นิทานเรื่องของหมาแมวและหนู เท่าที่ผมอ่านๆ มามีเล่ากันหลายชาติ หลายสำนวน
แต่สำนวนที่อาษา ขอจิตต์เมตต์ แปล จากนิทานกริมม์ (ยาค็อบและวิลเฮล์ม กริมม์) ที่เพิ่งอ่านจากหนังสือที่บริษัทต้นอ้อ 1999 พิมพ์เป็นครั้งที่ 5 พ.ศ.2552 จี้ใจกว่า
หมาตัวหนึ่งรับใช้สิงโตด้วยความซื่อสัตย์มาหลายปี วันหนึ่งฯพณฯ ราชาแห่งสัตว์ป่าก็นึกขึ้นได้ ควรจะยกย่องความจงรักภักดีของหมาให้เป็นที่ประจักษ์ จึงเรียกมวลมหาสัตว์ป่ามาประชุมพร้อมหน้า แล้วบอกให้รู้ทั่วกันว่า
“หมาจงรักภักดีมาก นับแต่นี้ต่อไป เจ้าเป็นขุนนางคนหนึ่งในทำเนียบขุนนางของข้า”
ไม่แค่พูดปากเปล่า ราชาแห่งสัตว์มอบสัญลักษณ์ขุนนาง เป็นหนังแห้งเขียนด้วยอักษรสีทองบรรจง
หมาผู้สัตย์ซื่อแสนดีดีใจ มันรักและหวงแผ่นหนังตราตั้งขุนนางแผ่นนั้น แต่ไม่รู้ว่าจะหาที่เก็บปลอดภัยที่ไหน
แมวเป็นเพื่อนรัก หมาไปหาแมว และพูดว่า “อ้ายเกลอแก้ว พระราชาแห่งป่าให้เกียรติแก่ข้า”
ว่าแล้วก็ยื่นแผ่นหนังตราตั้งให้แมวดู “นี่ไง? แกอ่านดู นี่คือตัวหนังสือคำแต่งตั้งให้ฉันเป็นขุนนางใหญ่”
แมวรับแผ่นหนังไว้ มันพลอยดีใจไปกับวาสนาของเพื่อนหมา ขณะที่หมาบอกว่า ฝากให้เพื่อนช่วยดูแลรักษาอย่าให้ชำรุดเสียหาย ก่อนจากก็ยังกำชับ “ระวังขโมยให้ดี...จนกว่าวันที่ฉันจะมารับคืน”
งานแค่นี้ สำหรับเพื่อนรักไม่หนักหนา แมวให้คำมั่น แล้วเอาแผ่นหนังไปเก็บไว้ในโพรงต้นโอ๊กใหญ่ ซึ่งมันเห็นว่าเป็นที่ลับและปลอดภัยที่สุด ตอนแรกๆแมวเทียวไปเทียวมา แวะเวียนไปดู กลัวว่าแผ่นหนังจะเปียกฝนเสียหาย
แต่พอนานๆเข้าก็วางใจ จนเกือบจะลืมไปเลย
วันเวลาที่แมวเผลอลืม หนูเล็กๆตัวหนึ่ง ก็ผ่านไปใกล้โพรงต้นโอ๊กนั้น มันกำลังหิวโซเมื่่อเข้าไปในโพรงไม้เจอแผ่นหนัง ก็เลยแทะเล็มกินเป็นอาหารประจำวัน
...
ไม่นาน แผ่นหนังตราตั้งจารึกอักษรสีทองงดงาม ก็กลายเป็นแผ่นหนังขาดวิ่นเว้าแหว่งไปทั่ว
แล้วก็ถึงวันนั้น...วันที่ราชาแห่งป่านัดประลองฝีมือบริวารในวัง แน่ล่ะ! งานเกียรติยศยิ่งใหญ่ หมาต้องมีตราตั้งประดับตัว หมาจึงไปหาแมว
ความภาคภูมิใจที่หมามีหายไป เมื่อแมวพาหมาไปที่ซ่อนแผ่นหนังตราตั้ง มันถูกหนูแทะเล็มไป จนแผ่นหนังใหญ่เหลือเล็กนิดเดียว
แมวโกรธหนูเป็นฟืนเป็นไฟ ประกาศว่าชั่วชีวิตนี้จะทำสงครามล้างผลาญกันจนกว่าจะตายกันไปข้างหนึ่ง
ส่วนหมานั้น ก็โกรธแมวมากพอๆกับแมวโกรธหนู มันสัญญาว่า จะเป็นศัตรูกับแมวไปตลอดกาล
นับแต่นั้นเป็นต้นมา หมาไปเจอแมวที่ไหน เมื่อไหร่ มันก็ตีหน้ายักษ์ ฮึ่มฮ่ำ แยกเขี้ยวเข้าใส่
ส่วนแมวนั้น เห็นหนูก็จะกระโจนเข้าใส่ ไล่ล่ากันแบบเอา เป็นเอาตาย
บนสมรภูมิการเมืองแถวๆบ้านเรา มีนิทานเรื่องหมาแมวหนูที่เล่ากันไปอีกอย่าง ฟังข่าวประหนึ่ง มีเหตุให้หมากลับมาเอาแผ่นหนังตราตั้งขุนนางคืนได้ แมวทองเติมร้านเดิมเจ้าเก่า.. ก็ฮึ่มๆฮึดฮัดเข้าใส่
ประกาศ “ปฏิบัติการจองเวรอันสุนทร” จะชวนคนลงถนนเดินขบวนไล่
งานการเมืองนี้ที่จริงไม่เกี่ยวกับชาวบ้าน แต่พวกหนูชาวบ้านก็เหมือนที่โบราณว่า เมื่อช้างสารชนกัน กลัวเป็นหญ้าแพรกแหลกคาตีนช้าง ก็วิ่งกันพล่าน
จะไปห้ามก็ไม่มีกำลังห้าม ทำได้อย่างเดียว คือร้องว่า ระวัง วงเวียนกรรมเก่า ทหารเขาจะใช้เป็นข้ออ้างยึดอำนาจ สิบปีที่แล้ว บ้านเมืองอับเฉาแค่ไหน ทำไมไม่เข็ดหลาบกันบ้าง
ใครจะเบื่อนิทานหมาแมวกับหนูฉบับไทยหรือไม่ แต่ผมสาบาน เบื่อหมากับแมวคู่นี้ จนอยากจะอ้วกออกมาเต็มที.
กิเลน ประลองเชิง
คลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม