“เคหะขอนแก่น” ชุมชนต้นแบบ ทำขยะไร้ค่าสู่ชิ้นงานที่สวยงาม

(ภาพ) นางอุรา ปราบมนตรี ประธานชุมชนการเคหะขอนแก่น และ นายสมพงษ์ ศรีสุวรรณ พร้อมผู้สูงอายุที่เป็นสมาชิกชุมชนต้นแบบ โชว์ผลงาน.

ชุมชนการเคหะขอนแก่นถือเป็นชุมชนต้นแบบ ที่คนในชุมชนร่วมกับเทศบาลนครขอนแก่นและการเคหะแห่งชาติ ได้มีการรวมกลุ่มกันของผู้สูงอายุและผู้พิการ ปัจจุบันมีสมาชิกนับร้อยคน ในทุกๆวันสมาชิกจะมาร่วมกิจกรรมต่างๆตามที่ชุมชนกำหนด

โดยนำความถนัดของแต่ละคนมาถ่ายทอดและต่อยอดองค์ความรู้ให้กับสมาชิกได้ร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ร่วมกันรังสรรค์ผลงาน จนวันนี้ชุมชนเคหะขอนแก่นมีผลผลิตจากฝีมือผู้สูงอายุและผู้พิการเป็นที่ยอมรับของผู้พบเห็น โดยเฉพาะ ผลิตภัณฑ์เปเปอร์มาเช่ ที่บรรดาคุณลุง คุณป้า ช่วยกันทำขึ้นและนำมาจำหน่ายในราคาที่ไม่แพง

นางอุรา ปราบมนตรี ประธานชุมชนการเคหะขอนแก่น กล่าวว่า การรวมกลุ่มของผู้สูงอายุและผู้พิการที่ชุมชนแห่งนี้ก้าวเข้าสู่ปีที่ 9 แล้ว ได้ดำเนินการในกิจกรรมต่างๆร่วมกัน ตามแผนการดำเนินงานของเทศบาลและการเคหะแห่งชาติ รวมไปถึงหน่วยงานต่างๆที่ได้ประสานการดำเนินงานร่วมกัน

สิ่งที่ได้รับความสนใจคือการนำเอาภูมิปัญญาและฝีมือของคนในชุมชน ด้วยการนำขยะรีไซเคิลและขยะไร้ค่ามาทำเป็นสิ่งของมีค่า ผสานกับแนวคิดร่วมสมัย กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้งานได้ ไม่ว่าจะเป็นกระถางดอกไม้ แจกัน โต๊ะ เก้าอี้ ชุดรับแขก หรือแม้กระทั่งสัญลักษณ์ขอนไม้ขอนแก่น

“วันนี้ ผลิตภัณฑ์เปเปอร์มาเช่ จากฝีมือของผู้สูงอายุและผู้พิการในชุมชนกำลังเป็นที่ต้องการของตลาดอย่างมาก ทุกวันเสาร์ที่ถนนคนเดินขอนแก่น ทุกคนจะเห็นคุณลุง คุณป้ามาออกบูธวางจำหน่ายผลิตภัณฑ์ชุมชน ควบคู่กับการสอนวิชาเปเปอร์มาเช่ให้กับผู้สนใจ” นางอุรา กล่าว

นางอุรา ยังกล่าวอีกว่า วัตถุดิบที่นำมาผลิตชิ้นงาน ไม่ว่าจะเป็นกระดาษหนังสือพิมพ์ ขวดน้ำดื่ม เศษท่อประปา ขวดนมพลาสติก กระป๋อง แก้วน้ำที่ไม่ใช้แล้ว หรือแม้กระทั่งแผ่นไม้อัดส่วนใหญ่ก็หาได้จากในชุมชนทั้งสิ้น

เมื่อได้วัตถุดิบต่างๆมาครบก็จะนัดรวมตัวกันผลิตผลงานเพื่อวางจำหน่าย ซึ่งขั้นตอนของการทำนั้นจะมอบหมายให้ผู้สูงอายุและผู้พิการทำตามความถนัดและรับผิดชอบการทำในแต่ละขั้นตอน ตั้งแต่การเตรียมกระดาษและแช่น้ำ การปั่น การขึ้นแบบ การตัดแต่งส่วนประกอบตามที่ต้องการ

ขั้นตอนการทำไม่มีอะไรซับซ้อน ยกตัวอย่างเช่น การทำแจกันดอกไม้เปเปอร์มาเช่ เริ่มจากการตัดกระดาษหนังสือพิมพ์เป็นชิ้นเล็กๆ นำไปแช่น้ำให้เปื่อยยุ่ย แล้วปั่นให้เป็นเนื้อเดียวกัน ผสมกาวลาเท็กซ์นำไปขึ้นรูปตามความต้องการจากวัสดุที่หาได้ทั่วไป เช่น แก้วกาแฟใช้แล้ว, กระป๋อง หรือขวดนม

จากนั้นนำไปตากแดดจนแห้งสนิท แล้วนำกระดาษมาแปะทับอีกชั้นก่อนจะลงลาย ส่วนใหญ่แจกันของชุมชนจะเป็นแบบขอนไม้เพื่อสื่อถึงความเป็นคนขอนแก่น จำหน่ายในราคาเริ่มต้นเพียงชิ้นละ 40 บาท

ด้าน นายสมพงษ์ ศรีสุวรรณ อายุ 71 ปี เรียนจบช่างก่อสร้าง ทำงานรับเหมาก่อสร้างมาทั้งชีวิต กระทั่งเมื่อ 5-6 ปี ก่อน ป่วยเป็นอัมพฤกษ์ ตอนนั้นในใจคิดว่าหมดกันแล้วชีวิตนี้ อ่านหนังสือเก่าๆพบการทำ “เปเปอร์มาเช่” มาจุดประกายชีวิต

จากนั้นจึงเริ่มหาวัสดุ ขยะในชุมชนมาลองทำแจกัน กระถาง ต้นไม้อยู่ประมาณ 1 เดือน กระทั่งสำเร็จ ประธานชุมชนจึงได้รวมกลุ่มกันของคนในชุมชน โดยเฉพาะผู้สูงอายุและคนวัยเกษียณ คนพิการ ใครมีไอเดียอะไรก็มาพูดคุยกันเพื่อสร้างสรรค์ผลงานออกมา นำไปออกบูธจำหน่าย สร้างรายได้ให้กับครอบครัว

นายธีระศักดิ์ ฑีฆายุพันธ์ นายกเทศมนตรีนครขอนแก่น กล่าวว่า ผลิตภัณฑ์จากฝีมือผู้สูงอายุและคนพิการของชุมชนเคหะกำลังได้รับความนิยม ที่มาแรงในขณะนี้คือ ชุดรับแขกและชุดโต๊ะเก้าอี้ ผลิตจากขวดน้ำดื่ม ท่อประปา และแผ่นไม้ รองรับน้ำหนักได้ถึง 90 กก. และกำลังได้รับความสนใจจากผู้พบเห็น

ทำให้ชุมชนต้องมีการรวมกลุ่มกันแทบทุกวัน ผลิตชิ้นงานเพื่อส่งจำหน่ายตามความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งก็สามารถสร้างรอยยิ้ม เสียงหัวเราะให้กับผู้สูงอายุและผู้พิการได้ ทุกคนมีความรู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่า ไม่เป็นภาระของลูก

ทุกคนได้ร่วมกันทำกิจกรรมตามความถนัด ผสานกับการนำความรู้และเทคนิคโบราณที่มีอยู่คู่กับผู้สูงอายุมาถ่ายทอดผสมผสานกันระหว่างของเก่าและของใหม่ ทำให้การดำเนินงานในการดูแลผู้สูงอายุของชุมชนเคหะแห่งนี้เป็นต้นแบบที่ทุกหน่วยงานล้วนต้องการเข้ามาศึกษาและถอดบทเรียนนำกลับไปปรับใช้ในพื้นที่ของตนเอง

“ผู้สูงอายุและคนพิการในเขตเทศบาลนครขอนแก่นทุกท่านเป็นบุคคลที่มีคุณค่า เป็นบุคคลที่เทศบาลเอาใจใส่และดูแลอย่างเต็มที่ที่สุด ขณะเดียวกัน เทศบาลยังได้ตั้งกองทุนตั้งตัว เพื่อให้คนเหล่านี้ได้เข้าถึงแหล่งเงินทุนนำไปต่อยอดในการดำรงชีวิต” นายธีระศักดิ์ กล่าวอย่างภาคภูมิใจ

นายธีระศักดิ์ย้ำอีกว่า ขอเพียงมีแนวทางที่ชัดเจน มีเป้าหมายที่เด่นชัด สอดรับกับการสร้างองค์ความรู้และต่อยอดผลงาน เทศบาล ก็พร้อมจะเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่อย่างเท่าเทียมและทั่วถึงครบทุกชุมชน

หากมองเป็นต้นแบบแล้ว ผู้สูงอายุยังทำอะไรได้อีกมากมาย.

นัสฐริกา คำซาว