“ต้นย่านตาขาว” สมุนไพรมากสรรพคุณของ อ.ย่านตาขาว จ.ตรัง ในอดีตหมอพื้นบ้านนำมาทำเป็นตำรายาช่วยรักษาสารพัดโรค ปัจจุบันมีการ นำมาตากแห้งทำเป็นชาพร้อมดื่ม เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายยิ่งขึ้น
โดยที่ห้องสมุดประชาชนเฉลิมราชกุมารี อ.ย่านตาขาว มีการแบ่งพื้นที่เล็กๆข้างห้องสมุดไว้เป็นที่ปลูกต้นย่านตาขาวให้ผู้สนใจเข้ามาศึกษา เป็นแหล่งเรียนรู้พืชสมุนไพรท้องถิ่น
นางอนงค์ จอมทอง เจ้าหน้าที่ห้องสมุด เผยว่า ต้นย่านตาขาวพบมาก ในพื้นที่ อ.ย่านตาขาว หลายคนไม่ทราบว่าสมุนไพรต้นย่านตาขาวเป็นที่มาของชื่ออำเภอย่านตาขาว
ลักษณะเป็นพืชเถาไม้เลื้อยชนิดหนึ่ง ใบเป็นใบประกอบแบบขนนกออกเรียงสลับกัน มีใบย่อย 5-9 ใบ เป็นรูปวงรี กิ่งแตกเถายืดยาว เปลือกเถาเรียบและเหนียว สีน้ำตาลเข้มอมดำ หรือแดง
มีสรรพคุณแก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย แก้กระษัย ช่วยให้เจริญอาหาร ลดอาการอักเสบจากการปวดตามร่างกาย มีฤทธิ์ในการเพิ่มภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย มีประโยชน์ต่อผู้ป่วยภูมิคุ้มกันบกพร่อง และผู้เป็นภูมิแพ้อื่นๆ
ต้นย่านตาขาวสามารถนำมาทำเป็นชาได้ โดยนำกิ่งใบแก่พอดีและเถามาล้างทำความสะอาด ก่อนนำไปตากแดด 3-4 วัน ต้องคอยกลับด้านให้ใบได้รับแสงแดดอย่างทั่วถึง เมื่อแห้งสนิทต้องรอให้เย็นแล้วนำมาบรรจุ ขวดแก้ว หรือซอง
ส่วนการชงชาย่านตาขาวทำได้ 2 วิธี คือ ต้มกับน้ำเปล่าจนเดือดก็สามารถ นำมาดื่มได้เลย หรือนำใบชาต้นย่านตาขาวไปแช่ในน้ำร้อนจัดๆได้เหมือนกัน คนที่ติดหวานสามารถเติมน้ำตาล หรือน้ำผึ้งได้ตามความชอบ
ชาต้นย่านตาขาวจะมีความหอมมาก รสสัมผัสละมุน กลมกล่อม ลื่นคอ ไม่ฝาด ไม่ขม ไม่เฝื่อน ดื่มแล้วรู้สึกสดชื่น ช่วยให้ร่างกายกระปรี้กระเปร่า ดีต่อสุขภาพ
ตอนนี้มีประชาชนสนใจเข้ามาเรียนรู้สมุนไพรต้นย่านตาข่าวและติดต่อ ขอซื้อนำไปชงดื่มเอง หรือนำไปเป็นของฝาก ขายในราคาซองละ 20 บาท
...
การปลูกต้นย่านตาขาวนอกจากช่วยอนุรักษ์สมุนไพรให้อยู่คู่ท้องถิ่นแล้วยังมีรายได้นำไปพัฒนาห้องสมุดอีกด้วย.
มนตรี สังขาว