เกษตรกรหนุ่มใหญ่ผู้เลี้ยงวัวควายพื้นบ้านที่ จ.แพร่ มีความสนใจอาชีพโบราณ คือการทำ “ฮอกไม้” หรือ กระดิ่งวัว-ควาย โดยใช้เวลาตอนว่างจากการดูแลสัตว์เลี้ยง ทำออกขายรายได้งาม อันละ 500 บาท โดยฮอกไม้เป็นที่สนใจของคนเลี้ยง ซื้อไปห้อยที่คอวัวควายอีกด้วย                 

ผู้สื่อข่าวลงพื้นที่ จ.แพร่ ไปพบกับหนุ่มใหญ่บ้านท่าขวัญ ที่สืบสานอาชีพโบราณนั่น คือ ทำฮอก (เกราะ,กระดิ่ง) วัว-ควาย จากไม้ โดยทำใช้เอง รวมถึงรับซ่อม สั่งทำเพื่อจำหน่าย ซึ่งการทำ “ฮอกไม้” เป็นอาชีพโบราณที่ปัจจุบันหาชมได้ยาก เพราะหมดยุคเลี้ยงวัวเลี้ยงควาย และสมัยใหม่ใช้เป็นแบบเหล็กแทน แต่ปัจจุบันกลับมีกลุ่มคนเลี้ยงแบบอนุรักษ์ หันมาสนใจเลี้ยงวัว-ควายมากขึ้น จึงอยากใช้ “ฮอกไม้” มาห้อยที่คอของวัว-ควายที่เลี้ยง ให้เป็นแบบสมัยโบราณมากขึ้น

นายอักษรณรงค์ ปงลังกา หรือ สล่าเก้ง อายุ 43 ปี ชาวบ้าน ม.3 บ้านท่าขวัญ ต.ท่าข้าม อ.เมือง จ.แพร่ เกษตรกรเลี้ยงควายพันธุ์พื้นบ้าน และช่างงานหัตถกรรมพื้นบ้าน ประเภทเครื่องดนตรี เครื่องมือเครื่องใช้งานไม้ และรับทำพิธีกรรมหมอพื้นบ้าน เป็นคนที่สนใจในเรื่องการอนุรักษ์เครื่องมือเครื่องใช้พื้นบ้าน ได้ฝึกการทำงานไม้ทุกรูปแบบ โดยเฉพาะงานที่หาคนทำยาก เช่น งานทำหีบศพ ปราสาทศพ เมรุลอยศพพระสงฆ์ เครื่องดนตรี และการทำกระดิ่ง หรือฮอกวัว ฮอกควาย

...

โดยเฉพาะ การทำฮอกไม้ หรือกระดิ่งวัว-ควาย ซึ่งการทำฮอก หรือกระดิ่ง มีมาแต่โบราณ จนเริ่มมีการอนุรักษ์ทำให้เป็นการสะสม เสียงดังของฮอกวัว-ควาย เป็นเสน่ห์ ของวิถีชนบท การเลี้ยงวัว-ควาย ปล่อยป่า หรือการเลี้ยงในไร่ทุ่งยังคงมีอยู่ เสียงฮอก เป็นการบ่งบอกถึงทิศทางการเคลื่อนตัวของฝูงวัว-ควาย โดยเฉพาะวัวตัวเมีย กระดิ่ง หรือ ฮอกที่ห้อยคอ เสียงจะแตกต่างจากวัวในฝูง เพื่อให้ลูกวัวและวัวในฝูงจำเสียงกันได้ว่าไปในทิศทางใด คนเลี้ยง หรือคนดูแลฝูงวัว จะตามเสียงจากการได้ยินเสียงฮอกดังขึ้น 

นายอักษรณรงค์ กล่าวต่อว่า ตนเองได้ให้ความสนใจเรื่องการทำ “ฮอก” หรือ กระดิ่ง วัว-ควาย เป็นพิเศษ พยายามศึกษาและลงมือทำ เนื่องจากตนเองก็มีฝูงควายที่ต้องดูแลกว่าร้อยตัว เลี้ยงปล่อยป่า จึงต้องทำฮอก หรือกระดิ่ง ห้อยคอควาย โดยเริ่มจากทำใช้เอง เริ่มพัฒนาฝีมือจนเป็นอาชีพเสริม โดยใช้เวลาว่างในช่วงเช้าที่ยังไม่ปล่อยควาย มานั่งทำไปเรื่อยๆ จากนั้นเมื่อมีพรรคพวก หรือมีคนมาเห็น ชอบก็เอาไม้มาทำบ้าง สั่งทำบ้าง จนสามารถสร้างรายได้อันละ 500 บาทเลยทีเดียว 

...

อาชีพการทำฮอกไม้ นับว่าเป็นภูมิปัญญาวิถีชีวิตที่สืบกันมารุ่นต่อรุ่น โดย สล่าเก้ง ก็เปิดรับทำฮอกวัว ฮอกควาย และงานซ่อม หลากหลายรูปแบบ ตามประเภทการใช้งาน และพร้อมยินดีฝึกสอนให้กับผู้ที่สนใจ สามารถติดต่อสั่งทำ ฮอก กระดิ่งวัว-ควาย ได้ที่หมายเลข 08-4804-1035 ได้เลย.