“รายงานวันจันทร์”-เพราะป้ายรถเมล์เสี่ยงที่สุดฝุ่นพิษ PM2.5
ระหว่างที่เกิดวิกฤติฝุ่น PM 2.5 ในกรุงเทพฯ สำนักวิจัย นวัตกรรมเมืองอัจฉริยะ (SCiRA) สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง (สจล.) ได้ลงพื้นที่ตรวจวัดปริมาณฝุ่น PM 2.5 ในพื้นที่กรุงเทพฯหลายแห่ง พบว่า ป้ายรถเมล์ที่อยู่ใกล้กับ สถานีรถไฟฟ้าเป็นจุดเกิดฝุ่น PM 2.5 มากที่สุด
สจล.จึงร่วมกับ SCiRA คิดค้นและออกแบบป้ายรถเมล์อัจฉริยะเตือนภัยฝุ่นขึ้น ซึ่ง “รายงานวันจันทร์” มีข้อมูลจากผู้อำนวยการสำนักวิจัย นวัตกรรมเมืองอัจฉริยะ ประพัทธ์พงษ์ อุปลา มาชี้แจงให้ทราบในวันนี้
ถาม-ป้ายรถเมล์อัจฉริยะมีที่มาที่ไปอย่างไร
ประพัทพงษ์-สาเหตุการเกิดฝุ่น PM 2.5 ต้องแยกเป็นพื้นที่ เช่น ในภาคเหนือ เกิดจากการเผาในที่โล่ง ส่วนในกรุงเทพฯ หลักๆมาจากไอเสียรถยนต์โดยเฉพาะพื้นที่ที่การจราจรติดขัด เป็นพื้นที่ปิด อับ ไม่โล่งแจ้ง การระบาย อากาศไม่ดี จะพบปัญหามากที่สุด โดยเฉพาะสถานที่ที่อยู่ป้ายรถเมล์ จะเกิดฝุ่นมากกว่าจุดอื่น และจากการตรวจวัดพบว่า ขณะรถเมล์ จอดป้าย วัดค่า PM 2.5 ได้ 28 ระหว่างจอดรอรับผู้โดยสารจะปล่อยควันดำออกมา วัดค่า PM 2.5 ได้ 29 และขณะรถเมล์ วิ่งออกจากป้าย ซึ่งจะต้องเร่งเครื่อง วัดค่า PM 2.5 ได้ 60 ทั้งนี้ ป้ายรถเมล์ตั้งอยู่ในพื้นที่อับไม่มีลมช่วยในการระบาย เช่น ใต้สถานี รถไฟฟ้า ปริมาณฝุ่น PM 2.5 จะสะสมมาก หรือมีค่าเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
SCiRA จึงออกแบบป้ายรถเมล์เตือนภัยฝุ่น โดยติดตั้งระบบตรวจวัดปริมาณฝุ่น พัดลมระบายอากาศ และจอแสดงผลค่าปริมาณฝุ่นแบบเรียลไทม์ หลักการทำงานคือ เมื่อเซ็นเซอร์ตรวจพบค่าฝุ่นเกิน มาตรฐานที่กำหนด จะสั่งการให้พัดลมทำงานทันที เพื่อระบายฝุ่น ให้ลอยตัวขึ้นสู่อากาศชั้นบน ขณะเดียวกัน จะแสดงผลค่าปริมาณฝุ่น ผ่านจอให้ทราบไปพร้อมๆกัน ล่าสุดได้เพิ่มฟังก์ชันตรวจวัดค่าความร้อน ในอากาศ หากอากาศร้อนมากพัดลมก็จะทำงานด้วยเช่นกัน
...
ถาม-งบประมาณลงทุนและจุดไหนบ้างควรทำ
ประพัทพงษ์–งบติดตั้งระบบ ไม่รวมโครงสร้างป้ายรถเมล์ ประมาณ 15,000 บาท/ป้าย เสนอให้ติดตั้งที่ป้ายรถเมล์นำร่อง เน้นในพื้นที่เสี่ยง เช่น ป้ายรถเมล์ตามแนวเส้นทางรถไฟฟ้า BTS โดยขณะนี้ SCiRA ได้ติดตั้งป้ายรถเมล์ต้นแบบ ภายใน สลจ. เพื่อทดสอบและประเมินผล ซึ่งหลังจากมีการเผยแพร่โครงการออกไป มีบริษัทเอกชนจากประเทศเกาหลีใต้ สนใจติดต่อขอเข้าร่วมโครงการ ซึ่งจะมีการลงนาม MOU ภายในเดือน ส.ค.นี้ ที่ประเทศเกาหลี
ถาม-นอกจากป้ายรถเมล์อัจฉริยะ มีโครงการอื่นอีกหรือไม่
ประพัทพงษ์-ขณะนี้มีโครงการศึกษาวิจัยฝุ่น โดยตั้งเป็นสถานีตรวจวัดคุณภาพ อากาศ ภายใน สจล. เพื่อนำข้อมูลที่ได้ไปเผยแพร่ให้ประชาชนได้รับทราบ ผ่านทางช่องทางต่างๆ เพื่อให้ตระหนักถึงปัญหาและผลกระทบต่อสุขภาพ.