สทน. ประสบผลสำเร็จทดลองเดินเครื่องไทยโทคาแมค-1 สร้างกระแสพลาสมาอุณหภูมิสูง 1 แสนองศาเซลเซียส เวลา 100 มิลลิวินาที พร้อมวิจัยพัฒนาให้ใช้ผลิตกระแสไฟฟ้าได้ในอนาคต
เมื่อวันที่ 5 ก.ค. 66 สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ สทน. ได้ลงนามความร่วมมือกับสถาบันพลาสมาฟิสิกส์ ประเทศจีน (Institute of Plasma Physics of Chinese Academy of sciences : ASIPP) หรือ สถาบัน : ASIPP ในการรับมอบเครื่องโทคาแมคจากประเทศจีนนำมาใช้ศึกษาวิจัยการใช้ประโยชน์จากการจำลองปฏิกิริยานิวเคลียร์ฟิวชั่นเพื่อสร้างให้เกิดพลาสมาอุณหภูมิสูง ซึ่งเป็นการจำลองปฏิกิริยานิวเคลียร์ ฟิวชั่นซึ่งเกิดตามธรรมชาติบนดวงอาทิตย์ให้เกิดขึ้นบนโลก เพื่อใช้ศึกษาวิจัยพลาสมาอุณหภูมิสูงในการเรียนรู้เทคโนโลยีอวกาศและฟิวชั่นซึ่งเป็นพลังงานสะอาดสําหรับผลิตกระแสไฟฟ้าในอนาคต และนวัตกรรมที่ได้สามารถนําไปประยุกต์ใช้ในด้านอุตสาหกรรม การเกษตร และด้านการแพทย์
ซึ่งจากการพัฒนาเครื่องโทคาแมคนี้จะทําให้ประเทศมีองค์ความรู้และสามารถสนับสนุนงานด้านวิศวกรรมระบบรางของไทยในอนาคตได้อีกด้วย โดยเครื่องโทคาแมคที่ได้รับมอบจากสถาบัน ASIPP ได้ส่งมาถึงท่าเรือแหลมฉบังเมื่อเมื่อวันอังคารที่ 17 มกราคม 2566 และ สทน. ได้ดำเนินการขนย้ายจากท่าเรือแหลมฉบังมายัง สทน. เมื่อวันศุกร์ที่ 28 มกราคม 2566 เพื่อติดตั้งในอาคารปฏิบัติการเครื่องโทคาแมค ณ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์แห่งชาติ สำนักงานใหญ่ อ.องครักษ์ จ.นครนายก เครื่องโทคาแมคเครื่องแรกของไทยเครื่องนี้จะมีชื่อว่า ไทยโทคาแมค-1 (TT-1) หลังจากติดตั้งเครื่องโทคาแมคเรียบร้อยแล้ว สทน. ได้ทดลองเดินเครื่องปรากฏว่าประสบผลสำเร็จเป็นอย่างดี
...
รศ.ดร. ธวัชชัย อ่อนจันทร์ ผู้อำนวยการ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียร์เปิดเผยว่า นับตั้งแต่เริ่มติดตั้งเครื่อง ไทยโทคาแมค-1 การดำเนินการติดตั้งเป็นไปตามแผนงาน โดยมีผู้เชี่ยวชาญและทีมวิศวกรจากสถาบันพลาสมาฟิสิกส์ จากประเทศจีน ร่วมด้วยทีมงานจาก ศูนย์วิศวกรรมและเทคโนโลยีนิวเคลียร์ชั้นสูง ของ สทน. และทีมวิศวกรจากการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) โดยช่วงแรกทีมงานร่วมกันประกอบชิ้นส่วนของเครื่องเป็นหลัก หลังจากนั้นจึงดำเนินการเกี่ยวกับระบบ power supply ปัจจุบันการดำเนินการทั้ง 2 ส่วนแล้วเสร็จเมื่อช่วงกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา
หลังจากนั้นจึงเป็นการปรับแต่งและทดสอบการเดินเครื่อง และเมื่อวันที่ 21 เมษายน 2566 ซึ่งเป็นวันครบรอบ 17 ปีการจัดตั้ง สทน. ทางคณะทำงานและผู้เกี่ยวข้อง นำโดย Prof. Luo Jiarong ทีมวิศวกรจากทั้ง สทน. และ กฟผ. ได้ทดลองเดินเครื่องไทยโทคาแมค-1 กระตุ้นให้ก๊าซไฮโดรเจนแตกตัว กระทั่งเข้าสู่สถานะพลาสมาได้สำเร็จเป็นครั้งแรก สามารถสร้างกระแสพลาสมา 2,200 แอมแปร์ เป็นระยะเวลานานประมาณ 5 มิลลิวินาที จึงนับเป็นความสำเร็จครั้งสำคัญ โดยมีทีมงานจาก กฟผ. ซึ่งเป็นผู้สนับสนุนงบประมาณในการพัฒนาเครื่องโทคาแมคเครื่องแรกของไทย ร่วมสังเกตการณ์