วัดลี ในพะเยา เก็บรักษาคัมภีร์ใบลาน-ปั๊บสาโบราณ ตำนานล้านนา อายุร่วม 200 ปี กว่า 1,000 เล่ม หวั่นเกิดความเสียหาย ประสานมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ส่งทีมมาดูแล รวบรวมเป็นหมวดหมู่ พบตำนานวัดพระเจ้าตนหลวง อายุกว่า 500 ปี ไม่เคยพบเห็นที่ไหน...
ที่ผ่านมา พระวิมลญาณมุนี (ครูบาบุญชื่น) รองเจ้าคณะจังหวัดพะเยา และเจ้าอาวาสวัดลี กล่าวว่า มีการค้นพบคัมภีร์ใบลานและปั๊บสาโบราณ ที่พระสงฆ์และชาวบ้านคนพื้นเมืองล้านนาโบราณ ได้เขียนบันทึกไว้โดยใช้เหล็กจาร เขียนลงในใบลานและกระดาษสา หรือปั๊บสา เกี่ยวกับเรื่องราวต่างๆ กับพุทธตำนาน อาทิ เรื่องพระอภิธรรม พระวินัย พระสูตรมหาชาดก ภาพต่างๆ และตำนาน โหราศาสตร์ ตำรายา และอื่นๆ รวมแล้วกว่า 1,000 ผูกหรือเล่ม ซึ่งได้เก็บรวบรวมรักษาไว้มานานจนถึงปัจจุบัน และเกรงว่าจะเกิดการเสียหายแก่คัมภีร์ใบลานและปั๊บสา
ทั้งนี้จึงได้ขอความร่วมมือกับทางผู้เกี่ยวข้องเข้ามาทำการสำรวจ เอกสารคัมภีร์ และดูแลรักษาคัมภีร์ใบลานหรือปั๊บสา ที่เกิดการชำรุดแตกหัก และถูกแมลงกัดทำลายเสียหายให้คงอยู่สภาพเดิม พร้อมกับรวบรวมให้เป็นหมวดหมู่เพื่อง่ายแก่การศึกษาค้นคว้า หลังจากนั้นได้เก็บรวบรวมไว้ในพิพิธภัณฑ์เวียงพยาว (วัดลี) ตงเวียง เพื่อให้เป็นแหล่งศึกษาค้นคว้าทางด้านประวัติศาสตร์ตลอดจนเรื่องราวต่างๆ ของล้านนาต่อไป
...
ผศ.จักรแก้ว นามเมือง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตพะเยา กล่าวว่า จากการสำรวจพบว่า วัดลี มีธรรมคัมภีร์ โบราณส่วนใหญ่อยู่ในสภาพไม่เรียบร้อยแตกหักเสียหายไปมาก พบคัมภีร์ใบลานและปั๊บสา แล้วกว่า 800 ผูก หรือ 800 เรื่อง จากทั้งหมดกว่า 1,000 เรื่อง โดยเรื่องที่น่าสนใจเป็นตำนานวัดพระเจ้าตนหลวง หรือ วัดศรีโคมคำ ที่มีอายุกว่า 500 ปี และที่ยังไม่เคยพบเห็นที่ไหน คือ ตำนานอ่างโฉลง อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ โดยธรรมคัมภีร์แต่ละเล่มมีอายุตั้งแต่ 100-200 ปี ขึ้นไป และบางเล่มมีอายุ 170-200 ปี
