คลิปสั้นที่คนอเมริกันโพสต์ในช่วงนี้มากที่สุดเป็นคลิปแนะนำการดำเนินชีวิตหลังจากเศรษฐกิจของประเทศล่ม อันเกิดจากการที่ดอลลาร์เสียสถานะความเป็นเบอร์ 1 ของโลก อาการตระหนกตกใจของผู้คนไม่ใช่เรื่องธรรมดา และไม่ใช่เรื่องการทำคลิปเล่นสนุกๆ แต่เป็นการเตือนให้เตรียมพร้อมของจริง ขณะเดียวกัน ผู้นำหลายชาติในทวีปแอฟริกา ก็ออกมาเตือนผู้คนของตนเอง ว่าให้รีบขายดอลลาร์สหรัฐฯ เพราะค่าของเงินดอลลาร์จะไม่มีเสถียรภาพเหมือนเดิม
คนพูดเรื่องความเสี่ยงการไร้เสถียรภาพของค่าเงินดอลลาร์ที่ทำให้คนตกใจมากที่สุดคือนางเจเน็ต เยลเลน รัฐมนตรีคลังสหรัฐฯ คนนี้ออกมาพูดเมื่อ 16 เมษายน 2023 ว่า การที่สหรัฐฯคว่ำบาตรเศรษฐกิจรัสเซียและประเทศอื่น อาจทำให้สถานะของเงินดอลลาร์มีความเสี่ยง บั่นทอนเสถียรภาพและอาจนำไปสู่การถือครองเงินสกุลอื่นทดแทน
ทันทีที่เกิดสงครามรัสเซีย-อูเครน สหรัฐฯและชาติพันธมิตรก็อายัดทรัพย์สินของรัสเซียที่ฝากไว้ในประเทศของตน ทองคำและทุนสำรองเงินตราต่างประเทศของรัสเซียถูกอายัดอยู่ในฝรั่งเศส (7.1 หมื่นล้านดอลลาร์) ญี่ปุ่น (5.8) เยอรมนี (5.5) สหรัฐฯ (3.8) อังกฤษ (2.6) ออสเตรีย (1.7) และแคนาดา (1.6)
หลายครั้งแล้วที่สหรัฐฯและตะวันตกยึดเงินและทรัพย์สินของประเทศอื่นที่นำไปฝากไว้ในประเทศตน ทำให้ในขณะนี้ ประเทศเอเชียและตะวันออกกลางหลายแห่งเริ่มทบทวนยุทธศาสตร์เลี่ยงการถือดอลลาร์สหรัฐฯหรือยูโร และหันไปถือทองคำแทน การค้าขายก็เช่นเดียวกัน หลายประเทศพยายามหลีกเลี่ยงการค้าขายระหว่างกันด้วยเงินสกุลดอลลาร์
14 เมษายน 2023 ที่ประชุมใหญ่ของสมาคมปืนไรเฟิลแห่งชาติซึ่งเป็นองค์กรที่ทรงอิทธิพลมากที่สุดแห่งหนึ่งในสหรัฐฯเชิญอดีตประธานาธิบดีทรัมป์ไปพูดที่สมาคม ทรัมป์พูดถึงเศรษฐกิจสหรัฐฯที่กำลังล่มและไม่สามารถควบคุมเงินเฟ้อได้ ประโยคที่น่าตกใจที่ทรัมป์พูดในวันนั้นก็คือ “ดอลลาร์กำลังพัง” “อีกไม่นาน สกุลเงินสหรัฐฯจะไม่เป็นมาตรฐานโลกอีกต่อไป” “นี่เป็นความพ่ายแพ้ครั้งใหญ่สุดของกรุงวอชิงตันในรอบ 200 ปี” “ไม่น่าเชื่อเลยว่ามันเกิดขึ้นภายในเวลาไม่กี่ปีเท่านั้น”
...
ทรัมป์พูดถึงสิ่งที่เกิดขึ้นจากการที่รัฐบาลไบเดนไปสร้างสงครามรัสเซีย-อูเครน ว่าเป็นความล้มเหลวของนโยบายต่างประเทศ ทำให้รัสเซียกับจีนร่วมมือกันมากขึ้น ตอนนี้รัสเซียและจีนได้ก่อตั้งกลุ่มพันธมิตรที่สามารถคุกคามและทำลายล้าง (สหรัฐฯ) ได้ “ชั่วชีวิตเรา เราไม่เคยตกอยู่ในอันตรายอย่างนี้มาก่อนเลย ผมเชื่อว่านี่คือช่วงที่อันตรายที่สุดในประวัติศาสตร์ของประเทศของเรา”
หลายครั้งที่การกระทำของสหรัฐฯและพันธมิตรทำให้ประเทศอื่นไม่ไว้เนื้อเชื่อใจ คณะผู้นำทุกประเทศก็คงจะคิดเหมือนกันว่าถ้าวันหนึ่งวันใดในอนาคต พวกตนทำสิ่งที่ไม่ถูกใจสหรัฐฯและพวกก็อาจจะโดนยึดทรัพย์ นำความล่มจมหายนะมาสู่ประเทศชาติบ้านเมืองของตนได้
แต่ก่อนง่อนชะไร สมัยที่สหรัฐฯเป็นมหาอำนาจเดี่ยว ไม่มีใครกล้าลุกขึ้นมาต่อกรหรือเป็นผู้นำในการต่อต้านดอลลาร์สหรัฐฯ ทว่าปัจจุบันไม่ใช่ ตอนนี้มีหลายประเทศตะโกนแล้ว ไม่ใช่ตะโกนธรรมดา ทว่ายังปฏิบัติด้วยการใช้เงินสกุลอื่นค้าขายกันด้วย แม้แต่ประเทศที่มีความใกล้ชิดสนิทกับสหรัฐฯมายาวนานอย่างซาอุดีอาระเบียก็เอากับเขาด้วย
ดอลลาร์สหรัฐฯไม่มีทองคำแบ็กอัปเหมือนกับเงินสกุลอื่น ดอลลาร์สหรัฐฯอยู่ได้เพราะความเชื่อถือว่ามีราคาค่างวด เมื่อใดก็ตามที่คนเริ่มมองว่านี่มันแค่กระดาษแผ่นหนึ่งเล็กๆ ที่ไม่มีค่าอะไร ดอลลาร์สหรัฐฯก็ไร้ความหมาย
โดนสหรัฐฯและพวกอายัดเงินและทองคำครั้งนี้ รัสเซียก็คงจะไม่อยู่นิ่งให้ตนเองโดนกระทำอยู่เพียงฝ่ายเดียว อาจจะจับมือกับชาติอื่นสร้างมาตรการตอบโต้อย่างสมน้ำสมเนื้อ คราวนี้นอกจากจะมีสงครามที่รบกันของจริง และสงครามเศรษฐกิจแล้ว ก็ยังจะมีสงครามสกุลเงินร่วมด้วย
เสียงคนอเมริกันก่นด่าไบเดนที่บริหารชาติบ้านเมืองผิดพลาดกระหึ่มขึ้นเรื่อยๆ ถ้ายังดังมากขึ้นอย่างต่อเนื่องเช่นนี้ ถึงวันเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯในปีหน้า หลายท่านคงจะนึกออกนะครับว่าไบเดนอาจจะเป็นประธานาธิบดีที่ดำรงตำแหน่งเพียงสมัยเดียว.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com