คนไทยไปเที่ยวรัสเซียตอนนี้ได้เปรียบมากเพราะเงินรูเบิ้ลตก ย้อนหลังเมื่อ ค.ศ.2014 เงินไทย 1 บาท แลกเงินรัสเซียได้ 1 รูเบิ้ล ทว่าตั้งแต่ที่โดนสหรัฐฯและตะวันตกลงโทษทางเศรษฐกิจชุดแรก (ค.ศ.2014) เงินไทย 1 บาท เท่ากับ 2 รูเบิ้ล ขณะนี้ ค.ศ.2023 เงินไทย 1 บาท แลกได้ 3 รูเบิ้ล ทำให้นักท่องเที่ยวไทยที่ไปเยือนรัสเซียใช้เงินได้อย่างสบาย ราคาเท่าเดิม เช่น 3,000 รูเบิ้ล เมื่อก่อนต้องใช้เงินไทยถึง 3,000 บาท แต่ตอนนี้ คนไทยใช้เงินไทยเพียง 1,000 บาทเท่านั้น
เคยมีคนถามผมว่า โดนสหรัฐฯและตะวันตกแซงก์ชันหลายชุด แต่ทำไมราคาสินค้าและบริการของรัสเซียจึงเท่าเดิมหรือสูงขึ้นเพียงนิดหน่อย ขอตอบว่าที่เป็นเช่นนี้เพราะเศรษฐกิจรัสเซียแยกออกมาจากเศรษฐกิจของพวกตะวันตกอย่างเด็ดขาดแล้ว
ค.ศ.2014-2022 (ตั้งแต่โดนแซงก์ชันครั้งแรกจนถึงก่อนสงครามรัสเซีย-อูเครน) เศรษฐกิจรัสเซียยังผูกกับเศรษฐกิจของสหรัฐฯและตะวันตก แต่หลังจากเกิดสงครามรัสเซีย-อูเครน เมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2022 ตะวันตกแซงก์ชันธนาคาร บริษัทตะวันตกในรัสเซียถูกรัฐบาลของตนบังคับให้ออกจากรัสเซีย เมื่อสหรัฐฯและตะวันตกไม่ขายสินค้าให้ ชาวรัสเซียก็ต้องหันมาผลิตเอง
รัสเซียไม่ใช้คำว่า ‘สงครามรัสเซีย-อูเครน’ แต่ใช้ ‘กิจกรรมทางการทหารพิเศษในพื้นที่ของอูเครน’ หรือ Special Military Operation in Ukraine เมื่อเกิดความขัดแย้ง คนไทยหลายคนก็มาหาผม ขอให้ช่วยติดต่อเพื่อจะส่งอาหารไปขายที่รัสเซีย ขอเรียนครับ ว่ารัสเซียผลิตอาหารได้มากกว่าที่ตนบริโภค (เช่น ข้าวสาลีที่เมื่อก่อนต้องนำเข้า แต่ปัจจุบัน รัสเซียผลิตได้เกินความต้องการ และกลายเป็นผู้ผลิตอันดับ 1 ของโลกไปแล้ว) เนื้อไก่ เนื้อหมู เนื้อวัว มีมากจนเกินความต้องการเช่นกัน
...
ตระเวนตามร้านอาหารระดับกลางจนถึงระดับหรูหราหมาเห่า ในกรุงมอสโก นครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก และเมืองใหญ่ๆ ในไซบีเรีย หรือเมืองตามริมแม่น้ำวอลกา ไปที่ไหนก็จะพบว่าทุกร้านมีอาหารขายเต็มตลอด มีลูกค้าแน่น จนแต่ละร้านต้องขยายด้วยการกางเต็นท์ออกมาตามถนนหนทาง
เมื่อก่อน คนรัสเซียกินแมคโดนัลด์ พอเกิดสงคราม พวกร้านอาหารของสหรัฐฯและตะวันตกปิดตัวและย้ายออกไปจากแผ่นดินรัสเซีย ทำให้รัสเซียต้องเปิดร้านเป็นแบรนด์ของตัวเอง โดยเปลี่ยนสูตรนิดหน่อย และใช้วัตถุดิบของรัสเซียในการผลิตอาหารเอง ไม่มีการนำเข้า ตั้งชื่อร้านว่า ‘ฟกูดโน อิโตสก้า’ (แปลว่า ‘ร้านอร่อย ...จบ’ ไม่มีอะไรอร่อยไปกว่านี้อีกแล้ว) ปรากฏว่าอร่อยกว่าแมคโดนัลด์ คนรัสเซียปรับตัวจนมีอาหารเหลือเฟือ แถมเม็ดเงินยังไม่ไหลออกไปนอกประเทศอีกด้วย
เราจะไม่เจอร้านกาแฟสตาร์บัคส์ (ของสหรัฐฯ) ในแผ่นดินรัสเซียอีกแล้ว กลายเป็นร้านกาแฟของคนรัสเซียแท้ๆ ชื่อว่า Stars Coffee และก็มีการขยายสาขามากกว่าจำนวนที่สตาร์บัคส์เคยมีเสียด้วยซ้ำไป ก่อนสงคราม นักธุรกิจสหรัฐฯและตะวันตก มีทรัพย์สินในรัสเซีย เมื่อเกิดสงคราม รัฐบาลรัสเซียไม่ได้ยึด แต่พวกนักธุรกิจรัสเซียเข้าไปซื้อกิจการและขยายสาขา วิธีการอย่างนี้ คนรัสเซียใช้กับบริษัทอาหารและเครื่องดื่มของสหรัฐฯและตะวันตกที่เคยอยู่ในแผ่นดินรัสเซียนับเป็นสิบเป็นร้อยประเภท ไม่ใช่แค่อาหาร แต่เป็นสินค้าทุกประเภท
เมื่อก่อน รัสเซียนำเข้าชีสจากยุโรป ตอนนี้รัสเซียผลิตเอง อย่างชีสของสวิสหรือของอังกฤษยี่ห้อดังๆ ตอนนี้พวกรัสเซียผลิตได้อร่อยไม่แพ้ของเดิม นักธุรกิจชาวรัสเซียไปจ้างคนสวิส คนอังกฤษ มาสอน โดยใช้นมวัวหรือนมแพะของรัสเซีย ทำให้ผลิตได้เหมือนอาหารชื่อดังของตะวันตกทุกอย่าง
ที่หายไปจากถนนของรัสเซียก็คือ รถยนต์ยี่ห้อดังของทางตะวันตก คนรัสเซียเลิกใช้เบนซ์ บีเอ็ม วอลโว่ แม้แต่โตโยต้าก็หาย และหันมาซื้อรถยนต์ที่ผลิตในจีนแทน ที่มาแรงแซงโค้งก็คือ ยี่ห้อ HAVAL ยี่ห้อ Great Wall และรถยี่ห้ออื่นๆของจีน รถไฮบริด และรถไฟฟ้ารุ่นล่าสุดของจีนขายดีมาก ขออนุญาตมาเล่าต่อในวันหน้าครับ.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com