สาธารณรัฐกล้วยหรือ Banana republic หมายถึง ประเทศที่ไร้เสถียรภาพทางการเมือง มีระบบเศรษฐกิจขึ้นอยู่กับการส่งออกผลผลิตหรือทรัพยากรสิ้นเปลืองเพียงชนิดเดียว เช่น กล้วย หรือแร่ธาตุประเภทใดประเภทหนึ่ง สังคมในสาธารณรัฐกล้วยมักจะแยกกันอย่างสุดขั้ว ระหว่างชนชั้นผู้ปกครองที่ร่ำรวยกับชนชั้นแรงงานที่ยากจน คนรวยมักจะเป็นนักธุรกิจ นักการทหาร นักการเมืองเป็นพวกผู้คนชนชั้นปกครอง พวกนี้จะชุมนุมสุมหัวกัน จับมือกันเพื่อควบคุมพื้นฐานเศรษฐกิจของประเทศใดประเทศหนึ่ง รัฐบาลมักจะให้นักธุรกิจที่เป็นพรรคพวกของตนรับสัมปทานเพื่อผูกขาดเศรษฐกิจ เพื่อไม่ให้คนยากคนจนก้าวขึ้นมาเป็นคู่แข่งได้
สหรัฐฯจะมีการเลือกตั้งประธานาธิบดีครั้งต่อไปในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ.2024 ผู้คนที่คิดว่าจะลงสมัครแข่งขันก็จะเริ่มวางแผนในการรณรงค์หาเสียงเลือกตั้ง โดนัลด์ ทรัมป์ เป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯระหว่าง ค.ศ.2017-2021 หลังจากทรัมป์แพ้เลือกตั้งก็เป็นยุคของไบเดน 4 ปี แกจะกลับมาสมัครใหม่ในการเลือกตั้งปีหน้า
การเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯในปีหน้าจะแข่งกันระหว่างผู้เฒ่าทั้งสองซึ่งมีสถานะเคยเป็นประธานาธิบดีทั้งคู่ คือไบเดนกับทรัมป์ ทรัมป์โดนโยนข้อกล่าวหาหลายอย่าง เช่น ละเมิดกฎหมายระดมทุนหาเสียง สนับสนุนผู้ก่อเหตุจลาจลบุกอาคารรัฐสภา ฯลฯ
25 มีนาคม 2023 ทรัมป์ขึ้นเวทีหาเสียงเป็นครั้งแรก แกจับไมค์โจมตีว่าไบเดนใช้กฎหมายเป็นอาวุธเล่นงานฝ่ายตรงข้าม ทรัมป์ประกาศว่าถ้าได้เป็นประธานาธิบดีอีกครั้งก็จะยุติสงครามในอูเครนให้ได้อย่างรวดเร็ว คำปราศรัยของทรัมป์ทำให้สายเหยี่ยวซึ่งสนับสนุนสงคราม พวกโรงงานผลิตอาวุธยุทโธปกรณ์ทั้งหลายที่หากินกับสงครามต้องร่วมมือกันสกัดการขึ้นมาของทรัมป์ให้ได้
ทรัมป์บอกว่าถ้ากลับมาได้ใหม่ แกจะยุติสงครามให้ได้ภายใน 24 ชั่วโมง แกด่าพวกกระหายสงครามที่แอบซุ่มทำงานในกระทรวงต่างประเทศ กลาโหม เครือข่ายสถาบันความมั่นคงแห่งชาติ พวกที่มีสถานะเป็นรัฐซ้อนรัฐว่า ไอ้พวกนี้กระหายสงคราม ไม่อยากให้สงครามรัสเซีย-อูเครนจบ ทรัมป์รับปากว่าจะใช้ทรัพยากรของแต่ละรัฐและของรัฐบาลกลาง รวมทั้งทรัพยากรทางการทหารเพื่อให้มีการเนรเทศครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์อเมริกา แกมีนโยบายที่จะไล่คนเข้าเมืองอย่างผิดกฎหมายออกนอกแผ่นดินสหรัฐฯเป็นล้านคน
...
การเมืองอเมริกัน ใครอยากเป็นตัวแทนพรรคก็ต้องไปแข่งกันเองเสียก่อน ตัวเด่นๆ ในซีกพรรครีพับลิกันก็มี รอน เดซานติส ผู้ว่าการรัฐฟลอริดา และทรัมป์ ซึ่งคะแนนของทรัมป์ในขณะนี้มากกว่าของเดซานติส การปราศรัยของทรัมป์ในตอนนี้จึงต้องด่าเพื่อยับยั้งคน 2 พวก พวกแรกคือคนที่จะมาแข่งกับแกเพื่อเป็นตัวแทนพรรครีพับลิกัน พวกที่สองก็ต้องด่าไบเดนดักหน้าไว้ก่อน ทรัมป์เชื่อว่าไบเดนจะเป็นตัวแทนพรรคเด็มโมแครตไปสมัครประธานาธิบดีอีกสมัยหนึ่ง
ทรัมป์บอกว่าไบเดนทำให้สหรัฐฯกลายเป็นสาธารณรัฐกล้วย เป็นชาติด้อยพัฒนา ไร้เสถียรภาพทางเศรษฐกิจและการเมือง แกสัญญาว่าจะขับไล่ชนชั้นการเมืองที่น่ารังเกียจออกไปหากตัวเองได้รับการเลือกตั้งกลับมาอีกครั้งหนึ่ง
แม้ทรัมป์จะโหวกเหวกโวยวาย ดูคนไร้มารยาท แต่ในยุคของแกก็ไม่มีสงครามที่รบกันจริงๆ ที่ทำให้ผู้คนต้องล้มหายตายจาก มีแต่สงครามการค้าที่ซัดกับจีนอย่างรุนแรง เพราะทรัมป์เห็นว่าถ้าไม่ยั้งไว้ก่อน จีนจะก้าวเป็นประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจเบอร์ 1 ของโลก ส่วนนโยบายยุโรปตะวันออก ทั้งทรัมป์ทั้งไบเดนมีความใกล้ชิดสนิทสนมกับผู้นำทางแถบนี้ทั้งคู่ ในความเป็นจริงทรัมป์สนิทกับรัสเซีย ส่วนไบเดนสนิทกับอูเครน ลูกชายของไบเดนไปป้วนเปี้ยนทำธุรกิจพลังงานในอูเครนเป็นเวลานาน แถมมีอิทธิพลต่อนโยบายการเมืองระหว่างประเทศของอูเครนอีกด้วย
ตั้งแต่ไบเดนเป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ เศรษฐกิจสหรัฐฯย่ำแย่จากการที่เผชิญภาวะวิกฤติโควิด-19 และสงครามรัสเซีย-อูเครน ผู้คนหวนคำนึงถึงวันเก่าๆ ที่มีเศรษฐกิจดีในสมัยของทรัมป์ หลายคนวิเคราะห์ตรงกันว่า ทรัมป์มีโอกาสสูงที่จะได้กลับมาเป็นประธานาธิบดีอีกสมัย.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com