ปรมาณูเพื่อสันติ แจง ไม่มีซีเซียม-137 รั่วไหลออกจากโรงหลอมที่ปราจีนบุรี หลังพบฝุ่นแดงที่ได้จากการหลอมโลหะ ปนเปื้อนซีเซียม-137 โดยฝุ่นทั้งหมด 24 ตัน ถูกจัดเก็บแล้ว ไม่มีการแพร่ออกจากโรงงาน
จากกรณีวัสดุกัมมันตรังสี "ซีเซียม-137" (Cesium-137, Cs-137) ของโรงไฟฟ้าในบริษัท NOS 5a ใน อ.ศรีมหาโพธิ จ.ปราจีนบุรี สูญหาย โดยมีลักษณะเป็นแท่งทรงกระบอก มีตะกั่วปกป้องอยู่ชั้นใน และห่อหุ้มด้วยท่อเหล็กกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง ประมาณ 6 นิ้ว ความยาว ประมาณ 8-9 นิ้ว น้ําหนัก 25 กิโลกรัม ซึ่งขณะนี้ยังค้นหาไม่พบ ทําให้เกิดความกังวลว่า อาจมีผู้ที่ไม่ทราบว่าเป็นวัตถุอันตราย และมีการสัมผัสจนส่งผลกระทบต่อสุขภาพ
เมื่อวันที่ 20 มี.ค. 2566 นายเพิ่มสุข สัจจาภิวัฒน์ เลขาธิการสํานักงานปรมาณูเพื่อสันติ และ นายรณรงค์ นครจินดา ผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี ได้ร่วมกันหารือแนวทางการค้นหาวัสดุกัมมันตรังสีดังกล่าว และแถลงข่าวเกี่ยวกับเรื่องนี้ ที่ศูนย์การเรียนรู้ ศาลากลางจังหวัดปราจีนบุรี ชั้น 4
เมื่อวันที่ 20 มี.ค. 2566 นายเพิ่มสุข สัจจาภิวัฒน์ เลขาธิการสํานักงานปรมาณูเพื่อสันติ กล่าวว่า ขณะนี้ เราพบว่าวัตถุบรรจุซีเซียม-137 หายไป และพบเบาะแสที่โรงหลอมเหล็กว่า มีการหลอมเหลว ต้องเรียนว่าของต้นทางหายไปโดยมนุษย์ ที่เราจะต้องติดตามต่อว่าหายไปได้อย่างไร เหตุการนี้เป็นอุบัติการ (Incident) ที่ยังไม่กระทบต่อชีวิตมนุษย์ ยังไม่ใช่อุบัติเหตุทางนิวเคลียร์แบบเชอร์โนบิล หรือ ฟุกุชิมะ เหตุครั้งนี้เริ่ม 10 มีนาคม 2566 จากกฎหมายปี 2504 ที่ใช้ตอนเหตุโคบอลต์ 60 ตอนนั้น ก.ม.ยังไม่รัดกุม โทษอ่อนแอ จนมีการแก้ไขเป็นฉบับปี 2559 ที่ได้การยอมรับจากนานาชาติ
...
เลขาธิการสํานักงานปรมาณูเพื่อสันติ กล่าวต่อว่า ก.ม.ฉบับใหม่ บอกว่า หากรู้ว่าอุปกรณ์รังสีสูญหายต้องแจ้งโดยพลัน แต่เมื่อไม่แจ้งโดยพลันจึงเกิดเหตุการณ์นี้ เราจึงติดตามได้โดยเครื่องมือของปรมาณูเพื่อสันติ หลังรับแจ้งทีมเข้าตรวจสอบโรงงานในวันรุ่งขึ้น แต่ตอนนี้ทางโรงงานยังไม่รู้ว่าหายเพราะอะไร โรงงานนี้ถือครองวัสดุนี้มาตั้งแต่ปี 2538 ดูแลดีมาตลอด และจุดติดตั้งอยู่สูงมาก ระบบดูแลการปลอดภัยดีมาก รั้วรอบขอบชิดคุณภาพสูง การจัดการเยี่ยม จึงทำให้ได้รับอนุญาตให้ใช้วัสดุตัวนี้มาตลอด เพื่อเป็นวัสดุกัมมันตรังสีในอุปกรณ์ เราทำงานกับภาคส่วนต่างๆ ด้วยดี
นักวิทยาศาสตร์ของสํานักงานปรมาณูเพื่อสันติ พบซีเซียมในฝุ่นแดง หรือฝุ่นเหล็กที่มาจากการหลอมเหล็กให้เป็นน้ำเดือด และมันจะมีเขม่าลอยขึ้นไป เมื่อซีเซียมที่จุดเดือดต่ำ จึงระเหยไปกับเขม่า เมื่อเหล็กหลอมถูกรีดออกมาเป็นแท่งเป็นเส้นแล้ว จึงไม่พบในเนื้อเหล็กที่รีดออกมา แต่ในเตายังมีฝุ่นแดงจากการหลอมเหล็กจากเตาระบบปิด ก็จะนำเอาไปรีไซเคิล เพราะฝุ่นเหล่านี้มีราคา และมีซีเซียมที่กลายเป็นผงเกลือปนเปื้อนอยู่ด้วย ซึ่งมันไม่ได้มีทุกแห่ง จากการตรวจสอบฝุ่นแดงที่ส่งไป จ.ระยอง ตรวจแล้วไม่พบซีเซียมในโรงงานรีไซเคิล
ในโรงงานที่เราเข้าไปปิดกั้นล้อมพื้นที่ไว้ในพื้นที่ อ.กบินทร์บุรี เพื่อส่งทีมเข้าตรวจอย่างละเอียด โดยใช้เครื่องมือตรวจประสิทธิภาพสูง ทั้งภายนอกและภายในโรงงาน ทำให้เรามั่นใจได้ว่า ไม่มีอุปกรณ์นั้นอยู่ในโรงงานแน่นอน และไปเจอซีเซียมที่โรงหลอมโลหะ วันนี้เราส่งทีมสาธารณสุขเข้าไปตรวจร่างกายหาสาร ว่าตกค้างในร่างกายพนักงานหรือไม่
ส่วนฝุ่นแดงปนเปื้อนซีเซียม 24 ตัน มี 24 ถุง โดยมี 1 ถุง ถูกนำไปถมที่ดินหลังโรงหลอม ก็ถูกขุดกลับมาใส่ถุงบรรจุครบแล้วทั้งหมด และปิดล้อมที่ดินดังกล่าวไว้ จากนี้ไปเป็นกระบวนการสอบสวนการสูญหาย เราจะพยายามสืบว่า คนที่เอาไปเอาอุปกรณ์ไปไว้ที่ไหน เอามาเข้าสู่โรงหลอมได้อย่างไร แต่ ณ ตอนนี้เรายังไม่สามารถยืนยันได้ 100% ว่า ซีเซียมที่พบนี้มาจากโรงงานที่ทำหายจริง.