ศูนย์ข้าวชุมชนเป็นองค์กรตัวแทนของชาวนาทั้งประเทศในด้านการผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีที่มีอยู่ทั่วประเทศไทย มีบทบาทหน้าที่ในการผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีในชุมชน เป็นศูนย์เรียนรู้ในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตข้าว รวมทั้งเป็นศูนย์กลางการพัฒนาข้าวของชุมชน
แต่เนื่องจากในการพัฒนาศูนย์ข้าวชุมชนที่ผ่านมายังมีข้อจำกัดหลายประการ จึงส่งผลให้ศูนย์ข้าวชุมชนขาดความเข้มแข็ง ตลอดจนการเข้าถึงพี่น้องชาวนาในพื้นที่ยังไม่ทั่วถึง
เพื่อให้ศูนย์ข้าวชุมชนมีความเข้มแข็ง สามารถผลิตและกระจายเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพได้ในแต่ละตำบล รวมไปถึงการเข้าถึงพี่น้องชาวนาได้อย่างทั่วถึงมากยิ่งขึ้น
กรมการข้าวจึงได้มีการยกระดับจากศูนย์ข้าวชุมชน สู่ศูนย์บริหารจัดการข้าวครบวงจร (CRMC : Comprehen sive Rice Management Center) ที่จะเป็นตัวกลางในการบริหารจัดการข้าวได้อย่างครบวงจร ตั้งแต่ต้น–ปลายน้ำ ในพื้นที่ 6,559 ตำบล
แบ่งเป็นพื้นที่การปลูกข้าวที่ไม่เกิน 500 ไร่ 909 ตำบล พื้นที่การปลูกข้าว 501-1,499 ไร่ 562 ตำบล และพื้นที่การปลูกข้าวมากกว่า 1,500 ไร่ขึ้นไป 5,088 ตำบล รวมพื้นที่ทั้งหมด 62,700,000 ไร่
โดยทุกตำบลต้องได้รับการดูแล และการบริหารจัดการการปลูกข้าวให้เหมาะสมตามสภาพพื้นที่ รวมไปถึงการเข้าถึงเมล็ดพันธุ์ดี เพื่อยกระดับปริมาณและคุณภาพผลผลิตข้าว ให้ตรงกับความต้องการของแต่ละตำบล ส่งเสริมการแปรรูปเพื่อพัฒนา ต่อยอดผลิตภัณฑ์ข้าว นำไปสู่การเชื่อมโยงตลาดอย่างครบวงจร
สำหรับศูนย์บริหารจัดการข้าวครบวงจรนั้น ในแต่ละตำบลจะมีชาวนาอาสาอยู่ในพื้นที่ หมู่บ้านละไม่น้อยกว่า 3 คน โดยกรมการข้าวจะดำเนินการจดทะเบียน และขึ้นทะเบียนเป็นอาสาสมัครเกษตรประเภทชาวนาอาสา ซึ่งเป็นไปตามระเบียบกระทรวงเกษตรฯว่าด้วยการบริหารงานอาสาสมัครเกษตร ปี 2563 ให้สอดคล้องกับสภาวการณ์ของการขับเคลื่อนอาสาสมัครเกษตร ทั้ง 16 ประเภท โดยมอบหมายให้อธิบดีกรมการข้าว หรือผู้ที่ได้รับมอบหมายเป็นนายทะเบียน ในการขึ้นทะเบียนอาสาสมัครเกษตรประเภทชาวนาอาสา เพื่อความสะดวก รวดเร็ว และที่สำคัญสามารถอำนวยประโยชน์แก่พี่น้องประชาชนในพื้นที่ได้ดียิ่งขึ้น.
...
สะ–เล–เต