“ถูกปล่อยเกาะ”
คำตัดพ้อจากชาวบ้านบนเกาะต่างๆทั่วประเทศที่เผชิญกับวิกฤติเรื่องน้ำกินน้ำใช้และเหมือนถูกมองข้ามปล่อยให้ต่อสู้ดิ้นรนกันเอง โดยเฉพาะในช่วงฤดูแล้ง
เนื่องจากวิถีชีวิตดั้งเดิมของคนบนเกาะ อาศัยแหล่งน้ำ เช่น น้ำฝน และขุดบ่อน้ำตื้นใช้กันเองตามธรรมชาติ เวลาหน้าแล้งจึงมักจะประสบปัญหาขาดแคลนน้ำเป็นประจำทุกๆปี
ขณะเดียวกัน ปัจจุบันประชากรที่อาศัยอยู่ตามเกาะต่างๆในประเทศไทยเพิ่มขึ้นทุกปี เพราะบางเกาะเป็นแหล่งท่องเที่ยว อาทิ เกาะภูเก็ต เกาะลันตา เกาะช้าง เกาะสีชัง เป็นต้น จึงมีประชากรแฝงเข้าออกพื้นที่จำนวนมาก ทำให้ความต้องการใช้น้ำสูงขึ้นจากเดิมหลายเท่าตัว ในขณะที่แหล่งน้ำตามธรรมชาติมีอยู่อย่างจำกัด
อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมารัฐบาลก็ไม่ได้นิ่งนอนใจ พยายามก่อสร้างอ่างเก็บน้ำบนพื้นที่เกาะเพิ่มเติม เพื่อเก็บกักน้ำฝนเอาไว้ใช้ แต่ก็ไม่ประสบผลสำเร็จ เนื่องจากพื้นที่บนเกาะมีอยู่อย่างจำกัด ไม่สามารถก่อสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดใหญ่ได้ ส่วนการวางท่อส่งน้ำจากแผ่นดินใหญ่ไปยังพื้นที่เกาะก็ลงทุนสูง
...
ส่วนการผลิตน้ำจืดจากน้ำทะเลก็ยุ่งยากและมีราคาแพง ต้องอาศัยเทคโนโลยีจากต่างประเทศ ทำให้ไม่คุ้มค่าต่อการลงทุน จึงทำให้ชาวบ้านต่างต้องพึ่งพาตนเองด้วยการซื้อน้ำจากรถขายน้ำของเอกชน ซึ่งราคาแสนแพง บางเกาะเริ่มจากคิวละ 100 ถึง 200 บาท ไปจนถึงคิวละ 800 ถึง 1,000 บาท ถ้าขายเป็นลิตรก็ตกลิตรละหนึ่งบาท ทำให้ชาวบ้านคนธรรมดาที่หาเช้ากินค่ำต้องอาศัยอยู่โดยไม่มีน้ำอาบ เพราะไม่มีเงินซื้อน้ำมาใช้ ทำให้สุขอนามัยและสุขภาพไม่ได้มาตรฐาน
รัฐบาลโดย พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี ในฐานะผู้อำนวยการกองอำนวยการน้ำแห่งชาติและ นายวราวุธ ศิลปอาชา รมว.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้มอบหมายให้ กรมทรัพยากรน้ำบาดาล หาทางช่วยเหลือชาวบ้านเรื่องน้ำกินน้ำใช้บนเกาะเป็นการเร่งด่วน
“จากการที่ได้ลงพื้นที่ตามบัญชาของ พล.อ.ประวิตร และนายวราวุธ ไปตามเกาะต่างๆ แล้วเห็นชาวบ้านเดือดร้อน จึงได้สั่งการให้เจ้าหน้าที่กรมทรัพยากรน้ำบาดาล ทั้งส่วนกลางและส่วนภูมิภาค ระดมสรรพกำลัง ทั้งนักธรณีวิทยา วิศวกร ช่างเจาะ นักวิทยาศาสตร์ และเครื่องมือ ทั้งเครื่องสำรวจ resistivity เครื่องเจาะ เครื่องวิเคราะห์คุณภาพน้ำบาดาล ลงไปให้ความช่วยเหลือพี่น้องประชาชนในพื้นที่เกาะอย่างเร่งด่วนที่สุด ที่ผ่านมาเราได้ช่วยเหลือพี่น้องประชาชนบนเกาะนางคำ อ.ปากพยูน จ.พัทลุง ให้มีน้ำกินน้ำใช้ที่สะอาดจากระบบน้ำบาดาลได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ โดยเจาะบ่อผลิตจำนวน 4 บ่อ และก่อสร้างระบบกระจายน้ำครอบคลุมพื้นที่เศรษฐกิจของเกาะนางคำ สามารถผลิตน้ำได้ปีละ 140,160 ลูกบาศก์เมตรต่อปี ประชาชนจำนวน 4,125 คน มีน้ำกินน้ำใช้โดยไม่ขาดแคลนอีกต่อไป นอกจากนี้ยังเจาะพบแหล่งน้ำบาดาลระดับลึกที่มีศักยภาพสูงบนเกาะภูเก็ต อีกทั้งยังมีเกาะลันตา จ.กระบี่ เกาะช้าง จ.ตราด ที่กรมทรัพยากรน้ำบาดาลได้เข้าไปช่วยเหลือ ทั้งการสำรวจ ขุดเจาะบ่อน้ำบาดาล และอยู่ในระหว่างการออกแบบระบบกระ จายน้ำร่วมกับท้องถิ่น เพื่อนำน้ำสะอาดไปให้ประชาชนใช้ ถึงแม้ว่าบางพื้นที่ เราอาจจะช่วยเหลือได้ไม่ครบร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่อย่างน้อยก็ทำให้อุปสงค์ด้านน้ำลดลง และราคาน้ำจืดบนเกาะก็ลดลงจากเดิมมาก จากที่เคยขายกันในราคาคิวละหลักร้อย ก็เหลือหลักสิบ ถือว่าเป็นราคาที่พอยอมรับได้ของคนในพื้นที่” นายศักดิ์ดา วิเชียรศิลป์ อธิบดีกรมทรัพยากรน้ำบาดาล กล่าวถึงการช่วยเหลือประชาชนบนเกาะต่างๆทั่วประเทศไทย
ล่าสุดที่เกาะสีชัง จ.ชลบุรี ซึ่งเป็นพื้นที่ขาดแคลนน้ำและมีราคาน้ำกิน น้ำใช้สูงมาก กรมทรัพยากรน้ำบาดาล ได้เข้าเจาะบ่อบาดาลเพื่อเป็นแหล่งน้ำต้นทุน ที่ ต.ท่าเทววงษ์ อ.เกาะสีชัง จ.ชลบุรี ปรากฏว่า เมื่อเจาะบ่อบาดาลลึกลงไป 101 เมตร เจอน้ำแร่ธรรมชาติจากใต้ดิน สะอาด บริสุทธิ์ เป็นน้ำบาดาลที่มีปริมาณสังกะสี และไบคาร์บอเนตสูง ทั้งยังมีแร่ธาตุที่มีคุณค่ามากมายถือเป็นน้ำแร่คุณภาพดีแหล่งหนึ่งของประเทศ
ถือว่าเป็นข่าวดีสำหรับชาวบ้านบนเกาะสีชัง
แต่อย่างไรก็ตาม ปัญหาอุปสรรคในการทำงานเจาะหาแหล่งน้ำบาดาลบนเกาะของกรมทรัพยากรน้ำบาดาลคือการขนย้ายเครื่องจักรอุปกรณ์ขนาดใหญ่ อาทิ รถเจาะ เครื่องอัดอากาศ รถบรรทุกของ และรถบรรทุกน้ำที่ใช้ในการเจาะที่ต้องใช้งบประมาณในการขนย้ายแต่ละครั้งค่อนข้างสูง และทางกรมทรัพยากรน้ำบาดาลไม่ได้ตั้งงบประมาณในส่วนนี้ไว้ แต่โชคดีที่มีผู้ใหญ่ใจดีและท้องถิ่น ยื่นมือมาช่วยขนส่งเครื่องจักรและอุปกรณ์ให้ ทำให้การทำงานเพื่อแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำของประ ชาชนบนเกาะ เป็นไปด้วยความราบรื่น
...
“เกาะต่างๆของประเทศไทยมีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศ เพราะเป็นแหล่งท่องเที่ยว สร้างรายได้ สร้าง GDP ให้กับประเทศ แต่การแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนเรื่องน้ำกินน้ำใช้ที่สะอาดให้กับประชาชนบนเกาะยังไม่มีหน่วยงานใดเข้าไปให้ความช่วยเหลืออย่างจริงจัง และแก้ปัญหาได้อย่างทันท่วงที ดังนั้น กรมทรัพยากรน้ำบาดาลพร้อมที่จะเข้าไปดำเนินการบนพื้นที่อื่นๆ ที่มีความเดือดร้อนเรื่องน้ำกินน้ำใช้ เพื่อแก้ไขปัญหาเรื่องน้ำกินน้ำใช้บนเกาะให้หมดไป กรมทรัพยากรน้ำบาดาลมีความพร้อมทั้งบุคลากร องค์ความรู้ เครื่องจักรอุปกรณ์ และเป็นหน่วยงานเดียวที่ใช้เวลาทำงานสั้น เห็นผลทันตา แก้ปัญหาตรงจุด” นายศักดิ์ดา กล่าว
...
“ทีมข่าวสิ่งแวดล้อม” เห็นด้วยกับบทบาทของกรมทรัพยากรน้ำบาดาลในการจัดการแก้ไขปัญหาน้ำกินน้ำใช้บนเกาะทั่วประเทศ
แต่สิ่งที่เราอยากจะฝากไว้ คือการแก้ปัญหาน้ำกินน้ำใช้ให้ประชาชนควรมีการบูรณาการกันทำงานจากทุกหน่วยงานที่ทำหน้าที่เกี่ยวกับด้านน้ำของประเทศ เพราะความเดือดร้อนของประชาชน เรื่องน้ำมีมากเหลือเกิน โดยเฉพาะจากความแปร ปรวนของสภาพภูมิอากาศหรือปัญหาโลกร้อน
และนี่คืออีกผลงานหนึ่งเพื่อประชาชนที่ท้าทายในการสร้างคุณภาพชีวิตที่ดีอย่างยั่งยืน.
ทีมข่าวสิ่งแวดล้อม