สำหรับคนที่มีโอกาสและกำลังจะเดินหน้า...คงไม่ต้องคุยอะไรกัน เท่ากับคนที่เดินมาไกลจนถึงปลายทาง...หัวข้อ “พอ” คำเดียวสั้นๆง่ายๆ แต่ดูเหมือนหลายคนจะยังไม่เข้าใจ
ผมตั้งใจอ่านหนังสือ 365 วัน มหัศจรรย์สมาธิ (โอโช เขียน กำธร เก่งสกุล แปล สำนักพิมพ์แสงดาว พ.ศ.2566) ไปเรื่อยๆ จนถึงวันที่ 279 สะดุดและต้องหยุด อยู่กับหัวข้อ การยึดติด...
สำหรับคนที่ถึงเวลาจะ “พอ” นี่ล่ะ! คำสอนที่ใช่
การตระหนักรู้ โดยไม่เสื่อมคลายว่า เราไม่ควรยึดมั่นกับสิ่งใด ทำให้ชีวิตมีความสุข เรามีความสุขอย่างยิ่งกับอะไรก็ตามที่มีอยู่ได้ มีสิ่งต่างๆมากขึ้นที่ทำให้เราเพลิดเพลินได้อยู่เสมอ และหาได้ตลอด
เพียงแต่จิตใจติดยึดกับสิ่งต่างๆมากเกินไป เรากลายเป็นคนมืดบอด
มีเรื่องเล่าของพระอาจารย์เซนรูปหนึ่ง
คืนหนึ่งขโมยเข้ามาในกุฏิของท่าน แต่ไม่มีอะไรเลยที่นั่นจะให้เขา ท่านเริ่มกังวล ขโมยอุตส่าห์มาจากนอกเมือง อย่างน้อยที่สุดก็ตั้ง 4 หรือ 5 ไมล์ ในคืนอันมืดมิดเช่นนั้น
พระอาจารย์มีเพียงผ้าห่มผืนเดียว จะว่าไปผ้าห่มผืนเดียวนั้นมันเป็นทั้งเครื่องนุ่งห่ม ผ้าคลุมเตียง และทุกสิ่งทุกอย่าง ท่านจึงจัดแจงวางผ้าห่มนั้นไว้ที่มุมห้อง
แต่ปัญหาเกิดมี ในกุฏิที่มืดมิด ขโมยไม่อาจมองเห็นได้
“เจ้าอุตส่าห์มาถึงแล้ว ก็ไม่ควรกลับไปมือเปล่า” พระอาจารย์ บอก “ข้าตั้งใจให้เจ้าเป็นของขวัญ”
ขโมยรู้สึกแรกคืองง รู้สึกต่อมาคือตะขิดตะขวง จนไม่อยากหยิบอะไรในกุฏิของท่านเลย แต่เมื่อพระอาจารย์คาดคั้น ขโมยก็ฉวยผ้าห่มผืนเดียวนั้น แล้วก็หนีออกไป
โอโช เล่าเรื่องพระอาจารย์เซนถึงตอนนี้ ก็ให้ข้อคิดแทรกว่า... ผมไม่ได้สนับสนุนให้สละละวาง แต่อยากขอให้คุณเพลิดเพลินกับทุกสิ่งทุกอย่างที่ชีวิตมอบให้ แต่คงความเป็นอิสระไว้เสมอ
...
ถ้าเวลาเปลี่ยนแปลง ถ้าสิ่งต่างๆหายไป ก็ไม่ทำให้ชีวิตคุณแตกต่างไปจากเดิม
คุณจะอาศัยอยู่ในพระราชวัง คุณจะอาศัยอยู่ในกระท่อม
คุณก็อยู่อย่างมีความสุขได้ ภายใต้ขอบฟ้า
แล้วโอโช ก็ย้อนกลับมาเล่าเรื่องพระอาจารย์เซนต่อ...
ขโมยจากไปนานแสนนาน อาจารย์เซนก็ยังดื่มด่ำอยู่กับความสุข ท่านเขียนบทกวีพรรณนาอารมณ์นั้นว่า
ถ้าข้าสามารถทำได้ ข้าอยากจะมอบดวงจันทร์ให้ขโมย
และในค่ำคืนนั้น ท่านก็นั่งเปลือยเปล่าอยู่ใต้แสงจันทร์ เพลิดเพลินกับการชมจันทร์ ได้ดื่มด่ำกว่าทุกครั้ง
โอโช จบบทการยึดติด ชีวิตมีสิ่งที่ท่านสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้เสมอ ทั้งมีสิ่งที่คุณจะเพลิดเพลินได้มากกว่า และคุณมีสิ่งที่จะให้ได้มากกว่าเสมอ
ผมอ่านจบข้อเขียนโอโชนี้แล้ว นึกถึงคำครูบาอาจารย์พุทธทาส
ท่านสอนให้ปล่อยวาง ตัวกู ของกู พยายามมองโลกด้านงาม...หวังว่า สองลุง ที่กำลังตั้งใจลุ้น คงเข้าใจ ว่าได้เวลาวางทุกอย่างเสียที.
กิเลน ประลองเชิง