Do not cast your pearls before swine. แปลตรงตัวก็คือ ‘อย่าโยนไข่มุกให้หมู’ ในภาษาไทยเราก็มีครับ ‘อย่ายื่นแก้วให้วานร’ สื่อถึงไม่มีประโยชน์อันใดที่จะให้สิ่งของแก่คนที่ไม่รู้จักคุณค่าของมัน ในภาษาไทยใช้สุภาษิตได้อีกอย่างว่า ‘ตาบอดได้แว่น’ ‘นิ้วด้วนได้แหวน’ ‘หัวล้านได้หวี’ คนฮอลันดาสอนลูกหลานว่า ‘ให้ข้าวโอ๊ตแก่ลา มันก็จะไปกินใบไม้หนาม’ คนอินเดียบอกว่า ‘ยื่นมะพร้าวให้ลิง ยื่นองุ่นให้กา ยื่นข้าวสุกให้ลา’ คนญี่ปุ่นบอกว่า ‘ยื่นทองให้แมว’
ผู้อ่านท่านคงเคยได้ยินคนไทยพูดว่า ‘บ้านเราแสนสุขใจ แม้จะอยู่ที่ไหน ไม่สุขใจเหมือนบ้านเรา’ ฝรั่งก็มี East, west, home is best. ตะวันออกหรือตะวันตก บ้านดีที่สุด คนเรานะครับ ไม่ว่าไกลหรือใกล้เพียงใดก็ไม่มีที่ไหนจะมีความสุขเหมือนอยู่ที่บ้าน There’s no place like home. ไม่มีที่ใดเหมือนบ้าน Home is home, though it be never so homely. บ้านคือบ้าน แม้ว่าจะไม่สวยงามนัก The hare always returns to her form. กระต่ายป่าจะกลับคืนสู่โพรงของมันเสมอ The bird loves her nest. นกรักรังของมัน Dry bread at home is better than roast meat abroad. ขนมปังแห้งที่บ้าน ดีกว่าเนื้ออบในต่างประเทศ
ที่คล้ายกันอีกอย่างหนึ่งของไทยเราคือ ‘ลงกระไดสามขั้นไม่มีความสุข’ ลงกระไดสามขั้นก็คือ ‘จากบ้านไป’ ในเรื่องพระอภัยมณีของสุนทรภู่ มีเนื้อความว่า “จากเรือนเหมือนนกจากรัง” คนจีนพูดว่า ‘อยู่ที่บ้านดีกว่าห่างบ้านไป 1 ไมล์’ ฝรั่งเศสบอกว่า ‘ที่บ้านเราไม่มีอะไรที่เล็ก’.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
pasalok1998@gmail.com
...