แฟนพันธุ์แท้โขนพระราชทาน ที่เคยดู ศึกมัยราพณ์ เมื่อปี 2554 ยังประทับใจฉากอลังการงานสร้าง หนุมานอมพลับพลา เมื่อได้มาดูโขนตอนล่า...สะกดทัพ คงลุ้นกันในใจ ก็ตอนเดียวกันนี่นา!

จะมีอะไรแปลกใหม่สักแค่ไหนเชียว?

ข้อเฉลยแรก...ตอนศึกมัยราพณ์ รัชกาลที่ 2 ท่านเอาบทสมัยรัชกาลที่ 1 มาดัดแปลง ส่วนตอนนี้ สะกดทัพ ตั้งใจเอาบทรัชกาลที่ 1 สมัยนั้นท่านสะกด ไมยราพ มาทำให้ดูอีกครั้ง

คราวนี้ เป็นหน้าที่ของคนดูอย่างเราๆความแปลกใหม่ จะอยู่ตรงไหน

ข้อประทับใจ ไมยราพ ตอนนี้ดูตอนแรกๆไมยราพทำพิธี ร่ายมนต์เสกเป่า เกิดราชสีห์สองตัวสู้กัน แล้วฆ่าผ่าเอาหัวใจราชสีห์ ออกมาผสมทำยาใช้เป่าสะกดทัพ

ผมได้ที่นั่งไกล เห็นแต่ลีลาท่าทาง แต่สาวๆหลายคนที่คนนั่งใกล้ส่งเสียงกรี๊ด มาดูหนังสือเอาทีหลังก็เข้าใจ เพราะไมยราพ หล่อมากๆหล่อทั้งชุดหล่อทั้งคนเล่น

ในสะกดทัพ ไมยราพ รับบทหนักจนทำให้เผลอคิดว่า รอบนี้คนทำเขาคงเทคิวให้ยักษ์เป็นพระเอกบ้าง

ถึงฉาก หนุมานแปลงกายใหญ่ อมพลับพลา หนุมานภาพเดิมๆนั้น ผมติดตาจากระเบียงวัดพระแก้ว

ลวดลายกรอบหน้าหนุมาน...เมื่อผมอ่านมหากาพย์ห้าพันปี จารึกในแผ่นดินเหนียว ได้เค้ามาเต็มๆจาก “ฮัมบาบา” อสูรสูงเทียมฟ้า ผู้รักษาป่าสนซีดาร์ คู่รบของพระเอก กิลกาเมซ

แต่หนุมานในสะกดทัพรอบนี้...เค้าโครงเปลี่ยนไป ใช้ลูกเล่นไฟในดวงตา ลืมๆหลับๆตอนถูกไมยราพ เป่ายาสะกด เรียกเสียงเฮได้หลายครั้ง

เฮใหญ่ได้อีก เมื่อสองมือหนุมาน แบออก เปิดช่องให้ไมยราพเข้าไปอุ้มพระรามเอาไปเมืองบาดาลจนได้

ผมนินทาในใจ งานนี้ไม่แค่ฝ่ายเทพ...หนุมานเสียฟอร์มยับ พระรามก็หมดพระรูป ถูกยักษ์ลักไปทั้งหลับๆ

คราวนี้ จึงเป็นทีให้หนุมานแก้หน้า...สนุกกว่าตอนที่แล้วครับ ผมว่านะ ตอนหนุมานเจอมัจฉานุ ลูกที่เกิดจากนางสุพรรณมัจฉา...ลิงใหญ่ลิงเล็กสู้กัน จนเมื่อลูกเห็นลิงใหญ่หาวเป็นเดือนล้อมดาว รู้ว่าพ่อตัวจริงๆ

...

ฉากรบเปลี่ยนฉากรัก พ่อลูกจู๋จี๋กัน แล้วก็ถึงฉากดราม่า พ่ออ้อนลูก ขอให้บอกทางไปบาดาล ลูกไม่อยากเนรคุณไมยราพพ่อบุญธรรมจึงพูดเป็นปริศนา พ่อมาทางไหน พ่อก็ไปทางนั้น

ตอนเจอนางพิรากวน ดูกันแล้ว เหมือนตอนเก่า เพียงแต่พิรากวนตอนนี้สวยกว่าพิรากวนคนเก่า มาถึงตอนท้าย นางพิรากวน บอกความลับ จะฆ่าไมยราพได้ ก็ต้องไปหาแมลงภู่หัวใจไมยราพที่ซ่อนไว้บนยอดเขาตรีกูฏ

นี่ล่ะฉากสำคัญที่ผมเห็นว่า แปลกใหม่ ตื่นตา หนุมานแปลงกาย ใหญ่เท่าภูเขา สี่หน้าแปดมือ ลองอ่านเอาจากคำกลอน ทำนองเพลงแขกมอญบางขุนพรหม

รูปนั้นใหญ่เท่าพรหมาน สูงตระหง่านดังหนึ่งสิงขร พร้อมทั้งสี่พักตร์ แปดกร สำแดงฤทธิรอนเกรียงไกร เท้าซ้ายเหยียบอกอสุรี มิให้เคลื่อนจากที่ไปไหนได้ เท้าขวานั้นก้าวทะยานไป ยังในตรีกูฏบรรพตา

มือหนึ่งง้างยอดคีรินทร กรหนึ่งนั้นเที่ยวค้นหา จับได้แมลงภุมรา ก็เอามาขยี้ได้ทันกาล

ไมยราพ ซึ่งทำท่าจะได้บทพระเอก ในรามเกียรติ์ตอนต้น ถึงตอนจบก็หมดสภาพ กลายเป็นผู้ร้าย

ตายด้วยสาเหตุสำคัญ ไม่รู้จักที่ต่ำที่สูง ดันมาล่วงเกินองค์พระจักรี

ดูโขนสะกดทัพถึงตอนนี้ ผมจึงเข้าใจ ทำไม บรรดาเทพสำคัญๆ จึงมีหลายปางนักหนา

พระพิฆเนศองค์เดียว มีถึง 50 ปาง สาเหตุ ก็มาจากภารกิจ ที่แตกต่าง หนุมาน หน้าเดียวสองมือ กลายเป็นหนุมาน สี่หน้าแปดมือ ก็ด้วยประการฉะนี้เอง

ผมโม้เรื่องโขนตอนสะกดทัพเพลิน จนนึกได้ว่า ยังไม่ได้บอกเลย โขนพระราชทานตอนนี้ ยังเปิดแสดงที่ศูนย์วัฒนธรรม อยู่จนถึงวันที่ 5 ธ.ค.นี้ บัตรจะพอมีเหลือหรือไม่ ถามไถ่กันดูก็คงจะรู้เอง.

กิเลน ประลองเชิง