โครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่มะพร้าวน้ำหอม “กลุ่มแปลงใหญ่มะพร้าวน้ำหอมตำบลบางช้าง” อ.สามพราน จ.นครปฐม ที่เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2560 พื้นที่ปลูก 375 ไร่ สมาชิก 37 ราย นับเป็นตัวอย่างของการรวมกลุ่มที่ประสบความสำเร็จอย่างมาก
โดย สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 10 ราชบุรี (สศท.10) ลงพื้นที่ติดตามโครงการ พบว่า เกษตรกรนิยมปลูกมะพร้าวพันธุ์ก้นจีบ (มะพร้าวน้ำหอมสามพราน) ด้วยมีลักษณะเด่นคือ เป็นพันธุ์ที่มีผลใหญ่ ให้ผลผลิตสม่ำเสมอ น้ำของผลมีความหวาน ให้ผลผลิตหลังปลูกเพียง 3 ปี เป็นที่ต้องการของตลาดประเทศจีน
เกษตรกรส่วนใหญ่จะเพาะพันธุ์มะพร้าวเอง โดยการคัดเลือกต้นพันธุ์ที่มีคุณภาพให้ผลผลิตสูงและยังนำลูกไปเพาะพันธุ์เป็นต้นกล้าสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรสูงมากเช่นเดียวกัน เพราะมียอดสั่งจองล่วงหน้า 5-6 เดือน ราคาต้นละ 80-150 บาท
สถานการณ์การผลิตของกลุ่มในรอบ 1 ปี มีต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 42,626 บาทต่อปี (เริ่มให้ผลผลิตในปีที่ 3 และเก็บเกี่ยวได้ถึง 15-17 ปี) สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ 18 ครั้ง เฉลี่ยแล้วเกษตรกรสามารถเก็บเกี่ยวได้ทุก 20 วัน ได้ผลผลิตเฉลี่ยไร่ละ 8,883 กก. ได้ผลตอบแทนเฉลี่ยไร่ละ 128,797 บาท/ไร่ มีกำไรเฉลี่ยไร่ละ 86,171 บาท
คิดเป็นผลตอบแทนของทั้งกลุ่มจะได้กำไรปีละ 32 ล้านบาท
ด้านการตลาด ผลผลิตร้อยละ 70 จำหน่ายพ่อค้าคนกลางที่มารับซื้อผลผลิตถึงสวน ร้อยละ 20 ส่งจำหน่ายบริษัท โรงงานมาลี สามพราน จำกัด เพื่อแปรรูปเป็นน้ำมะพร้าวน้ำหอม 100% ส่งจำหน่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ ที่เหลืออีกร้อยละ 10 จำหน่ายให้กับพ่อค้าในท้องถิ่น
ผลสำเร็จของกลุ่มฯ เกษตรกรมีการรวมกลุ่มผลิตตามมาตรฐาน GAP และอินทรีย์ โดยการส่งเสริมพัฒนาคุณภาพผลผลิตให้ตรงกับความต้องการของตลาด เน้นตลาดนำการผลิต มีการเชื่อมโยงตลาดหรือมีข้อตกลงซื้อขายผลผลิตล่วงหน้า มีตลาดกลางสินค้าเกษตร ช่วยให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น
...
โดยเกษตรกรมีความพึงพอใจต่อการส่งเสริมสนับสนุนตามโครงการ เนื่องจากได้รับความรู้เพิ่มขึ้น ร้อยละ 80 พอใจในการพัฒนาคุณภาพผลผลิตให้ได้มาตรฐาน GAP ตรงกับความต้องการของตลาด ร้อยละ 72 รองลงมา พอใจในการเพิ่มผลผลิต ร้อยละ 68 และร้อยละ 66 พอใจในการรวมกลุ่มที่ช่วยลดต้นทุนการผลิตได้.
สะ-เล-เต