บนโลกของเรามีทั้งมนุษย์ที่เชื่อศาสนาและไม่เชื่อ พวกที่เชื่อศาสนาก็มีทั้งศาสนาที่มีพระเจ้าและศาสนาที่ไม่มีพระเจ้า มนุษย์ที่เชื่อศาสนาที่มีพระเจ้าก็ยังแยกออกเป็นเชื่อในพระเจ้าองค์เดียวและพระเจ้าหลายพระองค์
ที่มีพระเจ้าพระองค์เดียวก็ยังแยกเป็นหลายศาสนา เช่น คริสต์ อิสลาม ฯลฯ ศาสนาคริสต์ก็ยังแบ่งออกเป็นคาทอลิกที่อยู่ภายใต้การนำของพระสันตะปาปา ที่ให้ความสำคัญกับศีลศักดิ์สิทธิ์และธรรมเนียมที่สืบจากยุคอัครสาวก
โปรเตสแตนท์เป็นนิกายที่เน้นการศึกษาคัมภีร์ไบเบิลและความเชื่อในพระคุณของพระเจ้าโดยตรง ส่วนออร์โธดอกซ์แยกออกจากนิกายคาทอลิกอย่างเป็นทางการเมื่อ ค.ศ.1054 มีศูนย์กลางอยู่ในยุโรปตะวันออก เช่น กรีซ รัสเซีย ฯลฯ คริสต์ศาสนิกชนนิกายนี้ให้ความสำคัญกับพิธีกรรมและศิลปะทางศาสนา
ศาสนาอิสลามแบ่งออกเป็น 2 นิกายใหญ่คือซุนนีและชีอะฮ์ ซุนนีเป็นนิกายที่มีมุสลิมศรัทธามากที่สุด มากถึงร้อยละ 85-90 ของมุสลิมทั่วโลก ซุนนีเชื่อและปฏิบัติตามแบบอย่างของท่านศาสนามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) และพระมหาคัมภีร์อัลกุรอาน ให้ความสำคัญกับคำสอนของศาสดาผ่านสหายและการตีความจากนักวิชาการ
ชีอะฮ์เป็นนิกายที่มีสมาชิกน้อยกว่าซุนนีเพียงประมาณร้อยละ 10–15 ของมุสลิมทั่วโลก ชีอะฮ์มีความเชื่อว่าอิหม่ามหรือผู้นำทางศาสนาต้องสืบเชื้อสายมาจากครอบครัวของท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) มีความเชื่อและการปฏิบัติเฉพาะ เช่น การเฉลิมฉลองอาซูรอเพื่อรำลึกถึงการเสียชีวิตของท่านอิหม่ามฮุเซน
ศาสนาอิสลามยังมีกลุ่มย่อยอื่น เช่น ซูฟีที่เน้นการปฏิบัติทางจิตวิญญาณ ทำสมาธิ และการเชื่อมโยงกับพระเจ้าอย่างลึกซึ้ง อิบาดีที่พบในโอมานและบางส่วนของแอฟริกา อะห์มาดียะห์ ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีความเชื่อเฉพาะเกี่ยวกับศาสดาองค์ใหม่หลังจากท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) แต่ไม่เป็นที่ยอมรับของซุนนีและชีอะฮ์
...
ในอิรักมีชาวซุนนีร้อยละ 25 ชีอะฮ์ร้อยละ 75 ผู้คนส่วนใหญ่ในอิหร่านเป็นชีอะฮ์ อิหร่านมีพื้นที่ติดกับอิรักและปากีสถาน อิหร่านและปากีสถานมีพรมแดนร่วมกันประมาณ 900 กิโลเมตร ผู้คนในปากีสถานบางส่วนจึงนับถือศาสนาอิสลามนิกายชีอะฮ์ตามอิหร่าน
ความต่างนิกายทำให้เกิดการทะเลาะเบาะแว้ง ฆ่ากันเป็นระยะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งตามพรมแดนปากีสถาน–อิหร่าน– อัฟกานิสถาน ที่ขัดแย้งกันบ่อยที่สุดก็อยู่ที่แคว้นไคเบอร์ปักตุนควา ความขัดแย้งรุนแรงล่าสุดเกิดเมื่อ 21 พฤศจิกายน 2024 มีมือปืนยิงเข้าไปบนขบวนรถชีอะฮ์ 2 ขบวน มีคนตาย 43 คน บาดเจ็บ 11 คน
พอถึงค่ำวันศุกร์ 22 พฤศจิกายน 2024 พวกชีอะฮ์ก็บุกเข้าไปโจมตีชุมชนซุนนีหลายแห่งในเขตคูรัม ตามมาด้วยการโจมตีในวันเสาร์ 23 พฤศจิกายน 2024 การตีกันไปมาระหว่างมุสลิม 2 นิกายทำให้มีคนตายและบาดเจ็บจำนวนมาก ในช่วงไม่กี่ปี 2 นิกายนี้ทะเลาะกันจนคนล้มหายตายจากไปหลายร้อย
อันตรายที่สุดทางแถบนี้ก็คือ หลังจากที่พระอาทิตย์ตกดิน โดยเฉพาะหลังพระอาทิตย์ตกดินในวันศุกร์ ก็จะมีการเผาบ้านล้างแค้น ทำให้ลูกเล็กเด็กแดงและผู้ใหญ่ต้องหนีออกมาจากบ้าน จากนั้นก็โดนฆ่า บางทีก็บุกไปที่ตลาดและบ้านเรือนผู้คน หาที่กำบังได้ก็ยิงสู้กันไปมาเหมือนในภาพยนตร์
ยิงกันเสร็จแล้วเรื่องก็จะเข้าไปที่จิรกาหรือสภาชนเผ่า หลังจากนั้นก็มีการตกลงว่าจะหยุดยิง ทว่ายังมีความแค้นแน่นอุราอันเกิดจากการที่ญาติพี่น้องเสียชีวิตจากการถูกฆ่าก่อนหน้านี้ ทำให้มุสลิมแต่ละนิกายอดรนทนใจได้ไม่นานก็ต้องจับปืนมายิงกันใหม่
อาวุธทางแถบนี้ก็หาได้ไม่ยาก หาซื้อได้แม้แต่ในร้านขายปืนในตลาด ร้องรำทำเพลงเสร็จก็ยิงปืน แต่งงานก็ยิงปืน ดีใจก็ยิงปืน ปืนเป็นเหมือนอวัยวะหนึ่งของร่างกายที่ติดตัวไปไหนมาไหนด้วยตลอด
และนำมาใช้เข่นฆ่ากันได้อย่างง่ายดาย.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com
คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม