เมื่อเร็วๆนี้ มูลนิธิมวลมหาประชาชนเพื่อการปฏิรูปประเทศไทย (มปท.) ได้จัดเสวนาเรื่อง “การกระจายอำนาจ” มีนักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญเข้าร่วมหลายคน นายพงศ์โพยม วาศภูติ อดีตปลัดกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า นักการเมืองที่ชนะเลือกตั้งเข้ามา แทนที่จะกระจายอำนาจกลับหวงอำนาจ เพราะเสียดายงบประมาณที่ต้องกระจายออกไป ทำให้ประชาชนอ่อนแอ
ในเวทีการเสวนาเดียวกัน ศ.จรัส สุวรรณมาลา กล่าวว่า ประเทศไทยเป็นรัฐรวมศูนย์อำนาจที่เข้มข้น เป็นต้นเหตุให้การบริหารของรัฐล้มเหลว เกิดวงจรอุบาทว์ เพราะเงินมากองอยู่ที่ส่วนกลาง ไม่ยอมปล่อยมาถึงประชาชน หากไม่มีการแก้ไขเรื่องการกระจายอำนาจ ประเทศไทยจะไม่ก้าวหน้า หลายจังหวัดเป็นเมืองใหญ่ แต่ไม่สามารถพัฒนาไปได้เพราะต้องรอส่วนกลาง
ศาสตราจารย์จรัสเสนอให้ยกฐานจังหวัด เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ แบ่งเขตการปกครองเป็นเทศบาล ให้จังหวัดและเทศบาลจัดระบบงบประมาณกันเอง ผู้ว่าราชการจังหวัดต้องเป็นนักบริหารมืออาชีพ ในช่วงแรกให้ใช้วิธีสรรหาและแต่งตั้งก่อน เพื่อวางรากฐานการบริหารให้เป็นระบบและเข้มแข็ง จากนั้นจึงให้ผู้ว่าฯมาจากการเลือกตั้ง มีวาระ 4 ปี
ประเทศประชาธิปไตยส่วนใหญ่ แบ่งการปกครองออกเป็น 2 ระดับ ได้แก่ การปกครองส่วนกลาง และส่วนท้องถิ่น แต่ประเทศไทยแบ่งเป็น 3 ระดับ โดยเพิ่มการปกครองส่วนภูมิภาคเข้ามาด้วย ส่วนภูมิภาคปกครองโดยข้าราชการ ซึ่งส่วนกลางเป็นผู้แต่งตั้ง เช่น ผู้ว่าราชการจังหวัดและหัวหน้าส่วนราชการอื่นๆ และส่วนภูมิภาคมีอำนาจกำกับดูแลส่วนท้องถิ่น
ประเทศไทยจึงกลายเป็นรัฐรวม ศูนย์อย่างเข้มข้น ตามคำกล่าวของนักวิชาการเพราะส่วนกลางมีอำนาจควบคุมทั้งหมด ทั้งการปกครองส่วนภูมิภาคและส่วนท้องถิ่น อดีตปลัดกระทรวงมหาดไทยผู้ร่วมเสวนา กล่าวว่ามีงบอุดหนุนพิเศษประมาณ 2.8 หมื่นล้านบาท สำหรับส่วนท้องถิ่น งบนี้มี “เงินทอน” ค่อนข้างมาก จึงอาจเป็นสาเหตุให้นักการเมืองไม่ยอมกระจายอำนาจ
...
ทุกครั้งที่พูดถึงการปฏิรูปการปกครองประเทศ จะต้องมีเสียงเรียกร้องให้กระจายอำนาจ แต่ส่วนใหญ่เป็นเสียงเรียกร้องจากนักวิชาการ และนักการเมืองบางส่วน แต่ไม่เคยมีการกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นอย่างแท้จริง เป็นแค่กระจายอำนาจสู่ข้าราชการในส่วนภูมิภาค การกระจายอำนาจจะสำเร็จได้ ต้องมีพรรคการเมืองเป็นเจ้าภาพ พรรคไหนจะรับเป็นเจ้าภาพ
พรรครวมพลังประชาชาติไทยจะรับเป็นเจ้าภาพหรือไม่ ถ้ารับเป็นเจ้าภาพจะต้องรณรงค์ส่งเสริมการกระจายอำนาจ ในการหาเสียงเลือกตั้งคราวหน้า โดยถือเป็นนโยบายสำคัญของพรรค สาเหตุสำคัญที่รวมศูนย์อำนาจ เพราะการหวงอำนาจ และอ้างว่าประชาชนยังไม่พร้อมที่จะปกครองตนเอง คือการปกครองของประชาชน โดยประชาชนและเพื่อประชาชนที่แท้.