อาหารเมืองจันท์นอกจากแกงหมูใบชะมวง ยังมีอีกหนึ่งเมนู คือ ต้มยำไก่กระวาน ที่นำเนื้อไก่มาปรุงกับพืชสมุนไพรรสชาติเผ็ดร้อน และหอมของหน่อกระวาน ทำให้อาหารอร่อยยิ่งขึ้น กลายเป็นของขึ้นชื่อของ อ.สอยดาว ขายกันในตลาด 3 หน่อ 20 บาท...
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ของดีเมืองจันท์ ที่ใครผ่านไปมาจันทบุรีต้องแวะซื้อ กระวาน พบขึ้นอยู่ตามป่าที่มีความชื้นสูงและมีไม้ใหญ่ปกคลุม เช่น แถบเขาสอยดาว จ.จันทบุรี โดยเฉพาะกระวานจากเขต อ.สอยดาว จ.จันทบุรี จะมีคุณภาพดีที่สุดในประเทศไทย นอกจากนี้ก็มีที่ บ้านปากทวาร อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ด้วย
สำหรับกระวานเมืองจันท์ จะมีจุดเด่นที่กลิ่นหอมจัด ชาวบ้านใช้หน่อหั่นใส่ในแกงป่า ผัดเผ็ดหมูป่า ผัดเผ็ดกบและเนื้อสัตว์ได้อีกหลายชนิด เพิ่มรสซ่า เผ็ดร้อน และกลิ่นหอม โดยเฉพาะเมนูตามร้านอาหารในเขต อ.สอยดาว จ.จันทบุรี ต้องสั่งทานกับข้าวสวยร้อน คือ ต้มยำไก่กระวาน รสชาดแซ่บเผ็ดร้อนหอมกลิ่นหน่อกระวาน ขณะที่ แม่ค้าก๋วยจั๊บบางรายยังเอาหน่อกระวานใส่ผสมเครื่องปรุงในน้ำซุป เพื่อช่วยเพิ่มรสชาติและกลิ่นหอมอีกด้วย ในพื้นที่ หน่อกระวานสามารถซื้อมาปรุงอาหารได้ตามตลาดนัดในพื้นที่ จ.จันทบุรี และจังหวัดใกล้เคียง ในราคา 3 หน่อ 20 บาท ส่วนต้นกล้าเพาะชำก็หาซื้อได้ในพื้นที่อำเภอสอยดาว ราคาต้นละ 25 บาท ชาวบ้านนิยมนำไปปลูกไว้ใต้ต้นไม้ตามสวนผลไม้ เนื่องจากชอบขึ้นอยู่ในร่ม
...
กระวาน เป็นไม้ล้มลุก สูงเกือบ 2 เมตร มีกลีบดอกสีเหลืองเป็นหลอดแคบ และมีกลีบขนาดใหญ่สีขาวโดยมีแถบสีเหลืองอยู่ตรงกลางดอกเมื่อออกผล ผลกระวานจะมีลักษณะค่อนข้างกลม สีจะออกนวล ๆ มีประมาณ 3 พู ผลที่ยังอ่อนอยู่นั้นจะมีขนและจะค่อย ๆ ร่วงไปเมื่อผลแก่ และผลที่แก่หรือสุกแล้วจะแตกออก ข้างในมีเมล็ดเล็ก ๆ อยู่เยอะมาก ถ้าเป็นเมล็ดที่อ่อนก็จะมีสีขาวและยังมีเยื่อหุ้ม แต่ถ้าเมล็ดนั้นแก่แล้วก็จะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีดำ ทั้งผลและเมล็ดกระวานนั้นมีกลิ่นหอม
สรรพคุณทางยากระวาน สามารถนำมารักษาโรคได้เกือบทั้งต้น เริ่มจาก “ราก” ของต้นกระวาน สามารถนำมาใช้ฟอกเลือด, ขับลม และ รักษาโรครำมะนาดได้ ส่วน “หัวและหน่อ” มีสรรพคุณช่วยขับพยาธิในเนื้อให้ออกมาทางผิวหนัง “เปลือก” ช่วยบรรเทาอาการไข้, รักษาโรคผิวหนัง และ ขับเสมหะ ได้อีกเช่นกัน “แก่น” เพราะสามารถนำมาขับพิษร้าย และ รักษาอาการเลือดเป็นพิษได้ “ใบ” กระวาน มีประโยชน์ใช้เป็นยาบำรุงกำลัง และใช้รักษาอาการจุกเสียดแน่นท้อง, ช่วยให้ขับลมได้สะดวก, รักษาโรครำมะนาด และ ช่วยขับเสมหะ.