เพาะเห็ดนางฟ้า ใครว่าทำได้ง่าย ต้องลงมือทำเองถึงจะรู้ ต่อให้ใช้ก้อนถุงเชื้อเห็ดดีแค่ไหนมีหลายๆครั้งเห็ดไม่ยอมออกดอก หรือถ้ามีก็เก็บเห็ดได้ไม่มาก ไม่กี่รอบ...การเพาะเห็ดให้ได้ผลผลิตดี ปัจจัยสำคัญไม่ใช่อยู่ที่ก้อนเห็ดอย่างเดียว น้ำความชื้น อุณหภูมิ ต้องเหมาะสม
ด้วยเหตุนี้ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย จ.สงขลา จึงคิดประดิษฐ์ตู้เพาะเห็ดและชุดไมโครคอนโทรลเลอร์ ควบคุมอุณหภูมิ
“ช่วงราคายางตกเลยหาทางให้ชาวบ้านมีรายได้เสริม จึงมองไปที่การเพาะเห็ดนางฟ้าซึ่งตลาดมีความต้องการมาก และใช้เวลาไม่นานชาวบ้านสามารถเก็บไปขายได้ คิดค้นปรับระบบมาเรื่อย ตั้งแต่ใช้โอ่ง กระทั่งมาจบที่ตู้เพาะเห็ดทำจากอะลูมิเนียม”
อ.พิทักษ์ สถิตวรรธนะ เผยว่า การเพาะเห็ดนางฟ้าให้ผลผลิตมาก ปัจจัยสำคัญคืออุณหภูมิในก้อนถุงเห็ดกับการวางเรียง รองลงมาคือการสเปรย์น้ำให้เหมาะสม ไม่ปล่อยให้ชื้นหรือแห้งจนเกินไป หากให้ชาวบ้านใช้แค่ตัววัดอุณหภูมิ ต้องเดินบ่อยๆ นอกจากเสียเวลา บางครั้งยังให้น้ำช้าหรือให้มากเกินไป
...
“จึงนำชุดไมโครคอนโทรลเลอร์ควบคุมอุณหภูมิที่ผลิตในไทย มาใช้วัดอุณหภูมิการเพาะเห็ดนางฟ้านางรม เห็ดนางนวล เห็ดเป๋าฮื้อ เห็ดภูฐาน และเห็ดหลินจือ แล้วเขียนโปรแกรมขึ้นมาตรวจวัดอุณหภูมิ และให้น้ำแบบอัตโนมัติ”
อ.พิทักษ์ เล่าว่า การออกแบบครั้งแรกใช้ตุ่มเพาะเห็ด แต่เนื่องจากมีปัญหาต้องคอยเปิดให้อากาศระบายได้ เลยต้องออกแบบใหม่...เป็นตู้เห็ดทำจากอะลูมิเนียม ไม่เกิดสนิม ผนังทุกด้านใช้แผ่นฉนวนกันความร้อน ด้านบนมีช่องระบายอากาศทั้ง 4 ด้าน มีขนาดกว้าง 80 ซม. ยาว 80 ซม. สูง 100 ซม. เหมาะกับผู้ที่มีพื้นที่อาศัยจำกัด ต้องการเพาะเห็ดไว้กินในครัวเรือน
ส่วนวิธีการใช้งาน หลังเรียงถุงเห็ดเป็นรูปตัว U จำนวน 130-140 ถุงเข้าตู้เรียบร้อยแล้ว ให้นำสายวัดไมโครคอนโทรลเลอร์วางใต้ถุงเห็ดชั้นบนสุดใช้เพียงตัวเดียว เพื่อวัดอุณหภูมิในกองเห็ดว่ามีความร้อนแค่ไหน หากอุณหภูมิเกิน 32ํ C ระบบสั่งงานให้ปั๊มดึงน้ำจากถังพักสเปรย์น้ำในตู้ทันที โดยไม่ต้องมีคนมากดปุ่มสั่งงานแต่อย่างใด
และเมื่อสเปรย์น้ำได้อุณหภูมิที่เหมาะสม ระบบจะหยุดให้เอง แต่จะมีน้ำหลงเหลือค้างอยู่ในระบบท่อ บวกกับละอองเห็ดในตู้ จะทำให้เกิดกลิ่นอับ อ.พิทักษ์ แนะวิธีแก้ปัญหา หลังเก็บเห็ดครั้งแรกหมดให้ใส่น้ำอีเอ็ม และสารสกัดสมุนไพรจากธรรมชาติลงในบ่อพักน้ำ นอกจากจะแก้ปัญหาเรื่องกลิ่นได้แล้ว ยังช่วยแก้ปัญหามด แมลง เข้าไปแทะกัดถุงก้อนเห็ดได้ด้วย
สนใจตู้เพาะเห็ดอัตโนมัติ คว้ารางวัลชนะเลิศอันดับ 1 สิ่งประดิษฐ์คิดค้นทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ประจำปี 2560 จากกระทรวงวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ติดต่อได้ที่ 08-9738-6158.
เพ็ญพิชญา เตียว
...