุครบ 30 ปี
ส่วนวลีที่ว่า “สามสะพาน...สามทศวรรษ” นั้น เป็นการสื่อให้ทราบว่า ที่ตั้งของสำนักงานแห่งนี้อยู่ข้างๆสะพานสำคัญๆถึง 3 สะพาน
เริ่มจากเมื่อแรกตั้งในเดือนกันยายน พ.ศ.2524 ในฐานะหน่วยงานหน่วยหนึ่งของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ หรือสภาพัฒน์ในยุคที่ ดร. เสนาะ อูนากูล เป็นเลขาธิการ
ดร.เสนาะมีความเห็นว่า นับตั้งแต่เสด็จขึ้นครองราชย์ พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวได้ทรงอุทิศพระองค์เพื่อพสกนิกร โดยทรงริเริ่มโครงการพัฒนาต่างๆจำนวนมาก แต่ยังขาดผู้ประสานงานให้เกิดประโยชน์เต็มที่
นอกจากนี้ ในการเสด็จเยี่ยมราษฎรในทุกๆภูมิภาค จะทรงมีพระราชดำริในการพัฒนาพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งยังขาดผู้รับผิดชอบที่นำพระราชดำริไปประสานกับหน่วยราชการต่างๆให้เกิดเป็นโครงการเพื่อประโยชน์โดยตรงของราษฎร
จึงได้มอบหมายให้ ดร. สุเมธ ตันติเวชกุล ผู้อำนวยการกองวางแผนเตรียมพร้อมด้านเศรษฐกิจ เป็นหัวหน้าหน่วยงานทดลองที่ตั้งขึ้นในสภาพัฒน์ เพื่อประสานงานในพระราชดำริอีกตำแหน่งหนึ่ง
นับเป็นจุดกำเนิดของสำนักงาน กปร.อย่างเป็นทางการครั้งแรก และโดยที่กำเนิดขึ้นในสภาพัฒน์ ซึ่งอยู่ข้างๆ สะพานขาว จึงนับได้ว่า สะพานขาว เป็นสะพานที่ 1 ตามเนื้อหาของสารคดีชุดนี้
ต่อมาเมื่อภารกิจในการสนองพระราชดำริเพิ่มขึ้น และมีโครงการต่างๆที่จะประสานมากขึ้น จึงได้มีการขอแยกส่วนจาก สภาพัฒน์ ออกไปตั้งเป็นสำนักงานระดับกรมอย่างถาวรขึ้นในสำนักนายกรัฐมนตรี
ได้ส่วนหนึ่งของอาคาร โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ซึ่งย้ายไปเขาชะโงก และมอบอาคารเดิมให้แก่สำนักนายกรัฐมนตรีเป็นที่ตั้งของ สำนักงาน กปร. ...จึงเป็นที่มาของสะพานที่ 2 ได้แก่ สะพานมัฆวานรังสรรค์
บัดนี้สำนักงาน กปร.จะได้ที่ตั้ง ซึ่งน่าจะเป็นแหล่งสุดท้ายโดยไม่โยกย้ายไปไหนอีกแล้ว ที่บริเวณเชิง สะพานพระราม 8 ด้านฝั่งธนบุรี
จะเปิดเป็นสำนักงานถาวรของสำนักงานโครงการอันเนื่องจากพระราชดำริอย่างเป็นทางการในวันศุกร์ที่ 9 กันยายน 2554 ดังที่ผมเกริ่นไว้
โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินไปทรงเปิดอาคารและทรงเปิดนิทรรศการผลสำเร็จของโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ในเวลา 15.30 น.
เป็นอันว่าครบ 3 สะพานเรียบร้อย...ด้วยประการฉะนี้
หลังจากชมสารคดีชุดนี้จบแล้ว ผมก็ถือโอกาสหาข้อมูลเพิ่มเติมไปที่ฝ่ายประชาสัมพันธ์ของสำนักงาน กปร. ทำให้ทราบว่าด้วยการสนับสนุนของสำนักงานงบประมาณ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้จัดทำสารคดีพิเศษออกอากาศในเวลา 20.20 น. วันอาทิตย์มาหลายเดือนแล้ว
โดยนำโครงการในพระราชดำริสำคัญๆมาจัดทำเป็นตอนๆ มอบให้ดาราที่ประชาชนรู้จักดีเป็นพิธีกร หรือผู้แนะนำโครงการต่างๆ
เช่นชุด “ห้วยมงคล ประตูสู่การพัฒนา” ก็ได้ลีโอ พุฒ เป็นพิธีกร...ชุด “ครูของแผ่นดิน” ได้ น้องทราย เป็นพิธีกร และชุด “โรงหมอเคลื่อนที่” ก็ได้น้องนุ่นเป็นพิธีกร ฯลฯ หรืออย่างชุด “สามสะพานสามทศวรรษ” ที่ผมเพิ่งจะมีโอกาสดู ก็มี กบ ทรงสิทธิ์ เป็นผู้นำเสนอ
ยังเข้าคิวรออีกหลายๆโครงการครับ...และจะจบลงในวันที่ 10 มิถุนายน 2555 หรือปีหน้า ด้วยสารคดีชุดส่งท้าย “ชัยชนะแห่งการพัฒนา”
ผมจึงถือโอกาสเชิญชวนท่านผู้อ่านทั้งหลายโปรดติดตามดูชมทุกๆ 2 ทุ่ม 20 นาที วันอาทิตย์ ทางช่อง 9 อสมท ด้วย
ดูแล้วจะเกิดความชื่นชมโสมนัสและปีติใจอย่างหาที่สุดมิได้ที่ได้เกิดมาเป็นคนไทยภายใต้พระบรมโพธิสมภารของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน
4,100 โครงการทั่วพระราชอาณาจักรไทย เหนือ ใต้ อีสาน ภาคกลาง และกรุงเทพมหานคร ล้วนนำมาซึ่งความผาสุกร่มเย็น และการมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของพสกนิกรทุกหมู่เหล่า
นับเป็น “พระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม” ที่จะจารึกอยู่ในดวงใจมหาชนชาวไทยตราบกาลนิรันดร์.
...
“ซูม”