สหกรณ์การเกษตรบางเหรียง จำกัด ต.บางเหรียง อ.ควนเนียง จ.สงขลา ถือเป็นอีกสหกรณ์ที่ประสบความสำเร็จในการแก้หนี้แก้จนให้สมาชิก ทำให้วันนี้สมาชิกปลดหนี้ได้แทบทั้งหมด สอดคล้องกับนโยบายนายวิศิษฐ์ ศรีสุวรรณ์ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ ที่ต้องการให้สมาชิกปลดหนี้สิน มีชีวิตความเป็นอยู่ คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
“สมาชิกมักมีปัญหาติดหนี้สินกับทั้งสหกรณ์ หรือสถาบันการเงินค่อนข้างมาก จากการปลูกพืชเชิงเดี่ยว ทั้งปาล์ม ยางพารา ที่ราคาขึ้นลงไม่แน่นอน 3 ปีที่แล้วสหกรณ์จึงมีแนวคิดปล่อยกู้ดอกเบี้ยต่ำ ส่งเสริมสมาชิกปลูกผักระยะสั้น เพื่อนำเงินมาปลดหนี้กับสหกรณ์ โดยสมาชิกที่เข้าร่วมโครงการฯ จะปล่อยเงินกู้ให้รายละไม่เกิน 10,000 บาท อัตราดอกเบี้ยถูกมากแค่ร้อยละ 3.50 บาทต่อปี สมาชิกส่วนใหญ่เลือกที่จะปลูกพืชผักที่มีอายุเก็บเกี่ยวเร็ว ส่งขายให้กับตลาดในพื้นที่ บางส่วนมีพ่อค้าแม่ขายมารับถึงที่ ขณะที่บางส่วนส่งขายตลาดนัดเกษตรอินทรีย์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ทุกสัปดาห์”
นายสุทิน แก้วมณี หนึ่งในสมาชิกกว่า 800 รายของสหกรณ์การเกษตรบางเหรียง จำกัด ที่ยึดอาชีพปลูกพืชผักระยะสั้นมาอย่างยาวนาน โดยปลูกผักสลับกันไปบนเนื้อที่ 5 ไร่ อาทิ ต้นหอม ผักชีฝรั่ง ผักกาดหอม แมงลัก มะเขือ พริก และอื่นๆ ขึ้นอยู่กับความต้องการของตลาด บอกถึงที่มาของโครงการปลดหนี้สมาชิกสหกรณ์ ที่สหกรณ์แห่งนี้ทำจนประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี
...
สมาชิกสหกรณ์การเกษตรบางเหรียงผู้นี้กล่าวว่า ยึดอาชีพปลูกผักมานาน เพราะมองว่าผักสวนครัวทุกบ้านต้องกินต้องใช้ ช่วงก่อนยังไม่มีโครงการต้องออกเองทุกอย่าง กู้ก็ต้องกู้ในอัตราดอกเบี้ยที่หน่วยงานนั้นๆกำหนด บางครั้งก็ขาดทุน ไม่ก็กำไรน้อย จากค่าปุ๋ย ค่ายา จึงเป็นหนี้สหกรณ์จำนวนหนึ่ง
กระทั่งเข้าร่วมโครงการ จากเงินดอกเบี้ยที่ต่ำ ทำให้มีเงินมาหมุนใช้หนี้สหกรณ์ได้ บวกกับประสบการณ์ที่เดิมปลูกต้นหอมและพริก แต่สู้ราคาค่าปุ๋ยค่ายาแพงขึ้นทุกวันไม่ไหว เลยเปลี่ยนมาปลูกผักชีฝรั่ง ผักกาดหอม และแมงลัก แบบระบบอินทรีย์ ผลปรากฏว่าได้ราคาดีกว่า ที่สำคัญมีแม่ค้ามารับซื้อถึงที่ อย่างผักชีตอนนี้ กก.ละ 30 บาท แมงลัก กก.ละ 60 บาท พร้อมไปกับวางแผนการปลูกล่วงหน้าตามความต้องการของตลาด ณ ห้วงเวลานั้นๆ และปลูกสลับกันไปเรื่อยๆ ทำให้มีผลผลิตออกมาสู่ตลาดเกือบทุกวัน และโรคแมลงรบกวนน้อย ที่สำคัญการปลูกพืชสลับกันไป ดินจะดีกว่าปลูกพืชซ้ำในที่เดิมๆ
“คงไม่เปลี่ยนไปปลูกพืชอื่นแล้ว เพราะไม่ถนัด เนื่องจากเราปลูกพืชผักมานาน จนรู้ว่าผักอะไรมีปัญหาโรคแมลงอะไรบ้าง ควรปลูกตอนไหน ราคาช่วงไหนดีเป็นที่ต้องการของตลาดมาก ยอมรับว่าครอบครัวมีวันนี้ได้ก็เพราะสหกรณ์เข้ามาช่วยเหลือดูแลทุกอย่าง ตั้งแต่เงินทุน รายละ 10,000 บาท และดอกเบี้ยที่ถูกมาก ซึ่งอาชีพปลูกพืชผักระยะสั้น 30-45 วัน วงเงินแค่นี้ก็เพียงพอกับการใช้หมุนเวียนเป็นทุนได้แล้ว ช่วงแรกๆ อาจหมดไปกับการลงทุนวัสดุอุปกรณ์การปลูก กำไรอาจน้อยหน่อย แต่ต่อไปก็กำไรเต็มๆ เพราะวัสดุอุปกรณ์ใช้ได้อีกนาน”
สำหรับปัญหาในการปลูกพืชผัก หนีไม่พ้นเรื่องของภูมิอากาศ ภัยธรรมชาติ น้ำท่วม น้ำแล้งในบางช่วง ทำให้ผลผลิตเสียหาย ส่วนเรื่องของการตลาด ตอนทำใหม่ๆ มีปัญหาพอสมควร เพราะเกษตรกรเป็นคนปลูก แต่ทำตลาดไม่เป็น ขณะที่สหกรณ์ก็ส่งเสริมให้ปลูกอย่างเดียว แต่ใช้เวลาไม่นานจะหาตลาดเป็น เนื่องจากสภาพการณ์บังคับ ขณะเดียวกันเมื่อพ่อค้าแม่ขายรู้ว่าเรามีผลผลิตที่เขาต้องการ จะมารับซื้อถึงหน้าสวน ขณะที่ตลาดเกษตรอินทรีย์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ที่เปิดให้ขายทุกสัปดาห์ ก็เป็นอีกที่ในการระบายสินค้า
นอกจากพืชผักสวนครัวต่างๆที่สมาชิกปลูกแล้ว ยังมีไฮไลต์ของ ต.บางเหรียง อีกอย่างคือ “บรอกโคลี” ผักที่เติบโตได้ดีในพื้นที่ ส่วนพื้นที่อื่นปลูกไม่ได้ หรือปลูกได้แต่คุณภาพสู้บรอกโคลีบางเหรียงไม่ได้ คาดว่าน่าจะเป็นเพราะดิน ทำให้สมาชิกปลูกกันค่อนข้างเยอะ สหกรณ์จึงได้ร่วมกับเทศบาลจัดงานวันกินผักเป็นประจำทุกปีในช่วงเดือนกุมภาพันธ์.
กรวัฒน์ วีนิล