ขณะที่เขียนเปิดฟ้าส่องโลกฉบับวันอังคาร คณะของ รศ.ทรงกลด จารุสมบัติ ยังอยู่ที่วลาดิวอสตอค เมืองเอกของจังหวัดพรีมอร์สกี เขตสหพันธ์ตะวันออกไกล
ก่อนเดินทางมีคนยกประเด็นเรื่องของการก่อการร้ายในรัสเซียที่เกี่ยวกับความปลอดภัยของการเดินทางมาเยือน อาจารย์นิติภูมิธณัฐ มิ่งรุจิราลัย ซึ่งเดินทางร่วมคณะในฐานะ ‘ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์’ จึงเล่าเรื่องการก่อการร้ายในรัสเซียให้ฟังว่า...
14-19 มิถุนายน 1995 มีการบุกจับตัวประกันที่โรงพยาบาลบุดโยนนอฟ จังหวัดสตาฟโรโปลของรัสเซีย ที่ชื่อดังมากในตอนนั้นคือนายพลชามิล บาซาเยฟ หัวหน้าของกลุ่มกำลังแบ่งแยกดินแดนชาวเชเชน บาซาเยฟให้คนนำกำลัง 150 นายโจมตีเมืองบุดโยนนอฟ จับคนในโรงพยาบาลไว้เป็นตัวประกัน
ช่วงนั้นปูตินยังไม่ขึ้นมาเป็นผู้บริหารประเทศ กำลังรับหน้าที่เป็นรองนายกเทศมนตรีนครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก และโดนกล่าวหาร่วมกับอาจารย์สอนกฎหมายของตัวเองที่ชื่อศาสตราจารย์อะนาโตลี ซอบชัค ว่าฉ้อราษฎร์บังหลวง แม้ไม่มีหลักฐาน แต่ก็ทำให้ซอบชัคแพ้เลือกตั้งนายกเทศมนตรีใน ค.ศ.1996 ทำให้ปูตินเป็นคนตกงาน
เยลต์ซินผู้เป็นประธานาธิบดีในขณะนั้นไม่เก่งการแก้ไขปัญหา ทำให้มีประชาชนเสียชีวิตจากการที่พวกผู้ก่อการร้ายยึดที่ทำการรัฐบาลและโรงพยาบาลในเมืองบุดโยนนอฟ 105 คน ตำรวจ 11 นาย ทหาร 14 นาย พวกผู้ก่อการร้ายตาย 11 คน เหตุการณ์จบลงด้วยการรัฐบาลรัสเซียโดยเยลต์ซินยอมรับข้อเสนอในการถอนทหารทั้งหมดออกจากเชชเนีย พอถึง 19 มิถุนายน 1995 ตัวประกันทั้งหมดก็ได้รับการปล่อยตัว
พอมาถึงยุคที่ปูตินเป็นประธานาธิบดี ปูตินไม่ยอมพวกก่อการร้าย 23 ตุลาคม 2002 กลุ่มกองกำลังแบ่งแยกดินแดนชายหญิงชาวเชเชน 40 คน จับผู้ชมและนักแสดงเป็นตัวประกัน 850 คน ยุคของเยลต์ซิน รัสเซียมีหน่วยรบชื่อดังที่มีชื่อว่า ‘กองกำลังพิเศษหน่วยรบพิเศษอัลฟ่า’ แต่ในยุคของปูติน ปูตินใช้ ‘หน่วยรบพิเศษออซนาซ’
...
มีคนเคยถามว่าระหว่างอัลฟ่ากับออซนาซ หน่วยไหนโหดกว่ากัน พ่อผมตอบว่าออซนาซ การบุกจับตัวประกันในโรงละครมอสโก หน่วยออซนาซปล่อยก๊าซเคมีพิษเข้าไปในโรงละครทางช่องปรับอากาศ ทั้งตัวประกันและผู้ก่อการร้ายนอนหมดสติไปตามๆกัน
หลังจากนั้นออซนาซก็บุกเข้าไปในโรงละครเพื่อช่วยตัวประกัน พบว่าก๊าซพิษทำให้ตัวประกันตายไป 129 คน ผู้ก่อการร้ายตาย 33 (จาก 40 คน) ฯลฯ
ฝ่ายค้านตำหนิการทำงานของประธานาธิบดีปูตินและหน่วยรบพิเศษออซนาซ ปูตินโผล่หน้าจอโทรทัศน์ประกาศอย่างราบเรียบว่า เป็นไปไม่ได้ที่เราจะรักษาทุกชีวิต แต่ภารกิจที่หน่วยรบพิเศษออซนาซทำก็ช่วยตัวประกันไว้ได้หลายร้อยคน
คนที่ส่งผู้ก่อการร้ายเข้าไปบุกจับตัวประกันในโรงละครมอสโกก็คือนายพลบาซาเยฟ พอรู้ว่าปูตินเอาจริง โดยที่ไม่มีการเจรจาบ้าๆบอๆ เหมือนในยุคเยลต์ซิน บาซาเยฟก็ประกาศลาออกจากทุกตำแหน่งในรัฐบาลเชเชน และขอโทษนายอัสลาน มาสอาดอฟ ประธานาธิบดีของสาธารณรัฐเชชเนีย ในเรื่องการทำงานผิดพลาด
การก่อการร้ายในรัสเซียมักทำโดยกลุ่มกองกำลังแบ่งแยกดินแดนชาวเชเชน เชชเนียเป็นสาธารณรัฐที่ผู้คนส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม หลังจากการบุกจับตัวประกันในโรงละครมอสโก อีก 2 ปีต่อมา บาซาเยฟที่เคยประกาศลาออก กลับไม่วางมือจริง คราวนี้ส่งพวกติดอาวุธจับนักเรียน ครู และผู้ปกครองของโรงเรียนประถมศึกษาเบสลานหมายเลข 1 เมือง เบสลาน สาธารณรัฐนอร์ท ออสเซเทีย อลาเนีย เป็นตัวประกัน 1,200 คน
รัสเซียเป็นประเทศกว้างใหญ่ไพศาล ไม่มีทางป้องกันการก่อการร้ายได้ครบถ้วนทุกพื้นที่ของประเทศ ปูตินจึงใช้วิธีการรุนแรง ยอมเสียทั้งชีวิตประชาชนและฆ่าผู้ก่อการร้าย ทำให้พวกผู้ก่อการร้ายในรัสเซียกลัวขนาดขี้หดตดหาย
พรุ่งนี้มารับใช้เรื่องการก่อการร้ายในรัสเซียต่อกันอีกวันครับ.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com
คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม